Fırat Nehri üzerinde 1965 yılında inşaatına başlanan ve toplam 8 ünitesi ile 1339 MW kurulu güce sahip hidroelektrik santrali, enerji üretimine 27 Ağustos 1974'te başladı.
Resmi açılışı 9 Eylül 1974'te yapılan Keban Barajı ve HES geçen 50 yıllık işletme süresince 283 milyar kilovatsaat elektrik enerjisi üreterek ülke ekonomisine yaklaşık 744 milyar liralık katkı sağladı.
Elektrik enerjisi üretiminin yanı sıra Keban Baraj Gölü'nde bulunan 111 ağ kafes işletmesinde yıllık 32 bin 879 ton kapasitede alabalık ve somon yetiştiriciliğiyle 2023 yılında 61,4 milyon dolar ihracat gerçekleştirildi.
Ayrıca ekonomik değeri yüksek olan su ürünlerinden sazan, Fırat turnası, şabut, siraz ve kerevit gibi türlerin doğal olarak yetiştirildiği baraj gölünde yıllık ortalama 300 ton balık avlanarak ekonomiye kazandırılıyor.
Alabalık işletmelerine ek olarak özel sektör tarafından birkaç yıl önce kurulan ve yıllık 950 ton kapasitede yetiştiricilik yapan mersin balığı tesisi ile havyar üretimine hazırlanan Keban Barajı, Elazığ merkez ve ilçelerinde bulunan toplam 30 bin 413 hektar tarımsal alanın sulanmasına da hizmet ederek ülke ekonomisine güç veriyor.
125 kilometre uzunluğu ve 680 kilometrekare yüzey alanı ile Türkiye'nin 3'üncü büyük gölü ve Atatürk Barajı'ndan sonra 2'nci büyük suni gölü olan Keban Baraj Gölü, Türkiye'nin ilk yüzer güneş enerjisi santraline (GES) de ev sahipliği yapıyor.
DSİ Bölge Müdürlüğü tarafından Fatmalı köyü Beşevler mezrası mevkisinde kurulan 1 megavatlık Kuzova Yüzer Güneş Enerjisi Santrali ile yıllık 1 milyon 806 bin kilovatsaat enerji elde edilmesi hedefleniyor.
"Barajımızın 50'inci yılını doldurmasının gururunu yaşıyoruz"
Elazığı Valisi Numan Hatipoğlu, AA muhabirine, Keban Barajı ve HES'in 1974 yılında hizmete açılmış ülkenin gurur abidesi yatırımlardan biri olduğunu belirterek, Yukarı Fırat Havzası'nda yer alan barajın ülkenin kendi mühendis gücüyle yaptığı harikulade eserlerinden biri olarak çok uzun yıllar en büyük baraj gölü olma özelliğini taşıdığını söyledi.
Keban Barajı ve HES'in kurulduğu günden bugüne kadar yaklaşık 283 milyar kilovatsaatlik elektrik enerjisi katkısıyla ülke ekonomisine güç verdiğini ifade eden Hatipoğlu, "Enerji alanında ilk kurulduğu dönemde ülkemiz elektriğinin yüzde 20 ihtiyacını karşılayan barajımızın 50'inci yılını doldurmasının gururunu yaşıyoruz." ifadesini kullandı.
Hatipoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının desteğiyle Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) ve TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü tarafından HES'te 2019'da rehabilitasyon projesi başlatıldığını, yerli ve milli imkanlarla yürütülen rehabilitasyon projesiyle ünitelerin veriminin yaklaşık yüzde 20 artırıldığını, bu sayede 130 milyon lira tasarruf sağlandığını vurguladı.
Keban Barajı'nın enerji üretiminin yanı sıra su ürünleri üretimi ve tarımsal sulamada kullanılmasıyla da ülke ve bölge halkına ekonomik güç sağladığını belirten Hatipoğlu, şöyle konuştu:
"Keban Barajı aynı zamanda ülkemizde su kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması anlamında büyük bir önem taşımaktadır. Yukarı Fırat Havzası'nda bölge halkının tarımsal sulama ve balıkçılıkla ilgili olarak pek çok faaliyette bulunmasına olanak sağlamıştır."
Keban Barajı'nın kentin gurur abidelerinden biri olarak daha nice yıllar hizmet vereceğini dile getiren Hatipoğlu, Uluova ve Kuzuova sulamalarının da faaliyete girmesiyle aynı zamanda tarımsal anlamda çok önemli girdilerin Elazığ'a kazandırılmasının sağlanacağını kaydetti.
Hatipoğlu, "2023 yılında balıkçılık anlamında 61,5 milyon dolarlık bir ihracat hasılatı gerçekleştirilmiştir. Bu anlamda kuruluşundan bugüne kadar emeği geçen herkese teşekkür ediyor, hayatta olanlara uzun ömürler ve sağlık, vefat etmiş olanlara rahmet diliyoruz." diye konuştu.
