İşadamları ankette bu yıl enflasyonu yüzde 37.5, dolar kurunu ise 44.47 TL olacağını öngördü. Ankete katılan ESİAD üyeleri ayrıca İzmir’de öncelik verilmesi gereken ilk konunun geçen yıl olduğu gibi “şehir içi” ulaşım olduğunu ifade etti. 2. Çevreyolu da listenin ikinci sırasında yer aldı.
Yapısal önlemler alınmalı
ESİAD Yönetim Kurulu Başkanı Sibel Zorlu, ekonomi politikalarında 2025 yılında atılacak adımların çok önemli olduğunu belirterek, “Sadece para politikası yeterli değil. Maliye politikalarında da düzenlemelere gidilmesini, yapısal reformlara ağırlık verilmesini bekliyoruz” dedi.
Ankaten açıklandığı toplantıda konuşan ESİAD Başkanı Sibel Zorlu, Türkiye’nin ekonomik görünümü, küresel ticaret ve iş dünyasının karşılaşabileceği riskler üzerine değerlendirmelerde bulundu. Zorlu, şunları söyledi:
“2024 yılını, yakın coğrafyamızdaki krizlerin, savaşların ve küresel siyasi güç çekişmelerinin gölgesinde tamamladık. Önümüzdeki döneme dair küresel düzeyde cevap bekleyen pek çok soru var. Ülkemizde yeni ekonomi yönetimiyle birlikte devreye giren politikalarla olumlu gelişmeler yaşanmaya başladı. 2025 yılında atılacak adımlar çok önemli. Sadece para politikalarının yeterli olmadığını, maliye politikalarında da düzenlemelere gidilmesini, yapısal reformlara ağırlık verilmesini bekliyoruz. Ülkemiz ekonomisinin darboğazdan çıkış yoluna girebilmesinin temel unsurları ise hukukun üstünlüğü, tarafsız ve güvenilir kurumlar, öngörülebilir ekonomi politikaları. Bunlardan biri eksik olduğunda taşlar yerine oturmuyor. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde bu dönemin iş dünyamız açısından bazı riskleri barındırmakla birlikte yeni açılımlar getirebileceğini düşünmek istiyoruz. Yeniden inşa süreçleri ve ekonomik fırsatlar, Türkiye için olumlu bir dönüşüm sağlayabilir. Veri merkezleri ve teknolojik okuryazarlık, Türkiye’nin gelecekteki büyümesi için kritik öneme sahiptir. İşgücünün yetenek yönetimi ve eğitim sisteminin dönüşümü, Türkiye’nin rekabet gücünü artıracaktır.”
İMALAT SANAYİMİZ BÜYÜMÜYOR
Emtia ve Vadeli İşlem Piyasaları Uzmanı Dr. Tolga Uysal da, Trump’un yeni dönemi, Çin, Avrupa Birliği ekseninde güncel gelişmeleri ve küresel piyasaları değerlendirdi. Petrolün 65-85 dolar bandında hareket edeceğini, metallerde ise yılın ikinci yarısında bir yükseliş beklediğini dile getiren Uysal, enflasyon konusunda da, “Orta Vadeli Program’da beklentiler daha düşük olsa da yüzde 30-35 aralığında olacağını düşünüyorum” dedi. Uysal, Türkiye’de imalat sanayinin büyümediğine dikkat çekti.
İLK 20’DE OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ
ESİAD Ekonomi Gözlem Grubu Başkanı Muhittin Bilget ise Türkiye’nin ekonomik görünümü, cari açık, dış borç, bankacılık sektörü, bütçe ve gelir dağılımı başlıkları altında bir sunum yaptı. Bilget, sektörlerin gayrisafi milli hasıla içindeki paylarına ilişkin şu tespitlerde bulundu:
“Son 20 yılda tarım sektörünün payında azalma gözlenirken, hizmetler sektörünün payı artmıştır. Küresel ölçekte, Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya’nın da içinde bulunduğu Batı Avrupa ile Japonya’nın dünya milli gelirindeki payı azalırken, Çin’in payı önemli ölçüde artmıştır. Türkiye, ekonomik dalgalanmalara rağmen dünyadaki ilk 20 ekonomi arasında yer almaya devam edecektir.”
EN BÜYÜK SORUN JEOPOLİTİK RİSKLER
ESİAD’ın 7 yıldır gerçekleştirdiği Türkiye Ekonomisine İlişkin Üye Beklenti Anketi’nden çarpıcı sonuçlar çıktı. ESİAD üyeleri önümüzdeki dönemde iş dünyasını bekleyen en büyük riskin “jeopolitik riskler” olduğunu belirtirken, bu alandaki sıralama finansmana erişim, kurlardaki belirsizlik, yüksek faiz, öngörülebilirlik, ticaret savaşları şeklinde devam etti. Ankete katılanlar, öncelik verilmesi gereken konuları ise “Ekonomik istikrar, hukukun üstünlüğü, öngörülebilirlik ve finansmana erişim” olarak sıraladı. Ankete göre, iş dünyasının yatırım kararını etkileyen en önemli konunun maliyetlerdeki artış ve bunun piyasaya yansıtılamaması olduğu görüldü. Finansmana erişim, kurlardaki belirsizlik, teşvikler ve vergi sistemleri de yatırım kararını etkileyen diğer unsurlar oldu.
İZMİR’DE ÖNCELİK ULAŞIM OLMALI
ESİAD üyeleri, “İzmir’de öncelik verilmesi gereken en önemli yatırım nedir” sorusuna geçen yıl olduğu gibi bu yıl da “Şehir içi ulaşım” yanıtını verdi. Öncelik verilmesi istenen yatırımlarda ikinci sırayı “2. Çevreyolu” aldı. Bu alandaki sıralama, kentsel dönüşüm projeleri, İzmir Körfezinin temizlenmesi ve rehabilitasyonu, limanların geliştirilmesi, dijital altyapı yatırımları, metro-raylı sistem ağının genişletilmesi, ihtisas organize sanayi bölgeleri, tarımsal dönüşüm şeklinde gerçekleşti. Ankete katılanlara göre, 2025 yılında İzmir’de yatırım potansiyeli olan ilk 4 sektör de sırasıyla enerji, turizm, sağlık, inşaat ve gayrimenkul oldu.
