Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen topuk kanı taramaları, geçen yıl kalıtsal hastalık tanısı alan 5 binden fazla bebekin erken dönemde tedaviye ulaşmasını sağladı. Birkaç damla topuk kanı ile yapılan testler, kalıcı beyin hasarı, zeka geriliği ve nörolojik bozukluklar gibi geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarının önüne geçilmesinde kritik bir rol oynuyor.
Topuk Kanı Taraması Nedir?
Topuk kanı taraması, yenidoğan bebeklerde bazı kalıtsal hastalıkların erken teşhis edilmesi ve tedaviye başlanması amacıyla yapılan bir tarama testidir. Türkiye'de 1987 yılından beri uygulanan Yenidoğan Tarama Programı kapsamında şu anda 6 genetik hastalık taranıyor:
-
Fenilketonüri (FKU): Erken teşhis edilmezse kalıcı beyin hasarı ve zeka geriliğine neden olan bir kalıtsal hastalık.
-
Konjenital Hipotiroidi (KHT): Zihinsel yetersizlike yol açabilen bir tiroid hormonu eksikliği.
-
Biyotinidaz Eksikliği (BE): İşitme kaybı ve nörolojik bozukluklara neden olabilen bir enzim eksikliği.
-
Kistik Fibrozis (KF): Akciğerler ve sindirim sistemini etkileyen bir kalıtsal hastalık.
-
Konjenital Adrenal Hiperplazi (KAH): Hormon bozukluğuna neden olan bir kalıtsal hastalık.
-
Spinal Musküler Atrofi (SMA): Kas erimesine ve solunum yetmezliğine yol açabilen bir kalıtsal hastalık.
Topuk Kanı Taraması Nasıl Yapılır?
Topuk kanı taraması, bebek doğduktan sonraki ilk 24-72 saat içinde yapılır. Bebeğin topuğundan alınan birkaç damla kan, özel bir filtre kağıdına damlatılır ve laboratuvara gönderilir. Test sonuçları genellikle birkaç hafta içinde çıkar.
Erken Teşhis Hayati Önem Taşıyor!
Topuk kanı taraması ile kalıtsal hastalıklar erken teşhis edildiğinde, tedaviye hızlıca başlanabilir ve kalıcı sağlık sorunlarının önüne geçilebilir. Bu nedenle, topuk kanı taraması bebeklerin sağlıklı bir geleceği için büyük önem taşımaktadır.
Kars'taki Mahkeme Kararı Tepki Çekmişti!
Kars'ta bir ailenin topuk kanı taramasını reddetmesi ve mahkemenin de bu talebi haklı bulması büyük tepki çekmişti. Sağlık Bakanlığı, karara itiraz edeceğini açıklamıştı.
