İzmir Halkevleri, kentte son bir yılda dört kez yapılan ulaşım zamlarının ardından hazırladığı kapsamlı “Ulaşım Hakkı Raporu”nu Karşıyaka Halkevi’nde düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna duyurdu. Raporda, özellikle İZBAN’da 90 dakika ücretsiz aktarmanın kaldırılmasının, yurttaşların günlük ulaşım maliyetini iki katına çıkardığı vurgulandı. Açıklamayı Halkevleri Yönetim Kurulu Üyesi Elçin Dönder okudu. Dönder, İzmir’de son bir yılda ulaşım ücretlerine toplam %57 zam yapıldığını, bunun ise doğrudan dar gelirli yurttaşların bütçesini zorladığını belirtti.
Raporda, İZBAN’ın kent ulaşımının omurgası olduğu, 21 istasyonda aktarma merkezi bulunduğu ve bu nedenle 90 dakikanın kaldırılmasının çok sayıda yurttaşı etkilediği ifade edildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Belediyelerin kamu hizmeti olarak sunma yükümlülüğü bulunan ulaşım hizmeti kamu yararı esasında herkes için eşit ve ulaşılabilir düzeyde gerçekleştirmesi gerekir. Dolayısıyla ulaşım tüm yurttaşlar için bir haktır.
Yapılan zamlar ve uygulamalar ile ulaşımı kamu hizmeti kapsamından çıkararak belediyenin kar-zararına sebep olan bir unsur olarak değerlendirmektedir. Ulaşımın kar-zarar odaklı değerlendirilmesi ise yurttaşların bir bölümünün maddi kaynakları itibariyle herkese ait olan bu alandan yararlanamaması anlamına gelmektedir.
Ulaşım kar-zarar odaklı düşünülmemesi gereken her yurttaşın eşit ve ulaşabilir şekilde yararlanması gereken bir kamu hizmetidir. Belediyeler bunu sağlamakla yükümlü olmanın yanında aynı zamanda kenti araçlar için değil insan yararına düzenlemeyi temel almalı, kent merkezlerini insanların kullanımına açmalıdır. Bunun için en uygun olan metro gibi toplu taşım ulaşım seçeneklerini geliştirmeli ve bu ulaşım türlerini yaygınlaştırmalıdır.
Büyükşehir belediye yönetimi, yurttaşlar için temel bir hak olan ulaşım hakkını hak olmaktan çıkararak yurttaşları hizmetten yararlanan değil hizmeti satın alan haline getirmektedir. Bugün İzmirliler yurttaş değil müşteri konumuna sokulmak istenmektedir.
Taleplerimiz ve çözüm önerilerimiz raporumuzda bulunmaktadır. Talebimiz sadece 90 dakika ve halk taşıt uygulaması değil, metroda sıklıkla yaşanan metro ve yürüyen merdiven sorunları denetimsizliğin bir sonucudur. Dün Bornovada raydan çıkan metroda bunun sonucudur."
“İzmirliler müşteri yerine konuyor”
Halkevleri, belediyelerin toplu taşımayı kar-zarar üzerinden değerlendirmesinin “kamusal hizmet anlayışıyla bağdaşmadığını” belirterek şu ifadelere yer verdi:
“Belediye yönetimi yurttaşları hizmeti satın alan bir müşteri haline getirmektedir. Ulaşım, kar-zarar gözetilmeden sunulması gereken temel bir kamusal haktır.”
Halkevleri, ulaşımda yaşanan sorunlara ilişkin çözüm önerilerini de raporla birlikte paylaştı. Buna göre:
90 dakika ücretsiz aktarma geri getirilmeli,
Artı para sistemi kaldırılmalı,
Öğrenci abonmanı ucuzlatılmalı ve biniş sayısı artırılmalı,
Dezavantajlı mahallelere otobüs seferleri yeniden düzenlenmeli,
Toplu taşımaya ayrılan bütçe artırılmalı.
