Küresel piyasalarda, İsrail-İran çatışması dolayısıyla Orta Doğu'da jeopolitik gerilimin tırmanacağına yönelik endişeler artarken ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararı açıklandı. Fed politika faizini değiştirmeyerek yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit bıraktı.
"BELİRSİZLİK AZALDI ANCAK YÜKSEK"
Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC), uzun vadede maksimum istihdamı ve yüzde 2 oranında enflasyonu sağlamayı hedeflediği belirtilen Fed açıklamasında, "Ekonomik görünüme ilişkin belirsizlik azaldı ancak yüksek kalmaya devam ediyor." ifadeleri kullanıldı. Net ihracattaki dalgalanmalar verileri etkilemiş olsa da son göstergelerin ekonomik faaliyetin güçlü bir hızla genişlemeye devam ettiğini gösterdiği belirtildi. Açıklamada, işsizlik oranının düşük seyretmeye devam ettiğine ve iş gücü piyasası koşullarının sağlamlığını koruduğuna işaret edilerek, "Enflasyon bir miktar yüksek kalmaya devam ediyor." değerlendirmesi yer aldı.
YIL SONU TAHMİN KORUNDU
Ekonomiye ilişkin tahminlerini de açıklayan Fed, federal fon oranına ilişkin tahminini bu yıl sonu için mart ayında öngördüğü yüzde 3,9'da sabit tuttu. Buna göre Fed, federal fon oranına ilişkin 2026 tahminini yüzde 3,4'ten yüzde 3,6'ya, 2027 tahminini yüzde 3,1'den yüzde 3,4'e çıkardı. Uzun dönem ortalama faiz beklentisini yüzde 3'te bıraktı.
İKİ KERE İNDİRİM OLASILIĞI DEVAM EDİYOR
Söz konusu tahminler, Fed'in 2025'te 2 faiz indirimi öngörmeye devam ettiğinin sinyalini verdi. Bankanın enflasyon tahminleri ise bu yıl için yüzde 2,7'den yüzde 3'e, 2026 için yüzde 2,2'den yüzde 2,4'e ve 2027 için yüzde 2'den yüzde 2,1'e çıkarıldı. Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyona ilişkin tahminler de bu yıl için yüzde 2,8'den yüzde 3,1'e, 2026 için yüzde 2,2'den yüzde 2,4'e ve 2027 için yüzde 2'den yüzde 2,1'e yukarı yönlü revize edildi.
BÜYÜME TAHMİNLERİNDE AŞAĞI YÖNLÜ REVİZYON
ABD ekonomisinin büyüme tahmini bu yıl için yüzde 1,7'den yüzde 1,4'e, gelecek yıl için yüzde 1,8'den yüzde 1,6'ya düşürülürken, 2027 için yüzde 1,8 olarak korundu. İşsizlik oranına ilişkin tahminler ise bu yıl için yüzde 4,4'ten yüzde 4,5'e, gelecek yıl için yüzde 4,3'ten yüzde 4,5'e ve 2027 için yüzde 4,3'ten yüzde 4,4'e yükseltildi.
TRUMP, İNDİRİM İSTİYOR
ABD Başkanı Donald Trump, bir süredir ısrarla Fed’in faizleri düşürmesi gerektiğini dile getiriyor. Trump, sık sık çeşitli suçlamalarda bulunduğu Fed Başkanı Jerome Powell’a faize yönelik temkinli yaklaşımı nedeniyle “aptal” demişti.
POWELL: ARTAN BELİRSİZLİĞE RAĞMEN...
Powell, Fed'in politika faizini beklentiler dahilinde yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tutmasının ardından basın toplantısı düzenledi. Buradaki konuşmasında artan belirsizliğe rağmen ekonominin sağlam bir konumda olduğunu belirten Powell, işsizlik oranının düşük kalmaya devam ettiğini, iş gücü piyasasının maksimum istihdamda veya ona yakın olduğunu, enflasyonun ise önemli ölçüde düşmesine karşın uzun vadeli yüzde 2 hedefinin biraz üzerinde seyrettiğini dile getirdi. Powell, "Mevcut para politikası duruşunun, olası ekonomik gelişmelere zamanında yanıt vermek için bizi iyi bir konumda tuttuğuna inanıyoruz." dedi. Ekonomik büyümenin ilk çeyrekte hafif bir şekilde gerilediğine işaret eden Powell, bu düşüşün işletmelerin olası tarifeler öncesi ithalatı öne çekmesinden kaynaklanan net ihracattaki dalgalanmaları yansıttığını söyledi. Powell, bu alışılmadık dalgalanmaların Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) ölçümünü zorlaştırdığını ifade etti.
"TARİFELERİN ETKİLERİ, NİHAİ SEVİYELERİNE BAĞLI OLACAK"
Hanehalkı ve işletmelere yönelik anketlerin son aylarda güvenin azaldığını ve ekonomik görünüme ilişkin belirsizliğin arttığını gösterdiğini belirten Powell, bu durumun büyük ölçüde ticaret politikasına dair endişeleri yansıttığını dile getirdi. Powell, bu gelişmelerin gelecekteki harcama ve yatırımları nasıl etkileyeceğinin ise henüz belli olmadığını ifade etti. Kısa vadeli enflasyon beklentileri ölçümlerinin son aylarda artış gösterdiğine dikkati çeken Powell, tüketiciler, işletmeler ve profesyonel tahmincilerle yapılan anketlere katılanların tarifeleri temel etken olarak gösterdiğini söyledi. Powell, uzun vadeli beklentilerin çoğunun ise hala yüzde 2 enflasyon hedefiyle uyumlu olduğunu belirtti. Ticaret, göç, mali ve düzenleyici politikalardaki değişikliklerin devam ettiğini ve bunların ekonomi üzerindeki etkilerinin belirsizliğini koruduğunu vurgulayan Powell, "Tarifelerin etkileri, diğer hususların yanı sıra nihai seviyelerine bağlı olacaktır." dedi. Powell, "Bu seviyeye ve dolayısıyla ilgili ekonomik etkilere ilişkin beklentiler nisan ayında zirveye ulaştı ve o zamandan bu yana azaldı. Buna rağmen tarifelerdeki artışların bu yıl fiyatları yukarı çekmesi ve ekonomik faaliyet üzerinde baskı oluşturması muhtemel." diye konuştu.
"BEKLEMEK İÇİN İYİ BİR KONUMDAYIZ"
Fed Başkanı Powell, şimdilik para politikası duruşunda herhangi bir ayarlamayı düşünmeden önce ekonominin olası gidişatına ilişkin daha fazla bilgi edinmek adına beklemek için iyi bir konumda olduklarını dile getirdi. Ekonomik projeksiyonlarda, federal fon oranına ilişkin tahminin bu yıl sonu yüzde 3,9'da sabit tutulduğuna işaret eden Powell, bu tahminlerin her zaman belirsizliğe tabi ve belirsizliğin alışılmadık derecede yüksek olduğunu söyledi. Powell, bu projeksiyonların Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) planı veya kararı olmadığını vurguladı.
"TARİFELERİN ETKİLERİNİ GÖRMEYE BAŞLIYORUZ"
Tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisinin daha sınırlı kalmasının bunların nihai ekonomik etkilerine dair görüşünü ve bu etkilerin verilere yansıma zamanlamasına ilişkin beklentilerini ne ölçüde değiştirdiğinin sorulması üzerine Powell, ocak ve şubat aylarındaki yüksek enflasyon verilerinin ardından son 3 aydır olumlu enflasyon verileri aldıklarını ve bunun son derece memnuniyet verici bir gelişme olduğunu ifade etti. Powell, mal enflasyonunun yaz ayları boyunca biraz daha artmasını beklediklerini belirterek, "(Tarifelerin) Bazı etkileri görmeye başlıyoruz ve önümüzdeki aylarda daha fazlasını görmeyi bekliyoruz." dedi.
"FAİZ ARTIŞI TEMEL SENARYOMUZ DEĞİL"
Enflasyon ve iş gücü piyasasının durumuna dair farklı senaryolara ve faiz patikasının veriye bağlı olacağını söyleyen Powell, "Bence faiz indirimlerinin uygun olacağı bir yere gelme ihtimalimiz daha yüksek." ifadesini kullandı. Powell, faiz indirimleri için hangi verilerin görülmesi ve ne kadar sürenin geçmesi gerektiğine ilişkin soruya, "Bunun ne zaman olacağını söylemek zor ama geleceğini biliyoruz. Yapmamız gereken doğru şeyin bulunduğumuz yerde kalmak ve daha fazlasını öğrenmek olduğunu düşünüyoruz." yanıtını verdi. Gümrük vergileri konusunda yaz boyunca daha çok veri elde edileceğini düşündüklerini belirten Powell, "daha iyi kararlar" verebilmek için biraz daha fazla veri elde etmek istediklerini söyledi. Powell, para politikası konusunda hiçbir adımı masadan kaldırmadıklarını vurgulayarak, "Elbette faiz artışı temel senaryomuz değil." diye konuştu.
ORTA DOĞU'DAKİ DURUM
Orta Doğu'da tırmanan gerilime dair soruya karşılık Powell, "Elbette herkes gibi biz de neler olacağını izliyoruz. Daha yüksek enerji fiyatları görmemiz mümkün. Orta Doğu'da karışıklık olduğunda enerji fiyatlarında bir artış görülebilir ancak bu düşüş eğilimindedir. Bu tür olayların genellikle enflasyon üzerinde kalıcı etkileri olmaz. Gerçi 1970'lerde çok büyük şoklar yaşanmıştı ama biz böyle bir şey görmedik. Artık ABD ekonomisi yabancı petrole 1970'lerde olduğundan çok daha az bağımlı." değerlendirmesinde bulundu. Powell, başkanlık görev süresi dolunca Fed'in yönetim kurulu üyesi olarak kalıp kalmayacağı sorusuna "Bunu düşünmüyorum." cevabını verdi. Gelecek yıl atanacak muhtemel Fed başkanının para politikasına yaklaşımına dair soru üzerine Powell, bunun başkanın kim olduğuna değil ekonomide olanlara bağlı olması gerektiğini ifade etti.
