Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2015-2024 yıllarının dünya tarihinin en sıcak 10 yılı olarak kayıtlara geçtiğini açıkladı. İklim değişikliğinin etkilerinin giderek arttığı bu dönemde, 2024 yılı küresel sıcaklıkların, 1850-1900 yıllarındaki sanayi öncesi döneme kıyasla 1,5 santigrat derece arttığını gösteriyor. Bu artış, sera gazı emisyonlarının etkisiyle daha da hız kazandı.
Sıcaklık artışının başlıca sebepleri
WMO'nun yayımladığı yeni rapora göre, 2024'te kaydedilen yüksek sıcaklıkların temel nedeni sera gazı emisyonlarındaki artış olarak gösteriliyor. Söz konusu artış, doğal hava olaylarının da etkisiyle daha belirgin hale geldi. Gezegenin soğumasına yardımcı olan La Nina olayının, El Nino'ya dönüşmesi bu yükselişi hızlandıran faktörlerden bir diğeri. Bu dönüşüm, sıcaklıkların küresel ölçekte daha fazla artmasına neden oldu.
Karbon salınımları zirve yaptı
Raporda, atmosferdeki karbondioksit, metan ve azot oksit seviyelerinin son 800 bin yılın en yüksek seviyesine ulaştığı belirtildi. Bu gazların atmosferdeki yoğunluğu, iklim değişikliğinin hızını artırırken, deniz seviyesindeki yükselmelere ve okyanuslardaki sıcaklık artışına da yol açıyor. 2024 yılı, son 65 yılın en sıcak okyanus yılı olarak kaydedildi.
Buzullar eriyor, deniz seviyesi yükseliyor
Antarktika'daki buzul alanlarının, son üç yılın en düşük seviyelerine indiği ve buzulların kütle kaybının rekor seviyeye ulaştığı raporda yer alan bir diğer çarpıcı bulgu. Bu süreç, deniz seviyesindeki yükselmeyi de etkiliyor. 1993 yılında ilk uydu kayıtlarının alınmasından bu yana deniz seviyesi yükselme oranı iki katına çıkarak, 2024 yılında en yüksek seviyeye ulaşmış durumda.
Okyanus asitlenmesi ve biyolojik çeşitlilik üzerindeki etkiler
Okyanuslardaki asitlenme oranının giderek arttığı ifade edilen raporda, bu durumun sadece su altı ekosistemleri üzerinde değil, mercan resifleri, balıkçılık ve deniz ürünleri gibi gıda üretim alanlarında da olumsuz etkiler yaratığına dikkat çekiliyor. Asitli suyun, deniz canlılarının yaşamını olumsuz etkilemesi, bu sektördeki gıda üretimini ve biyolojik çeşitliliği tehdit ediyor.
Doğal felaketler ve yerinden edilen insanlar
Son olarak, 2024 yılı itibariyle, iklim değişikliği nedeniyle yaşanan doğal felaketlerin, insanları yerinden etme oranının son 16 yılın en yüksek seviyesine çıktığı belirtiliyor. Bu artış, iklim değişikliğinin sosyal etkilerini de ortaya koyuyor ve dünya çapında pek çok kişiyi evsiz bırakıyor.
