Türkiye'de açlık sınırının altında yaşamaya mahkum edilen emekliler, temmuz ayında yapılacak zam beklentisi içindeler. Şu an yalnızca 10 bin lira gelir elde eden emeklilere sadece TÜİK'in açıkladığı enflasyon oranında zam yapılması öngörülüyor. Bu durum, emeklilerin açlık sınırının altında yaşamaya devam etmesine neden olacak.
Emekli Zammı Asgari Ücretin Altında Kalıyor
Emeklilere yapılacak zam, asgari ücrette bir artış olmasa bile yetersiz kalacak. Bu durum, emeklilerin sefalet ücretiyle yaşamlarını sürdürmek zorunda bırakacak. Yapılan araştırmalar, AKP hükümetinin emeklileri bilinçli olarak toplumun en altına ittiğini gösteriyor. Özellikle TÜİK'in verileri, emekli geliriyle yaşayan hanelerin sayısının arttığını ve sağlık harcamalarından kısıldığını ortaya koyuyor.
Artan Yoksulluk ve Pahalılık
TÜİK’in hanehalkı harcama istatistiklerine göre, temel geliri emekli aylığı olan hanelerin sayısı 2018’de 4 milyon 229 binken bu sayı 2023’te 4 milyon 726 bine yükseldi. Artan yoksulluk ve pahalılıkla birlikte emekli aylığıyla geçinenlerin sayısı arttı ve bu kişiler harcamalarını sadece karınlarını doyurmak için yapmaya başladı.
Emekli Harcamalarında Değişim
2018 yılında toplam harcamalarının %25,5’ini gıda ve alkolsüz içeceğe ayıran emeklilerin bu kaleme ayırdığı pay, 2023’te %28,4’e yükseldi. Artan konut kiraları da emeklileri kötü etkiledi. 2018 yılında ceplerindeki her 1000 liranın 286 lirasını konut ve kira gideri için harcayan emekliler, bu masrafı 319 liraya çıkardı. Emekliler için en dikkat çeken veri ise sağlık harcamaları oldu. 2018 yılında emekliler, her 100 liranın 30 lirasını sağlık harcamalarına ayırırken, artık sadece 24 lirasını ayırabiliyor.
Eğlence ve Kültür Harcamaları
Emekliler, her 100 liranın yalnızca 21 lirasını eğlence, spor ve kültür harcamalarına, 18 lirasını sigorta hizmetlerine, 38 lirasını da giyim ve ayakkabı ihtiyaçlarına ayırabiliyor. Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün, 16 milyon 154 binden fazla kişinin SGK'den emeklilik ve yaşlılık aylığı aldığını belirterek, emeklilerin bir kısmının ekonomik nedenlerden dolayı çalışmaya devam ettiğini söyledi. SGK’nin Mart 2024 verilerine göre, 1 milyon 943 bin 579 emeklinin SGK’ye sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmayı sürdürdüğüne dikkat çeken Ergün, "Veriler, yaklaşık 2 milyon emeklinin çalışmaya devam ettiğini gösteriyor. Kayıtlı çalışan emekli sayısı kadar, kayıt dışı çalışan ya da çalıştırılan emeklimiz var. Kayıtlı ve kayıt dışı 4 milyon emekli çalışmak zorunda kalıyor. Bu da emeklilerin yaklaşık dörtte birine karşılık geliyor. EYT düzenlemesiyle birlikte çalışan emekli sayısı hızla arttı. Bu tablonun tek bir sebebi var: Ekonomik nedenler. Emeklilerimiz geçinemedikleri için çalışmak zorunda kalıyor. Emekli aylıklarında artış yapılarak emeklilerin çalışmamaları ve bu sayede oluşacak istihdam açığından gençlerin faydalanması sağlanabilir." dedi.
