DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, asgari ücretin belirlenmesinde adaletin sağlanması gerektiğini belirterek, 2025 yılı için beklentilerini açıkladı. Çerkezoğlu, yüksek enflasyon nedeniyle asgari ücretin alım gücünü ciddi şekilde kaybettiğini ve artık sadece işçilerin değil, tüm hane halklarının geçim şartlarının göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etti.
Enflasyonun etkisiyle eriyen alım gücü
Çerkezoğlu, 2024 yılı ortasında asgari ücretin yeniden artırılmaması nedeniyle, işçilerin gelirlerinin enflasyon karşısında eridiğini söyledi. "Yüksek enflasyon yaşanan 2022 ve 2023 yıllarından farklı olarak, 2024’te asgari ücrette bir artış yapılmadı ve bu durum, asgari ücreti enflasyona karşı savunmasız bıraktı," diyen Çerkezoğlu, 2025 yılına yönelik taleplerinin bu alım gücünü dengeleyecek şekilde şekilleneceğini açıkladı.
Asgari ücretle geçinmek zorlaşıyor
Çerkezoğlu, asgari ücretin, sadece işçinin değil, ailesinin geçimini de karşılayacak bir düzeye gelmesi gerektiğini belirterek, “Açlık ve yoksulluk sınırları göz ardı edilmemeli; bir evde iki kişi çalıştığı zaman o eve bir yoksulluk sınırı kadar gelir girebilmesi asgari ücret ile garanti altına alınmalıdır,” dedi. Bu açıklama, çalışanların aile bütçelerini göz önünde bulunduran bir ücret artışının gerekliliğine işaret ediyor.
Toplu iş sözleşmesinin kapsamı genişletilmeli
DİSK, sadece asgari ücretin arttırılmasıyla sınırlı kalmayıp, toplu iş sözleşmesi kapsamının da genişletilmesi gerektiğini savundu. Çerkezoğlu, asgari ücret civarında çalışan işçilerin toplu iş sözleşmesi yoluyla daha iyi ücret ve çalışma şartları talep edebileceğini, ancak bunun için sendikal hakların ve toplu pazarlığın güçlendirilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, 6356 sayılı sendikalar yasasında yer alan antidemokratik engellerin kaldırılmasını talep etti.
Vergi düzenlemeleri ve sosyal güvenlik
Asgari ücretle ilgili talepleri arasında vergi yükünün de azaltılması yer alıyor. Çerkezoğlu, asgari ücrete yakın çalışanların daha az vergi ödemeleri için vergi dilimlerinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, SGK prim desteğinin işverenlere olduğu gibi çalışanlar için de sağlanması gerektiğini belirtti. Çerkezoğlu, işverenlere sağlanan 5 puanlık SGK prim desteğinin emekçilere de sunulması gerektiğini ifade etti.
Emekli maaşları asgari ücretle eşitlenmeli
DİSK'in önerileri arasında, emekli maaşlarının da asgari ücret düzeyine yükseltilmesi bulunuyor. Çerkezoğlu, 2008'den önce emekli maaşlarının asgari ücretle uyumlu olduğunu belirterek, mevcut düzenlemenin, emekliler açısından daha adil bir şekilde yeniden yapılandırılmasını talep etti.
Asgari ücretin uluslararası standartlara uygun belirlenmesi
DİSK, asgari ücretin belirlenmesinde uluslararası standartların dikkate alınması gerektiğini vurguladı. Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün belirlediği kurallara göre, işçinin bakmakla yükümlü olduğu hane halkı da hesaba katılmalıdır. Çerkezoğlu, Türkiye'de bu standartların uygulanmadığını ve asgari ücretin sadece işçinin kendisini değil, ailesini de kapsayacak şekilde belirlenmesi gerektiğini ifade etti.
Çerkezoğlu'nun talepleri
DİSK Genel Başkanı Çerkezoğlu'nun 2025 yılı asgari ücret artışı için dile getirdiği talepler şöyle sıralanıyor:
- Toplu iş sözleşmesi kapsamı genişletilmeli: Asgari ücret civarında çalışanlar için toplu pazarlıkla ücret belirlenmeli.
- Asgari ücret, ortalama ücret haline geldiği dikkate alınmalı: Asgari ücret, milyonlarca çalışanın meselesidir.
- Asgari ücret artışında kişi başına GSYH artışı esas alınmalı: Resmi enflasyon yerine ekonomik büyüme dikkate alınmalı.
- Asgari ücret yıl içinde tekrar belirlenmeli: Yüksek enflasyon nedeniyle asgari ücret yılda birkaç kez belirlenmeli.
- Asgari ücret artışında geçim şartları göz önünde bulundurulmalı: Yoksulluk sınırı dikkate alınarak asgari ücret belirlenmeli.
- Asgari ücret, uluslararası kurallara uygun belirlenmeli: İşçi ve ailesinin geçimini karşılayacak şekilde hesaplanmalı.
- Gelir vergisi tarifesi yeniden düzenlenmeli: Asgari ücrete yakın çalışanlar daha az vergi ödemeli.
- Damga vergisi kaldırılmalı: İşçiler lehine düzenlemeler yapılmalı.
- En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyine yükseltilmeli: Emekli maaşları da asgari ücretle eşitlenmeli.
- İşçiler için SGK prim desteği sağlanmalı: İşverenlere sağlanan prim desteği, çalışanlar için de uygulanmalı.
