Son iki yılda kuş gribi nedeniyle yaklaşık 170 milyon kanatlı hayvanın telef olduğu ABD, bu süreçte yumurta arzını dengelemek amacıyla Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerden ithalat gerçekleştirmişti. Ancak yeni uygulamayla birlikte Türkiye menşeli yumurtalara %10 oranında gümrük vergisi getirilecek.
ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) verilerine göre, Ocak ve Şubat 2025’te ABD’ye ithal edilen 1,6 milyon düzine yumurtanın büyük bölümü Türkiye’den geldi. Bu, önceki yılın aynı döneminde neredeyse sıfır olan ihracat rakamına kıyasla ciddi bir artışa işaret ediyor.
Yumurta ihracatında önemli bir ivme yakalayan Türkiye, ABD piyasasında güçlü bir oyuncu haline gelmişti. Ancak hem Trump’ın açıkladığı yeni vergiler ihracatın sürdürülebilirliği açısından risk oluşturuyor.
Fiyatlar yükselişe geçebilir
Gümrük vergileri yalnızca ihracatçıları değil, aynı zamanda Amerikan tüketicileri de etkileyecek. ABD Tavukçuluk ve Yumurta İhracat Konseyi CEO’su Greg Tyler, ithal yumurtalara getirilen ek vergilerin, işlenmiş gıda ürünlerinde kullanılan yumurta maliyetlerini yükselteceğini ve bu maliyetin tüketiciye yansıyacağını söyledi.
ABD’de toptan yumurta fiyatları, son haftalarda düşüş gösterse de hâlâ geçen yılın aynı dönemine göre %60 daha yüksek. Düzine başına ortalama 3 dolarlık fiyat seviyesi, gümrük vergileri sonrası yeniden artışa geçebilir.
Yumurta tedarik zincirinde faaliyet gösteren Eggs Unlimited firmasının küresel ticaret stratejisti Brian Moscogiuri, “İthal yumurtalar zaten yüksek taşıma ve lojistik maliyetleriyle geliyor. Şimdi bir de gümrük tarifesi eklenince, Türkiye gibi tedarikçilerin rekabet gücü azalacak,” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye, kısa sürede ABD pazarında önemli bir oyuncu haline gelmiş olsa da yeni vergiler nedeniyle bu konumunu korumakta zorlanabilir.
Brezilya ve Güney Kore ile birlikte gümrük tarifelerine maruz kalan Türkiye’nin nasıl bir karşılık vereceği merak konusu. Brezilya hükümeti resmi açıklama yaparken, Güney Kore acil destek planlarını devreye soktu. Türkiye’den ise henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
Önümüzdeki günlerde hem ihracatçı firmaların hem de hükümetin atacağı adımlar, Türkiye’nin ABD yumurta pazarındaki kaderini belirleyecek.
