Milli İstihbarat Teşkilatı kısaca MİT, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı ülkenin resmi istihbarat teşkilatıdır.
MİT, yurtiçi ve yurtdışı birçok operasyonu gizli ya da aleni şekilde gerçekleştiren Türkiye Cumhuriyeti'nin bölünmez bütünlüğü korumak amacıyla istihbarati faaliyette bulunur. MİT'in merkezi Başkent Ankara'dadır. Ankara'nın Etimesgut ilçesinde yer alan merkeze ''KALE'' denilmektedir. MİT'in mevcut Müsteşarı Hakan Fidan'dır.
MİT kaç yılında ve nerede kuruldu?
Devletin milli güvenlik politikasının belirlenmesi için kullanılan istihbarati bilginin tek elde toplanabilmesi amacıyla TBMM tarafından 22 Temmuz 1965 yılında 644 sayılı kanun ile kabul edildi. TBMM'nin kabul etmesiyle birlikte teşkilata Milli İstihbarat Teşkilatı adı verildi. Kanuna göre MİT'i bir Müsteşarın yönetmesine karar verilirken bu Müsteşarın da sadece Başbakana bağlı olması öngörüldü.
7 Şubat MİT krizi nedir? MİT Kumpası nedir? FETÖ, MİT'i ele geçirmeye çalıştı mı?
Fettullahçı Terör Örgütünün yargı içerisine sızmış üyelerinin, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın da aralarında bulunduğu bazı kamu görevlilerini mesai bitimine 15 dakika kala ifadeye çağırması FETÖ terör örgütünün mevcut iktidara karşı açtığı savaşın en somut göstergesi olarak anılmaktadır.
Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir sağlık operasyonu için İstanbul'da bulunmasını fırsat bilen örgüt, MİT Müsteşarı Fidan'ı ve bazı görevlileri emniyet ve yargı içine sızmış örgüt üyeleri tarafından ifadeye çağırdı. İfadeye çağrılma sebepleri ise çözüm sürecinde iktidarın izlediği politikaları ve MİT ile PKK işbirliği içindeymiş gibi göstermeye çalıştılar ve bu sebeple MİT Müsteşarı ve bazı görevliler hakkında yakalama kararı çıkardılar.
Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla FETÖ'cü polis ve yetkili savcılara direnen Hakan Fidan ve MİT görevlileri bütün çabalara ve zorlamalara rağmen ifadeye gitmediler.
Bir iddiaya göre savcı Sadrettin Sarıkaya'nın MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ı ve beraberindekileri tutuklamak amacıyla MİT binasına gittiği, Başbakan Erdoğan'ın Fidan'a asla teslim olma gerekirse MİT personeli dışında binaya kim girmeye çalışırsa vurun emri verdiği söylenir. Bir diğer iddiaya göre Hakan Fidan, ifadeye çağrıldıktan hemen sonra Başbakan Erdoğan'ı aradığı ve ameliyata girmeden hemen önce kendisine ulaşabildiğidir. Başbakan Erdoğan'ın ameliyata gecikmesinin nedeni ise yolda bir tanıdığının evine uğramış olmasıdır. Operasyon haberini alan Başbakan'ın kendi özel koruma ekibini de MİT binasına Hakan Fidan'ı koruma için gönderdiği de iddia edilmiştir.
Başbakan Erdoğan'ın dile getirdiği bir diğer iddia ise FETÖ'nün Hakan Fidan üzerinden Recep Tayyip Erdoğan'ı tutuklamak ve ameliyat çıkışında derdest etmek olduğu yönündedir.
2012 yılında yaşanılan ''7 Şubat MİT'' krizinden sonrasında 17 Şubat'ta MİT Kanunu TBMM'de değiştirildi ve soruşturma izni Başbakanın iznine bağlandı.
15 Temmuz 2016 sonrasında kumasın içerisinde yer alan savcı ve polislerin birçoğu FETÖ'den yakalandı ya da yurtdışına firar etti.
MİT kaç yılında Cumhurbaşkanına bağlandı?
MİT, 1965 yılında kabul edilen 644 sayılı kanun ile 19 yıl faaliyette bulundu. Değişen dönem şartları sonrasında alınan yeni bir kararla 1 Kasım 1983 yılında 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu çıkarıldı ve kanun 1 Ocak 1984 tarihinde yürürlüğe girdi. 2017 yılında yapılan yeni bir değişiklikle birlikte Cumhurbaşkanına bağlandı.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk istihbarat teşkilatı MİT'mi?
Osmanlı döneminde kurulan üç istihbarat teşkilatı vardır. Birisi 1911 yılından 1918 yılına kadar görev yapan Teşkilatı Mahsusa ikincisi 1919 yılında 1920 yılına kadar 1 yıl görev yapan Karakol Cemiyeti, üçüncüsü ise 1920 yılından 1923 yılına kadar görev yapan Mim Mim Grubu'dur.
Cumhuriyet'in ilanından sonra 1926 yılında Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti kuruldu. Bu kurumda 1965 yılındaki isim değişikliğine kadar görev yaptı sonrasında da Milli İstihbarat Teşkilatı olarak görev yapmaya başladı.
MİT Müsteşarı Hakan Fidan Kimdir?
1968 yılında Ankarada doğun Hakan Fidan, 1986'dan 2001 yılına kadar Türk Silahlı Kuvvetleri'nde astsubay olarak görev yaptı. Daha sonrasında askerliği kendi isteğiyle bırakan Fidan, Maryland Üniversitesi'ne bağlı University of Maryland University College'den Yönetim ve Siyaset Bilimi alanından lisans dereceleri aldı. Yurtdışı eğitimini tamamladıktan sonra yurda dönen Fidan Bilkent Üniversitesi'nde "Dış Politikada İstihbaratın Yeri" isimli teziyle master yaptı. Daha sonrasında Bilken ve Hacettepede akademisyenlik yaptı.
2003 yılında Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) Başkanlığı görevine atandı.
14 Kasım 2007'de Başbakanlık müsteşar yardımcılığı görevine getirilen Hakan Fidan 15 Nisan 2010 yılında da Millî İstihbarat Teşkilatı müsteşar yardımcılığına getirildi. Göreve geldikten yaklaşık 1 ay sonra mevcut dönem başkanı Emre Taner'in görev süresinin dolmasının ardından, 25 Mayıs 2010'da MİT Müsteşarlığı görevine atandı.
10 Şubat 2015 yılında AKP'den milletvekili aday adayı olmak için görevinde istifa etse de adaylık başvurusu kabul edilmedi ve 9 Mart'ta adaylık başvurusunu geri çekerek 10 Mart 2015'de yeniden görevinin başına MİT Müsteşarlığı'na döndü. Evli ve üç çocuk babası olan Hakan Fidan, Türkiye'nin en çok merak edilen bürokratlarından biri konumunda.
