Özge UYANIK- Elektrik faturalarına yapılan gizli zam, milyonlarca vatandaşın belini bükmeye başladı. En az 1.2 milyon hanenin elektrik faturası arttı. Vatandaşlar adeta yüksek tüketimli sanayi kuruluşları ile bir tutuluyor. Aylık ortalama tüketimi 417 kWh üstündeki milyonlarca haneye yüksek tutarlı faturalar kesiliyor. Mart ayıyla birlikte fabrika işletir gibi elektrik faturası ödeyen vatandaşlar, temel yaşam ihtiyaçlarını karşılamanın lüks haline gelmesine tepkili. Tüketimi 1.050 lira olan faturalar iki katına yani 2 bin liraya çıkacak.
İzmir’de çoğunlukla doğalgaz altyapısının olmadığı Çeşme, Foça ve Urla gibi ilçelerde vatandaşlar, ısınma için elektrikli cihazlara mecbur kalıyor. Ancak yeni düzenleme bu bölgelerde oturanlar için tam anlamıyla bir kâbusa dönüştü. Vatandaşlar, faturaların neden bu kadar fahiş hale geldiğini sorgularken, elektrik dağıtım şirketlerinin çözüm üretmek yerine yeni zamlı tarifeler önermesine tepkili.
Tüketici haklarına şikayet yağdı
Tüketici Hakları Derneği’ne gelen şikayetlerden birinde yalnızca barınma ihtiyacı için elektrik kullanan Yaşar Bey, önceki aylarda 1.000 TL gelen faturasının 2.500 TL’ye çıktığını belirterek tepkisini şöyle dile getirdi.
"Ne elektrikli aracımız var, ne de lüks bir yaşam sürüyoruz. Sadece yaşamak için elektrik kullanıyoruz ve iki katı fatura ödemek zorunda kalıyoruz. Lütfen yasa değişikliği oldu gibi bir cevap sunmayın. Yasa değişikliğine karşı siz dağıtım firmaları ne yaptı? Buna kim dur diyecek?"
Isınma ihtiyacını klima ile karşılamak zorunda olan bir diğer vatandaş Selin Hanım ise yaşanan adaletsizliğe isyan eti: "Kendi adıma değil ama çocuğumun sağlığı için buna mecburum. Mahallemde doğalgaz altyapısı yok. Mecburen klimayla ısınıyoruz. Bu duruma sessiz kalanlara hakkımı helal etmiyorum.
“Isınmak için klima kullanıyoruz”
Tüm Emekliler Sendikası Seferihisar Şube Başkanı Ali Haydar Çelik, elektrik faturalarındaki artışın emeklileri derinden etkilediğini belirtti:
“Resmen çift fatura ödedik. Üstelik evde sadece eşim ve ben varız. Geçen gün emekli bir arkadaşımın faturasını duyunca şok oldum. Doğalgaz altyapısı olmadığı için ısınmak için klima kullanıyorlar. Elektrik faturaları dört bin, beş bin lira civarında geliyor. Ödenmeyen faturalar yüzünden elektrikleri kesiliyor. Elektrik dağıtım şirketleri, faturada bir-iki günlük gecikme olsa bile elektriği kesip "açma-kapama" ücreti alıyor. Zaten yüksek olan faturalar bir de bu ek ücretlerle daha da artıyor.
“Kışı battaniyeyle geçirdik”
Emeklilerin temel gıda ihtiyaçlarından bile kısarak fatura ödemeye çalıştığını belirten Çelik, şu sözlerle durumu özetledi:
“Emekliler bu kışı battaniyenin altında geçirdi. Düşünün ki 14-15 bin lira emekli maaşı alan biri, bu şartlarda nasıl geçinebilir? Elektrik kesildiğinde evde yapacak hiçbir şey kalmıyor. Sırf faturaları ödeyebilmek için mutfakta da tasarruf yapıyoruz. Eskiden üç çeşit yemek yaparken şimdi bir çeşide düşürdük. Bir arkadaşım, torunlarının gelmesini bile istemediğini söylüyor. "Çok seviyorum ama çocuklar geldiğinde fatura daha da artıyor. Banyo yapıyorlar, yemek yiyorlar, birkaç gün kaldıklarında faturanın şişkinliğini anlatamam. Ödeyemiyorum." diyor.“
Yüksek faturalarla daha sık karşılaşacağız
Tüketiciyi Koruma Derneği İzmir Şubesi Hukuk Komisyonu üyesi Avukat Aybike Görücü ise yaşanan mağduriyeti şöyle anlattı:
“Söz konusu uygulamanın hukuki olmadığı ve Anayasaya aykırılık teşkil ettiği kanaatindeyiz. Bu uygulama bu aşamada özellikle yüksek tüketimli tüketicileri mağdur etmektedir. İzmir özelinde doğalgazın bulunmadığı, özellikle yazlık bölgelerde bulunan hanelerde ısınmak için klima gibi elektrikli aletler kullanılmaktadır. Bu aletlerin kullanımı gözetildiğinde burada yaşam süren tüketicilerin adil olmayan bir şekilde yüksek miktarlı faturalarla karşılaşacağını öngörebiliyoruz. Örneğin bu zam sebebiyle ilerleyen zamanlarda apartman ve site aidatları da ortak alanlarda kullanılan elektrik tüketiminin fazla olması nedeniyle etkilenebilecektir. Yine Önümüzün yaz olması ve yaşanan yüksek sıcaklıklar ile çok sayıda tüketicinin yüksek faturalarla karşılaşacağını değerlendiriyoruz. Bugün itibariyle konuyla alakalı çok sayıda tüketici derneğimize şikayet başvurusunda bulunmuştur. TükoDer İzmir Şubesi Hukuk Komisyonu olarak, konuyu hukuki açıdan değerlendiriyoruz. Değerlendirmelerimizle birlikte tüketici lehine kazanım elde edilmesi halinde mağduriyet yaşayan tüketicileri haklarını aramaları için Tüketici Hakem Heyetlerine başvurmaları için yönlendirmeyi düşünüyoruz.”
