2025 yılı, emtia piyasaları için belirsizliklerle dolu bir dönemin habercisi. Uzmanlar, özellikle enerji ve gıda sektöründeki kritik ürünlerde arz-talep dengelerinin değişebileceğini öngörüyor. Kahve, kömür, petrol ve demir cevheri, yeni yılın en çok konuşulan emtiaları arasında yer alıyor.
OPEC+ üretim zorluklarıyla karşı karşıya
Petrol piyasalarında OPEC+ grubu, 2025 yılında üretim artırımı konusunda önemli zorluklarla karşılaşabilir. Küresel petrol talebinin günlük yaklaşık 1 milyon varil artması beklenirken, bu talebin OPEC+ dışı ülkelerdeki üretim artışıyla karşılanması zor görünüyor.
Donald Trump’ın tekrar başkanlık görevine gelmesi durumunda, İran ve Venezuela’ya yönelik petrol yaptırımlarının sıkılaştırılması olası. Bu senaryoda, Suudi Arabistan’ın üretim artışıyla dengeyi sağlaması gerekebilir. Ancak mevcut durumda petrol fiyatlarının 70 dolar seviyelerinde seyretmesi, kısa vadede büyük bir düşüş beklenmediğini gösteriyor.
BP'nin hisselerinde düşüş sürüyor
BP Plc, piyasa değeri açısından zor bir süreçten geçiyor. Şirketin hisse değerleri son beş yılda %20’nin üzerinde kayıp yaşadı ve piyasa değeri 75 milyar dolar seviyelerine kadar geriledi. 2025 yılı için öngörülen kâr rakamlarının, beklenenden yaklaşık 10 milyar dolar daha düşük olması bekleniyor. Bu durum, hisse geri alımlarının azalmasına ve yatırımcıların ilgisinin düşmesine neden olabilir.
BP’nin zorluklarının devam etmesi halinde, rakip şirketlerden biriyle birleşme ihtimali gündeme gelebilir. Bu senaryonun özellikle Shell Plc ile bir birleşme olasılığını artıracağı düşünülüyor.
Kahve fiyatlarında rekor seviyeler
Küresel kahve üretiminde yaşanan düşüş, fiyatların 2024’te rekor seviyelere ulaşmasına neden oldu. Brezilya ve Vietnam’daki üretim azalışı, küresel tüketimin beşinci yıl üst üste üretimi aşmasına yol açtı. Bu durum, Arabica kahve fiyatlarının pound başına 400-500 sent aralığına yükselmesine neden olabilir.
Ayrıca, sıcak çikolata severlerin de fiyat artışlarına hazırlıklı olması gerekiyor. Batı Afrika’daki kakao üretiminin toparlanma hızı beklentilerin altında kaldı ve bu durum fiyatları yükseltti.
Çin'in kömüre bağımlılığı devam ediyor
Dünya genelinde 2024 yılında rekor seviyelerde tüketilen kömür, 2025 yılında da enerji sistemindeki önemini koruyacak. Çin, kömürü enerji sisteminin temel unsuru olarak kullanmaya devam ederken, yenilenebilir enerji kaynaklarının tamamlayıcısı olarak görüyor. Ancak bu durum, küresel ısınmayı durdurma çabalarını olumsuz etkileyebilir.
Demir cevherinde arz fazlası riski
Demir cevheri fiyatları, Çin’in ekonomik faaliyetlerindeki durgunluk nedeniyle 2021’deki 200 dolar seviyesinden 100 dolar seviyelerine geriledi. Çin’in çelik üretimindeki yavaşlama ve Batı Afrika’daki yeni düşük maliyetli arz kaynaklarının devreye girmesiyle, demir cevheri piyasasının 2025 yılında fazla arzla karşı karşıya kalması bekleniyor. Bu durum, fiyatların daha da düşmesine yol açabilir.