Birinci basamak sağlık hizmetlerinin bel kemiği olan aile sağlığı merkezlerinde (ASM) görev yapan on binlerce sağlık emekçisi, Sağlık Bakanlığı'nın 5 Eylül 2025'te yayımlayarak yürürlüğe soktuğu yeni "Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği"ne karşı bayrak açtı. Aile Hekimleri, Ebeler ve ASM Çalışanlarının üyesi olduğu Birlik ve Dayanışma Sendikası, yönetmelikte yer alan yeni düzenlemelerin, sağlık çalışanlarının iş güvencesini ortadan kaldırmayı hedeflediğini ve mesleki itibarlarını zedelediğini belirterek, sert bir açıklama yaptı. Sendika Genel Başkanı Dr. Ahmet Mehlepçi, özellikle sözleşmelerin yenilenmesinin "hasta memnuniyeti" ve "performans puanı" gibi subjektif ve bilimsel dayanaktan yoksun kriterlere bağlanmasının, hekimlerle hastaları karşı karşıya getireceğini ve halk sağlığını riske atacağını vurguladı.
'Bilimsel değil, keyfi kriterler'
Sendikanın en temel eleştirisi, sözleşme yenileme sürecinin objektif olmayan kriterlere dayandırılması oldu. Yeni yönetmeliğe göre, bir aile hekimi veya aile sağlığı çalışanının sözleşmesinin yenilenmesi, koruyucu sağlık hizmetleri performansına göre belirlenecek olan 70 ve üzeri puan alma şartına bağlandı. Ayrıca, teşvik ödemeleri için "Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirmelerin" de dikkate alınacağı belirtildi. Birlik ve Dayanışma Sendikası Genel Başkanı Dr. Ahmet Mehlepçi, bu durumu "hukuki ve idari bir kılıf" olarak nitelendirdi. Dr. Mehlepçi, "Bilimsel gerçeklerle ilgisi olmayan, objektiflikten uzak değerlendirme kriterleri –özellikle ‘hasta memnuniyeti’ gibi keyfi performans ölçütleri– hekimleri, ebeleri ve hemşireleri değersizleştirmekte, mesleki itibarlarını zedelemektedir. Aile sağlığı merkezlerinde verilen hizmetin kalitesi, memnuniyet anketleriyle değil, bilimsel veriler ve sağlık göstergeleri üzerinden değerlendirilmelidir" diyerek, uygulamanın bilimsellikten uzak olduğunu savundu.
'Yargının iptal ettiği uygulamalar yeniden gündemde'
Dr. Ahmet Mehlepçi, yapılan bu son düzenlemelerin yeni olmadığını, daha önce de benzer girişimlerde bulunulduğunu ancak bu girişimlerin yargıdan döndüğünü hatırlattı. "Bu yaklaşım, halk sağlığını öncelemekten çok, siyasi çıkar sağlamaya yöneliktir" diyen Mehlepçi, daha önce yargı tarafından iptal edilen veya yürütmesi durdurulan uygulamaların, küçük değişikliklerle yeni yönetmelik adı altında tekrar gündeme getirildiğine dikkat çekti. Bu durumun, sağlık çalışanlarının devlete ve adalet sistemine olan güvenini derinden sarstığını belirten Dr. Mehlepçi, "Bu yönetmelik, çalışanların adalet ve güven duygusunu sarsmakta, motivasyonlarını yok etmekte ve sağlık çalışanları arasında tükenmişliği en üst noktaya çıkarmaktadır" ifadelerini kullandı. Bu "hukukun arkasından dolanma" çabasının, çalışma barışını dinamitleyerek en büyük zararı yine halk sağlığına vereceği uyarısında bulundu.
'Hekimle hastayı karşı karşıya getirecek'
Sendika, yönetmeliğin en tehlikeli sonuçlarından birinin de, sağlık emekçilerini bir kez daha hastalarıyla karşı karşıya getirme potansiyeli taşıması olduğunu belirtti. Özellikle "memnuniyet" kriterinin, hekimler üzerinde bilimsel gereklilikler yerine popülist talepleri karşılama yönünde bir baskı oluşturacağını ifade eden Dr. Mehlepçi, bunun "akılcı ilaç kullanımı" gibi temel halk sağlığı ilkelerine de aykırı sonuçlar doğurabileceğini söyledi. Örneğin, gereksiz antibiyotik veya ağrı kesici yazdırmak isteyen bir hastayı reddeden bir hekimin, düşük memnuniyet puanı ile "cezalandırılabileceğini" belirten Mehlepçi, "Söz konusu düzenleme, sağlık emekçilerini yeniden hastalarıyla karşı karşıya getirme tehlikesi barındırmaktadır. Çalışma barışını ve hizmet kalitesini zedeleyen, halk sağlığına hiçbir katkısı olmayan, sağlık çalışanlarını değersizleştiren bu yönetmeliği kesinlikle kabul etmiyoruz" diyerek, net bir tavır ortaya koydu.
'Derhal geri çekilsin' çağrısı
Birlik ve Dayanışma Sendikası, açıklamasının sonunda taleplerini net bir şekilde dile getirdi. Sağlık çalışanlarının onuruna ve halkın nitelikli sağlık hizmeti alma hakkına sahip çıktıklarını belirten Dr. Ahmet Mehlepçi, "Bizler, halkın sağlığına ve sağlık çalışanlarının onuruna sahip çıkıyoruz. İş güvencemizi tehdit eden, mesleki özerkliğimizi yok sayan ve bizleri popülist baskılara açık hale getiren bu düzenlemenin derhal geri çekilmesini talep ediyoruz" diye konuştu. Sendika, önümüzdeki günlerde bu yönetmeliğe karşı hukuki ve sendikal mücadeleyi sürdüreceklerini ve konuyu kamuoyunun gündeminde tutmaya devam edeceklerini açıkladı. Aile hekimliği sisteminin geleceği, Sağlık Bakanlığı'nın bu eleştirilere vereceği yanıt ve atacağı adımlara bağlı olacak.
