İstanbul Milletvekili Türkan Elçi, bilgiye erişiminin büyük ölçüde çevrimiçi kaynaklardan sağlandığını belirterek küresel teknoloji şirketlerinin aldığı kararların haber ekosistemini doğrudan etkilediğini vurguladı. Bu bağlamda Elçi, Google'ın arama motoru algoritmalarında yaptığı değişikliklerin medyada tekelleşme riski doğuracağını ifade ederek şunları kaydetti:
"Son dönemde, Google'ın “Keşfet” ve “Haberler” araçları üzerinden bağımsız medya sitelerine yönlendirilen okur trafiğinin %98 oranında azalması, bu etkinin en somut örneğidir. Bu durum bağımsız medya kuruluşlarının düşük trafik görmesi ve azalan gelirleriyle sonuçlanırken büyük sermaye gruplarına bağlı medya kuruluşların yüksek trafik görmesi artan gelirleriyle sonuçlanmakta ve medyada tekelleşme riskini doğurmaktadır. Okuyucu trafiğindeki düşüş, bağımsız medya kuruluşlarının Basın İlan Kurumu’nun reklam verilebilirlik kriterlerini karşılayamamasına yol açmakta ve mali baskıyı derinleştirmektir."
"Google'ın trafik değişiklikleri kamuoyunun habere erişimini zorlaştırmaktadır"
CHP İstanbul Milletvekili Türkan Elçi, Google'ın trafik akışı değişikliklerinin denetime tabi olmadığını belirterek bu denetimsizlik nedeniyle kamuoyunun habere erişiminin de zorlaştığını ifade etti:
"Türkiye’de olarak Gazete Duvar, Google’ın algoritma değişikliklerinden kaynaklanan trafik kaybı ve gelir azalması nedeniyle yayın hayatına son vermek zorunda kaldığım açıklamıştır. Benzer şekilde, birçok bağımsız medya kuruluşu da ekonomik sürdürülebilirlik açısından büyük risklerle karşı karşıyadır. Dijital reklam gelirlerinin büyük çoğunluğu Google ve Meta gibi teknoloji devleri tarafından kontrol edilmekte, algoritmaların şeffaf olmaması sebebiyle küçük ve bağımsız medya kuruluşları rekabet edemez hale gelmektedir."
"Medya çeşitliliğini korumak için Google'la yürütülen bir müzakere süreci var mıdır?"
Milletvekili Elçi, Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı Abdülkadir Uraloğu'nun cevaplaması istemiyle TBMM Başkanlığı'na sunduğu yazılı soru önergesinde şu soruları yöneltti:
1. Google'ın son algoritma değişiklikleri sonucunda, bağımsız medya kuruluşlarının trafik kaybı ve reklam gelirlerindeki azalma konusunda hükümetiniz tarafından yapılan bir araştırma veya değerlendirme bulunmakta mıdır?
2. Bağımsız medya kuruluşlarının Basın İlan Kurumu’nun reklam verilebilirlik kriterlerini karşılayamamasına neden olan trafik kaybı konusunda hükümetinizin herhangi bir düzenleme veya destek mekanizması oluşturma planı var mıdır?
3. Dijital medya platformlarının haber akışında belirleyici bir güç haline gelmesi göz önüne alındığında, medya çeşitliliğini korumak ve bağımsız haber kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak için hükümetinizin Google gibi şirketlerle yürüttüğü bir müzakere süreci var mıdır? Varsa ne aşamadadır?
4. Google Türkiye temsilciliğinin bağımsız medya kuruluşlarının başvurularına yanıt vermemesi, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkeleri açısından ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Hükümetiniz, Google ve benzeri küresel teknoloji şirketlerinin Türkiye’deki medya ekosistemi üzerindeki etkilerini düzenlemek ve hesap verilebilirlik mekanizmaları oluşturmak adına herhangi bir yasal düzenleme planlamakta mıdır?
5. Google’ın Türkiye’de faaliyet gösteren bağımsız medya kuruluşlarına yönelik trafik akışını sınırlandırması ve bu kuruluşların muhatap bulamaması konusunda hükümetiniz, şirketin Türkiye temsilciliği ile bir görüşme gerçekleştirmiş midir? Bu konuda nasıl bir adım atılması planlanmaktadır?
