Menisküs yırtıkları, özellikle futbol gibi fiziksel temas içeren sporlarda yaygındır. Ancak çömelme pozisyonundan hızla kalkmak veya ani dönme hareketleri de bu yırtıklara yol açabilir. Dize doğrudan darbe alınması, diz üzerine düşme ve ağır kaldırma da risk faktörleridir. Ayrıca, yaşlandıkça menisküs dokusunun zayıflaması da yırtılma olasılığını artırır.
Menisküs nedir?
Menisküs, diz eklemi içinde femur ve tibia kemikleri arasında yer alan C şeklinde bir kıkırdaktır. İç ve dış menisküs olarak ikiye ayrılır. Bu yapılar, eklemi oluşturan kemikler arasında şok emici ve yük taşıyıcı görev yapar, eklem kıkırdaklarını aşırı yüklerden korur.
Menisküs yırtığı belirtileri nelerdir?
En yaygın belirti, diz eklem çizgisinde hissedilen ağrıdır. Dizde kilitlenme, fonksiyon kaybı, takılma hissi ve şişlik de diğer önemli semptomlardır. Bacakta hissizlik veya boşalma hissi de bildirilen vakalar arasındadır. Yaralanmanın ilk zamanlarında ağrı şiddetli olmayabilir, ancak iltihap ilerledikçe artar. Özellikle ağırlık taşırken veya merdiven çıkarken ağrı yoğunlaşabilir.
Menisküs yırtığı teşhisi
Menisküs yırtıklarının teşhisinde ortopedi uzmanının muayenesi önemlidir. Doktor, eklem hattı boyunca hassasiyet olup olmadığını kontrol eder ve dizin hareket kabiliyetini değerlendirir. McMurray, Apley ve Steinman gibi testler de teşhiste kullanılır. Ayrıca, manyetik rezonans (MR) ve röntgen gibi görüntüleme yöntemleri ile yırtığın yeri ve ciddiyeti belirlenir.
Menisküs yırtığı nasıl tedavi edilir?
Tedavi sürecinde doktorun önerdiği antiinflamatuar ilaçlar kullanılır. Dizdeki stresi azaltmak için germe ve güçlendirme egzersizleri de önerilir. Büyük yırtıklarda veya kilitlenme belirtilerine yol açan durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyat sonrası birey genellikle aynı gün evine dönebilir ve iyileşme sürecinde alçı veya koltuk değneği kullanılabilir.
Menisküs yırtığı oluşmaması için nelere dikkat edilmelidir?
Menisküs yırtıklarını tamamen önlemek zor olsa da bazı önlemler alınabilir. Uyluk kaslarının güçlendirilmesi, spora başlamadan önce ısınma egzersizleri yapılması, uygun ayakkabı kullanımı ve aşırı zorlayıcı hareketlerden kaçınılması yaralanma riskini azaltabilir. Ayrıca kilo kontrolü de diz sağlığı için önemlidir.
