Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2025’i “Aile Yılı” olarak ilan etmesi sonrasında, hükümet çalışan anne ve babalara yönelik en kapsamlı sosyal düzenlemelerden birini hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Hazırlanan yasa teklifiyle birlikte, işçi ve memur arasında yıllardır süregelen doğum, süt ve ücretsiz izin farkları ortadan kaldırılacak.
Yeni sistemin yürürlüğe girmesiyle, özel sektörde çalışan kadınlar da kamu çalışanı annelerle eşit doğum ve izin haklarına sahip olacak.
Doğum izni 16 haftadan 24 haftaya çıkıyor
Mevcut uygulamada kadın çalışanlar doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta izin kullanabiliyor.
Yeni düzenlemeyle bu süre 24 haftaya çıkarılacak.
Doğumdan önce 3 hafta, doğumdan sonra ise 21 hafta olarak planlanan izin dağılımı, annenin isteğine göre esnek biçimde uygulanabilecek.
Çoğul gebelik durumlarında ek süreler korunacak.
Bu değişiklik, annelere doğum sonrası dönemde hem bebekleriyle daha fazla zaman geçirme hem de fiziksel toparlanma sürecini sağlıklı tamamlayabilme imkânı tanıyacak.
Süt izninde eşitlik dönemi
Şu anda memur anneler, ilk 6 ay günde 3 saat, sonraki 6 ayda ise 1,5 saat süt izni kullanabiliyor.
İşçi anneler ise yalnızca bebeği 1 yaşına gelene kadar günde 1,5 saat izin hakkına sahip.
Yeni düzenlemeyle bu fark da kaldırılacak. Artık özel sektörde çalışan anneler de:
-
İlk 6 ay günde 3 saat,
-
Sonraki 6 ay günde 1,5 saat süt izni kullanabilecek.
Bu izinler günlük çalışma süresinden sayılmaya devam edecek. Böylece işçi anneler de kamu çalışanı annelerle eşit haklara kavuşmuş olacak.
Ücretsiz izin 6 aydan 2 yıla çıkıyor
Doğum sonrası ücretsiz izin konusunda da büyük değişiklik geliyor.
Halen memur annelere doğum sonrası 8 haftalık iznin ardından 2 yıl ücretsiz izin hakkı tanınıyor.
İşçi anneler ise sadece 6 ay ücretsiz izin kullanabiliyor.
Yeni yasa tasarısına göre bu fark da ortadan kalkacak.
Artık özel sektörde çalışan anneler de memur anneler gibi 2 yıla kadar ücretsiz izin kullanabilecek.
Bu adım, özellikle özel sektörde çalışan annelerin çocuk bakımına daha fazla zaman ayırabilmesini sağlayacak.
Babalık izni 15 güne çıkıyor
Yalnızca anneler değil, babalar da yeni düzenlemeden yararlanacak.
Şu anda özel sektörde 5 gün, kamuda ise 10 gün olan babalık izni süresi, yeni düzenlemeyle 15 güne çıkarılacak.
Bu sayede doğum sonrası hem annenin hem babanın çocuk bakımına ortak katılımı hedefleniyor.
Ayrıca, koruyucu aile olarak üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen ebeveynlere de 15 gün izin hakkı tanınacak.
Bu uygulama hem memur hem işçi statüsündeki çalışanlar için geçerli olacak.
Aile dostu çalışma modeli güçleniyor
Hükümet kaynaklarına göre bu adımlar, Türkiye’nin “aile dostu çalışma” politikası kapsamında değerlendiriliyor.
Yeni sistemle hem kadınların iş gücüne katılım oranının korunması hem de doğum sonrası işten kopuşların azaltılması amaçlanıyor.
Ekonomistler, uygulamanın özellikle özel sektörde kadın istihdamını destekleyeceğini ve doğum sonrası işten ayrılma oranlarını azaltacağını belirtiyor.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yetkilileri, yeni düzenlemenin hem çalışma hayatında eşitliği hem de ebeveyn rollerinde dengeyi sağlamayı hedeflediğini ifade ediyor.
TBMM gündemine geliyor
Yasal düzenleme taslağının kısa süre içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulması bekleniyor.
Tasarı yasalaştığında, işçi ve memur ayrımı gözetmeksizin tüm ebeveynler için aynı izin koşulları geçerli olacak.
Meclis kulislerinden sızan bilgilere göre, düzenlemenin 2026 başında yürürlüğe girmesi planlanıyor.
Uygulamanın ilk etapta kamu kurumları ve büyük ölçekli özel sektör şirketlerinde pilot olarak başlatılması da değerlendiriliyor.
