ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimiyle sağlanan ateşkes, İran ve İsrail arasındaki 12 günlük savaşı sonlandırdı. Ancak bu gerilimin ardından diplomatik ve ekonomik anlamda kazananlar, doğrudan taraflar değil, bölgedeki bazı ülkeler oldu. ABD basınına göre savaşın en kazançlı çıkanları Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gibi Körfez ülkeleri.
Newsweek’te yayımlanan haberde, bu ülkelerin Trump yönetimiyle kurduğu yakın bağların meyvelerini topladığı ifade edildi. Söz konusu ülkeler, artık sadece enerji gücüyle değil, diplomatik hamleleriyle de bölgedeki yeni dengeyi belirleyen aktörler olarak görülüyor.
Körfez ülkeleri 'ağırlık merkezi' hâline geldi
BAE merkezli siyaset bilimci Abdulkhaleq Abdulla, Körfez ülkelerinin hem bireysel hem kolektif olarak uluslararası siyasette etkili merkezler hâline geldiğini söyledi. Abdulla, bu ülkelerin sadece sermayeleriyle değil, dünya başkentlerinde ses getiren hamleleriyle de dikkat çektiğini vurguladı.
Haberde, bu ülkelerin İran’a karşı kontrollü bir mesafe koyarken İsrail’in eylemlerine yönelik eleştirel bir tutum takındıkları da belirtildi.
Katar örneği: Sessiz arabulucu
Newsweek, Katar’ın savaş diplomasisindeki rolüne ayrıca dikkat çekti. İran'ın ABD üssünü hedef aldığı saldırı öncesinde, Katar’ın ABD ile koordinasyon sağladığı ve hava sahasını kapattığı belirtildi. Katar ile İran arasındaki yakın bağlar sayesinde Doha'nın, Tel Aviv ve Tahran arasında ateşkesin müzakere edilmesinde kilit rol oynadığı ifade edildi.
Uzmanlar, bu gelişmeleri Körfez diplomasisinin yükselişi olarak değerlendirirken, geleneksel bölgesel aktörler olan Mısır ve Ürdün'ün arka planda kaldığı görüşünde birleşiyor.
Yeni Orta Doğu dengeleri
Trump’ın Orta Doğu politikasının gölgesinde şekillenen yeni süreçte, Körfez ülkelerinin hem ekonomik hem de stratejik konumlarını güçlendirdiği görülüyor. Analistlere göre, bölgede bundan sonraki gelişmelerde Suudi Arabistan, Katar ve BAE gibi aktörlerin belirleyici etkisi artacak. İran ve İsrail arasında oluşan bu gerilim ise, bu ülkelerin arabuluculuk kapasitelerini dünyaya sergilemeleri için bir fırsata dönüştü.
