MİLLİ İstihbarat Teşkilatı (MİT) koordinatörlüğünde Ankara'da gerçekleşen, ABD ve Rusya'nın da aralarında bulunduğu 7 ülkenin cezaevlerinde bulunan 26 rehinenin karşılıklı takası, 2'nci Dünya Savaşı sonrası yapılan en büyük takas operasyonu olarak tarihe geçti.
MİT’in ara buluculuğunda gerçekleşen tarihi operasyonunu detayları ortaya çıktı. Süreç ABD, Rusya ve Almanya’nın Türkiye’den yardım istemesi ile başladı. Türkiye’nin özellikle Rusya-Ukrayna savaşında adil ve yapıcı bir politika izlemesi, uluslararası alanda barış ve istikrarın sağlanması için attığı adımlar, geçmişte yapılan takas operasyonlarında Türkiye’nin arabuluculuktaki başarıları taraflar arasında iş birliği için Türkiye’yi tercih etmelerinde etkili oldu. Türkiye’nin arabuluculuk deneyimine güvenen tarafların teklifi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayı ile MİT, takas operasyonu için başrolü üstlendi.
KALIN, BİRÇOK KEZ GÖRÜŞTÜ
MİT’in üst düzey yetkilileri, operasyonun gerçekleşmesi öncesinde taraflar ile sık sık bir araya geldi. Süreç içerisinde MİT Başkanı İbrahim Kalın da birçok kez muhatapları ile hem yüz yüze hem de telefon görüşmeleri yaptı. Tarafların, takasa ilişkin çekince, anlaşmazlık ve talepleri de yine MİT’in adil ve yapıcı çözümleri sayesinde aşıldı. Takas operasyonunun her adımı MİT’in kontrolünde ilerledi. Operasyon için müzakereler son ana kadar devam etti. Operasyon anında taraflar arasında oluşan anlaşmazlıklar da istihbarat diplomasisi ile yönetildi.
ADIM ADIM TAKAS OPERASYONU
MİT'in, taraflar arasında her türlü anlaşmayı sağlaması sonrasında operasyon için düğmeye basıldı. 1 Ağustos sabahının ilk saatlerinde MİT, takasın gerçekleştirileceği Ankara Esenboğa Havalimanı’nda güvenlik önlemlerini aldı. Esenboğa Havalimanı, hayatın olağan akışını bozmayacak şekilde operasyon için hazır hale getirildi. MİT’in koordinesindeki takas operasyonu saat 16.05’te Slovenya’dan gelen ilk uçağın tekerinin piste değmesi ile başladı. Slovenya uçağının ardından sırasıyla Norveç, Rusya, Almanya ve ABD’den gelen uçakların alana inmesi ile takas aşamasına geçildi. Operasyon boyunca takası yapılacak 26 kişinin güvenliği ön planda tutuldu. Operasyonun herhangi bir sebeple bozulmaması için sürecin tamamını MİT yönetti. Önce Rusya’nın teslim alacağı 10 kişi uçaklardan indirildi. Ardından Rusya tarafı teslim edeceği 16 kişinin uçaktan intikalini sağladı. MİT’in gözetiminde tarafların karşılıklı teyit işlemlerinin tamamlanması ve sağlık kontrollerinin yapılmasının ardından 10 kişi Moskova’ya dönecek Rus uçağına, 3 kişi Washington’a dönecek ABD uçağına, 13 kişi de Almanya uçağına aktarıldı. 3 uçağın tekerlerinin pistten ayrılması ile MİT’in tarihe geçen takas operasyonu başarılı bir şekilde sona erdi.
Tarihi operasyonun ardından Türkiye’ye teşekkür eden ABD Başkanı Joe Biden, "Müttefikimiz Türkiye’ye çabaları için minnettarım" dedi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de MİT’in başarılı takas operasyonu için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkürlerini iletti.