Şeker hastalığı (diyabet), Türkiye'de yaklaşık her 8 kişiden 1'ini etkileyen ciddi bir sağlık sorunu. Doğru beslenme, diyabet yönetiminde kritik bir rol oynuyor. Peki, şeker hastaları hangi yiyeceklerden uzak durmalı, hangi besinleri tüketmeli ve şeker isteğini nasıl azaltabilir?
DİYABET VE BELİRTİLERİ
Diyabet, insülin hormonunun yetersizliği veya etkisizliği sonucu ortaya çıkan bir hastalık. Başlıca belirtileri arasında ağız kuruluğu, aşırı susuzluk, idrar yolu enfeksiyonları, gece idrara çıkma, iyileşmeyen yaralar ve anormal kilo değişiklikleri yer alıyor.
DİYABETLİLER İÇİN BESLENME İLKELERİ
Diyabet tedavisinde beslenmenin önemi büyük. Düzenli ve dengeli beslenmek, kan şekeri kontrolünü sağlamak için olmazsa olmaz.
ÖĞÜN DÜZENİ
Şeker hastaları, üç ana ve üç ara öğün şeklinde, sık ama az porsiyonlarla beslenmeli. Öğün atlamaktan kaçınılmalı. Porsiyon kontrolü, yaşa, cinsiyete, kiloya ve genel sağlık durumuna göre ayarlanmalı.
LİFLİ GIDALARIN ÖNEMİ
Lifli gıdalar, kan şekerini düzenlemeye yardımcı oluyor. Diyabetlilerin bol lifli beslenmesi, insülin salgısını artırarak diyabet riskini azaltıyor.
TÜKETİLMESİ GEREKEN BESİNLER
Şeker hastaları için önerilen besinler şunlardır:
- Az yağlı yoğurt ve süt ürünleri
- Brokoli, havuç, yeşillikler ve domates gibi sebzeler
- Portakal, elma, muz gibi meyveler (porsiyon kontrolü önemli)
- Tam tahıllı ürünler (çavdar, tam buğday)
- Baklagiller (bulgur, nohut)
- Fındık ve ceviz gibi kuruyemişler (tuzsuz ve kavrulmamış)
Ana öğünlerde yoğurt, ayran ve cacık gibi besinlerin tüketilmesi kan şekeri dengesi için faydalı.
KAÇINILMASI GEREKEN BESİNLER
Şeker hastalarının tüketmemesi gereken besinler şunlardır:
- Tereyağı ve iç yağlar
- Salam, sosis gibi işlenmiş etler
- Kızartmalar ve tatlılar
- Paketli gıdalar (işlenmiş ve şekerli)
- Rafine şeker
ŞEKER TÜKETİMİ VE ALTERNATİFLER
Şeker tüketimi önemli ölçüde kısıtlanmalı. Ana enerji kaynağı olarak şeker yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmeli. Kan şekeri kontrol altında olduğunda, ölçülü tatlı tüketimi mümkün.
ŞEKER İSTEĞİNİ AZALTMANIN YOLLARI
Şeker isteğini azaltmak için tarçın kullanılabilir. Bir çubuk tarçını suya ekleyerek şeker isteği kontrol altına alınabilir. Ayrıca, sağlıklı atıştırmalıklar ve düzenli öğünler de şeker krizlerini önlemeye yardımcı olur.