İzmir'de konut krizi her geçen gün derinleşiyor. Harabe evler bile yüksek fiyatlara kiralanıyor. Konut yetersizliği, artan enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle uygun fiyatlı kiralık ev bulmak neredeyse imkansız hale geldi. Fırsatçılar ise bu durumu adeta fırsat bilerek insafı zorlayan fiyatlar talep ediyor.
İnternet üzerinden yayınlanan bazı ilanlar, konut krizinin geldiği noktayı gözler önüne seriyor. Çoğunlukla bodrum katında, bakımsız, doğalgazsız ve eşyasız daireler için bile 10 ila 15 bin lira arasında fiyatlar isteniyor.
Bu ilanların bazılarında, insan onuruna yakışmayacak koşullar da dikkat çekiyor. Örneğin, sağlıklı şekilde barınmanın mümkün olmadığı bir daire için şu şartlar sıralanıyor: "1 kira peşin, 1 depozito, 1 kira bedeli emlakçı parası."
Bu koşullarla sunulan ve asgari ücretin üzerinde bir maliyete ulaşan bu daireler, sadece 1+1 büyüklüğünde.
Barınma hakkı lüks haline geldi
Kiralardaki fahiş artış, dar gelirli yurttaşları zorlarken, yorumlarda en çok yalnız yaşayan emekli ve öğrenciler evlere talip oluyor. Yüksek kiraların en önemli sebepleri arasında yeni konutların üretilmemesi ve mevcut konutların artan talebi karşılamaması yer alıyor. Türkiye genelinde inşaat sektörü, artan maliyetler, arsa teminindeki güçlük ve krediye ulaşma zorluğu gibi faktörler nedeniyle neredeyse durma noktasına gelmiş durumda.
Üretim yok, krediler yüksek
İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu konut kredilerine dikkat çekerek sorunları sıraladı: “Ne kadar çok konut olursa, kiralık ev fiyatları o kadar düşer. Kiralardaki yükselişin birinci sebebi, konut kredisi faiz oranlarının hâlâ çok yüksek olması. İkincisi, mevduat faizlerinin yüksekliği nedeniyle insanların ev almayı tercih etmemesi. İnsanlar, ev yerine bankadaki paralarının faiz getirisiyle kazanç sağlamayı daha avantajlı buluyor. Örneğin, yedi milyon liralık bir evin aylık kira getirisi yaklaşık 27.000-30.000 TL arasında. Bu durumda, insanlar peşin parayla ev almak yerine bankada tutup faiz geliri elde etmeyi tercih ediyor.
“İzmir’de konut açığı var”
Sosyal konut projelerinin önemine değinen Güleroğlu “Müteahhitler yeni bina yaparken peşin para harcamak zorunda kalıyor. Ancak konut kredileri yüksek olduğu ve vatandaşlar kredi kullanamadığı için satış olacağına dair beklenti azalıyor. Bu nedenle müteahhitler yeni inşaatlara başlamaktan kaçınıyor.
Belediyenin konut üretimiyle ilgili çalışmaları çok doğru ve bu tür adımların tüm belediyeler tarafından uygulanması gerek. Çünkü İzmir'de ciddi anlamda konut açığı var. Mesela Menemen’deki sosyal konut projesi kiralık evlerin fiyatlarını yükseltmez. Ancak bu evler, Menemen bölgesinde kiraların stabil hale gelmesini sağlayabilir. Sosyal konut projelerinin belediyeler tarafından daha fazla yapılması gerekir. “ dedi.
Sosyal konutlara başvuru patladı
Uygun fiyatlarla alınabilecek sosyal konut ihtiyacı her geçen gün artarken, belediyenin projesine başvuru patlaması yaşandı. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan 25 bin sosyal konut projesinin ilk ayağı olan Egeşehir Menemen Konutları’nın tanıtım töreninin ardından 6 günde 40 binin üzerinde başvuru yapıldı. Projeyle İzmirlilerin ev kirasından daha düşük bedellerle ev sahibi olması hedefleniyor. 3 bin 100 konut için satış ofisi kurulumu ve ilk satışlar ise Nisan ayı itibarıyla başlıyor. Tüm etaplar için yapım ihalesinin ardından 2 yıl içinde inşaatların tamamlanması ve dairelerin teslim edilmesi planlanıyor.
