İzmir’in Seferihisar, Çeşme ve Ödemiş gibi pek çok ilçesinde Haziran ve Temmuz aylarında çıkan orman yangınlarının neredeyse tamamının elektrik hatlarından kaynaklandığı, İzmir Valiliği tarafından açıklandı. Ancak elektrik dağıtım şirketi Gediz Elektrik, bu tespiti “somut bulgu yok” diyerek reddetti. Bu duruma tepki gösteren CHP İzmir Milletvekili Rıfat Nalbantoğlu, “Somut bulgu olması için ormanların tamamının yanması mı gerekiyor?” diyerek hem dağıtım şirketlerine hem de Enerji Bakanlığı’na sert eleştiriler yöneltti.
Elektrik Mühendisleri Odası: Yangınların dörtte biri elektrikten
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) verilerine göre, 2010 yılında orman yangınlarının sadece yüzde 5’i elektrik kaynaklıyken, 2025 itibarıyla bu oran yüzde 25’e ulaştı. Rıfat Nalbantoğlu bu artışı “denetimsizlik ve altyapı ihmali” olarak tanımladı.
Nalbantoğlu, özelleştirme politikalarının altyapı ve bakım hizmetlerini ikinci plana ittiğini belirterek, “Şirketler sadece kar odaklı çalışıyor, kamu güvenliği ihmal ediliyor” dedi.
Özelleştirme sonrası denetim boşluğu doğdu
Nalbantoğlu, Meclis’e sunduğu araştırma önergesinde, 2002 sonrası özelleştirmelerle birlikte devletin enerji üretim ve dağıtımındaki payının düştüğünü, bunun da denetim ve bakım zaafiyetine neden olduğunu vurguladı. EÜAŞ’ın 2002’de elektrik üretiminin yüzde 60’ını karşılarken, bu oranın 2024 sonunda sadece yüzde 14,42’ye gerilediğini aktardı.
“Özelleştirmelerle birlikte kamu güvenliği şirketlerin insafına bırakıldı. Altyapı yenilemeleri yapılmıyor, bakım yapılmıyor, yangına karşı tampon bölgeler oluşturulmuyor. Hesap soran da yok” ifadelerini kullandı.
Felaket senaryosu: 14 bin futbol sahası kül oldu
İzmir’de sadece Haziran sonu itibarıyla çıkan yangınlar nedeniyle 14 bin futbol sahası büyüklüğünde alanın kül olduğu ifade edildi. Yangınlar sadece orman varlığını değil, ekolojik dengeyi, su kaynaklarını ve canlı yaşamını da yok etti.
İzmir Valisi Süleyman Elban’ın, yangınların elektrik hatlarından çıktığına dair tahminlerini kamuoyuna açıklamasının ardından paylaşılan video kayıtları da bu iddiaları doğruladı. Buna rağmen sorumlu şirketler hâlâ sessiz.
Diyarbakır örneği: 15 can kaybı elektrik ihmaliyle geldi
Nalbantoğlu, geçtiğimiz yıl Diyarbakır’ın Çınar ile Mardin’in Mazıdağı ilçeleri arasında çıkan büyük yangının da elektrik hatlarından kaynaklandığının Diyarbakır Başsavcılığı’nın ön raporuyla belirlendiğini hatırlattı.
EMO Diyarbakır Şubesi tarafından hazırlanan teknik raporda ise hatların geçtiği bölgede yangına karşı hiçbir önlem alınmadığı, direk diplerinde süs betonu olmadığı, OG sigortalarının bulunmadığı ve otların temizlenmediği açıkça belirtildi.
Bakanlık nerede?
Nalbantoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın da en az dağıtım şirketleri kadar sorumluluğu olduğunu vurgulayarak, “Denetim mekanizması işletilmiyor. Felaketin sorumluları cezasız kalıyor” dedi. Bakanlığın, yıllardır uyarılara rağmen herhangi bir yaptırım, ceza ya da düzenleyici adım atmamasını eleştirdi.
İnsan kaynaklı yangınlar da elektrikle birleşiyor
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın açıklamasına göre, Türkiye’deki orman yangınlarının yüzde 84’ü insan kaynaklı. Ancak Nalbantoğlu’na göre son 4-5 yılda çıkan yangınlarda, elektrik hatlarının insan kaynaklı ihmallerle birleşerek yangınların büyümesine neden olduğu açıkça görülüyor.
Meclis’e araştırma önergesi sunuldu
Rıfat Nalbantoğlu, tüm bu veriler ışığında Meclis’e araştırma komisyonu kurulması için önerge sundu. Önergede şu konuların incelenmesi talep edildi:
-
Elektrik hatlarının yangın çıkışındaki rolü
-
Nakil hatlarının yenilenmesi ihtiyacı
-
Altyapı, bakım ve onarım eksikleri
-
Yangın tampon bölgeleri oluşturulması
-
Denetim ve yaptırım süreçlerinin işlerliği
Nalbantoğlu, “Yangınların sebebi sadece rüzgar değil, ihmaldir. Bu ihmalin adı da denetimsiz özelleştirmelerdir”diyerek Meclis’i göreve çağırdı.