Türkiye'nin Orta Vadeli Programı (OVP), 2024-2026 dönemine ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme gibi temel makro ekonomik hedeflerini içeriyor ve Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Önümüzdeki 3 yıl boyunca ekonomi politikalarını belirleyecek olan OVP, enflasyonun düşürülmesini hedefliyor. 2026 yılına gelindiğinde ise enflasyon tek haneli rakamlara, yüzde 8.5 seviyesine çekilmeye çalışılacak.
Enflasyonla mücadelede ana hedef, "tüketimi kontrol altına almak" ve bu doğrultuda kredi kartı kullanımını yeniden düzenlemek. OVP'de, "Kredi kartı kullanımı, parasal istikrarı etkilemeyecek şekilde uluslararası standartlara uygun olarak yeniden düzenlenecek" deniliyor. Bu, kredi kartı kullanımını sınırlamak için çeşitli önlemlerin alınacağı anlamına geliyor. Yeni ekonomi yönetimi, kart kullanımını azaltmak için kredi kartı asgari ödeme miktarlarını artırdı ve taksit sayılarını azalttı. Piri Reis Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, "Kredi kartı, tüketiciye verilen bir kredi türüdür ve genel olarak iç talebi kısıtlama eğilimindeyiz. Taksit sayıları azaltılabilir veya belirli ürün kategorilerinde tamamen kaldırılabilir. Bu tür uygulamaları görmemiz olası" dedi.
Vergi Tabanı Genişliyor
Hükümet, bütçe açığını halktan alınan vergilerle kapatmaya çalışıyor ve yeni OVP ile bu yaklaşımın devam edeceğini açıkladı. OVP'de, "Kamu Maliyesi hedefleri" başlığı altında vergi tabanının genişletilmesine yönelik çalışmaların devam edeceği belirtiliyor. Gelir, kurumlar, emlak, motorlu taşıtlar vergisi (MTV) ve değerli konut vergisinin kapsamı genişletilerek ve vergi oranları artırılarak daha fazla gelir elde etmeyi hedefleniyor.
Cezalar Artıyor
OVP, vergi cezalarının kapsamının genişletilmesi ve ceza tutarlarının artırılacağı mesajını veriyor. Programın "Politika ve Tedbirler" bölümünde, "Kamu gelirlerine yönelik tahsilat performansı artırılacak, vergi cezalarının caydırıcılığı güçlendirecek şekilde gözden geçirilecektir" ifadeleri yer alıyor.
Tamamlayıcı Emeklilik
OVP'ye göre, Otomatik Katılım Sistemi'nin (OKS) işverenlerin katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemi olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) kurulacak. Bu düzenleme, daha önce yürürlüğe giren Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) gibi otomatik katılım sistemini öngörüyor. TES'e dahil olan çalışanların maaşlarından yapılan kesinti, emeklilik yatırım fonlarına yönlendirilecek ve birikimler emeklilik yatırım fonları aracılığıyla değerlendirilecek.
Özelleştirmeler Artıyor
Programda hükümet, önemli bir gelir kaynağını oluşturan özelleştirmelere de vurgu yapıyor. OVP'de, "Hazine taşınmazlarının ekonomiye kazandırılması sağlanacak" ifadelerine yer verilirken, iktidar 2023 yılında 12 trilyon lira özelleştirme hedefi belirledi. Bu tutarı 2024'te 25 trilyon liraya, 2025 ve 2026 yıllarında ise sırasıyla 30 trilyon lira ve 35 trilyon lira olarak artırmayı planlıyor.
Memur ve İşçi Maaşları Hedef Enflasyona Göre Düzenlenecek
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamuda çalışan memur ve işçilerin maaş artışlarının bundan sonra "hedef enflasyona göre" düzenleneceğini belirtti.
Ekonomi yönetimi OVP'yi tanıttığı basın toplantısında, "Kur rejiminde herhangi bir değişiklik olmayacak. Yatırımcılara ve ihracata çok güçlü destek vereceğiz" dedi. OVP'ye ilk tepkilerin olumlu olduğunu ifade eden Şimşek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dezenflasyon programına tam destek verdiğini söyledi. Kur hedefi olmadığını belirten Şimşek, "OVP'de işin doğası gereği bir kur tahmini olması gerekiyor" diye konuştu. Şimşek KKM'den çıkış ile ilgili, "Önce rezervlerimizi güçlendireceğiz. Sonra çıkış stratejisini kamuoyuyla paylaşacağız" dedi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da ekonomistlerin eleştirilerini değerlendirirken büyüme ve enflasyon hedefinin tutarlı olduğunu belirterek, büyüme kompozisyonunun enflasyonu artırıcı değil, dezenflasyona katkı verici yönde olacağını söyledi. Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan da, parasal sıkılaştırmanın enflasyonda belirgin iyileşme sağlanana kadar devam edeceğini belirterek, "2024’te dezenflasyonu sağlamak için ne gerekiyorsa yapmaya hazırız" diye konuştu.
