Bilindiği gibi 1475 sayılı İş Yasası’nın yürürlükteki 14 ncü maddesine ve 854 sayılı Deniz İş Yasası’na göre ödenen kıdem tazminatlarının tamamı ile 5953 sayılı Basın İş Yasası’na göre ödenen kıdem tazminatlarının 24 aylığı aşmayan tutarları gelir vergisine tabi değildir.
Yine 193 sayılı Gelir Vergisi Yasası’nın 25'inci maddesinde 7103 sayılı yasa ile 27.03.2018 tarihinden geçerli olmak üzere yapılan düzenlemeyle hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar gelir vergisi kapsamı dışında bırakıldı.
Bu düzenlemeye göre 27.03.2018 tarihinden sonra ödenen söz konusu tazminat ve yardımların istisna tutarını aşmayan kısmından gelir vergisi alınmaması uygulaması başlatıldı.
Ne var ki 27.03.2018 tarihinden önce ikale sözleşmesi ya da anlaşma kaynaklı ödenen tazminat ve yardımlardan kesilen gelir vergisi ile ilgili olarak çok sayıda dava açılması ve açılmaya da devam edilmesi üzerine 30 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7162 sayılı kanunla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanuna eklenen Geçici 89 uncu maddede “27/3/2018 tarihinden önce karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisi, hizmet erbabının düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca red ve iade edilir” şeklindeki düzenleme ile kesilen vergilerin iadesine hükmedildi.
Bu düzenlemeye göre 27.03.2018 tarihinden önce ikale ya da karşılıklı anlaşma sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli şekilde yapılan ödeme ve yardımlardan yapılan gelir vergisi kesintilerin, kesinti yapılan işçinin dava açmaması ya da açtığı davadan vazgeçmesi koşuluyla vergi dairesine başvurması halinde, başvuru tarihinden geriye doğru 5 yıllık zamanaşımı kapsamı dışında kalan kısmının geri verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca yapılan düzenlemede ihbar tazminatından kesilen gelir vergisinin de geri verilmesine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmaması nedeniyle ihbar tazminatı uygulamanın dışındadır.
Diğer yandan ödemeden yararlanmak isteyen işçinin bağlı olduğu mevzuat gereğince, iade edilecek tutar hesaplanırken, ödemenin yapıldığı tarihteki kıdem tazminatı tavanının dikkate alınması gerekecektir.
