İzmir'de uzun süredir kamuoyu gündemini meşgul eden ve kent yönetiminin en önemli sınavlarından biri olan çöp depolama krizi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın attığı adımla yeni bir evreye girdi. Kentin tek katı atık depolama merkezi olan Harmandalı Düzenli Atık Depolama Tesisi için İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan 12 aylık kullanım süresi uzatma talebi, Bakanlık tarafından değerlendirildi. Ankara'dan gelen haber, belediyenin beklentisini tam olarak karşılamasa da krizin büyümesini önleyecek geçici bir formül içeriyor. Bakanlık, tesisin kullanımına 31 Aralık 2025 tarihine kadar izin verirken, bu karar kentte yaşanan çöp krizini şimdilik erteledi.
Bakanlık 12 aylık talebe "şimdilik 2 ay" dedi
İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentin günlük ortalama 3 bin 500 tona ulaşan evsel atığının bertarafı konusunda kesintisiz bir hizmet sunabilmek amacıyla Harmandalı tesisinin kullanım süresinin bir yıl daha uzatılması için Bakanlığa resmi başvuruda bulunmuştu. Tesisin doluluk oranı ve çevresel etkileriyle ilgili tartışmalar devam ederken, belediye yönetimi yeni bertaraf tesisleri kurulana kadar Harmandalı'nın alternatifsiz olduğunu vurguluyordu. Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yaptığı teknik incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda 12 aylık talebe karşılık yaklaşık 2 aylık bir süre için vize verdi. Verilen iznin 31 Aralık'ta sona erecek olması, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin atık yönetimi stratejisi için önünde kritik bir takvim olduğunu gözler önüne seriyor. Bu kısa süreli çözüm, uzun vadeli ve sürdürülebilir bir planın ne kadar acil olduğuna bir kez daha işaret etti.
Günlük döküm miktarına bin ton sınırı getirildi
Bakanlığın kararındaki en dikkat çekici detaylardan biri de tesise dökülebilecek günlük çöp miktarına getirilen sınırlama oldu. Daha önceki süreçte günlük 2 bin 500 ton civarında atığın dökülmesine izin verilen Harmandalı'na, yeni kararla birlikte günlük en fazla bin ton atık kabul edilebilecek. Bu kısıtlama, İzmir'de günlük olarak ortaya çıkan atığın yaklaşık üçte birinin Harmandalı'na dökülebileceği, geri kalan büyük kısmına ise farklı bir çözüm bulunması gerektiği anlamına geliyor. Karar, tesisin kalan ömrünü uzatma ve çevresel baskıyı azaltma amacı taşısa da, kentteki çöp sorunu için belediyeyi anında yeni arayışlara itti. Geriye kalan binlerce tonluk atığın nereye ve nasıl bertaraf edileceği sorusu, kararın hemen ardından en önemli gündem maddesi haline geldi.
Krizin çözümü komşu il Manisa'dan geldi
Harmandalı'na getirilen bin tonluk kota sonrası oluşan açığı kapatmak için İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin çözümü komşu il Manisa'da bulduğu öğrenildi. Edinilen bilgilere göre, İzmir'in günlük atığının bin 500 tonluk kısmı, Manisa Büyükşehir Belediyesi tarafından Menemen ilçe sınırına yakın bir bölgede işletilen modern katı atık bertaraf tesisi'ne gönderilecek. İki büyükşehir belediyesi arasında yapılan anlaşma çerçevesinde, İzmir'den tırlarla taşınacak atıklar, belirli bir ücret karşılığında Manisa'daki tesiste işleme alınacak. Bu işbirliği, Ege Bölgesi'ndeki belediyeler arası dayanışmanın önemli bir örneği olarak öne çıkarken, İzmir'in anlık krizini aşmasında kritik bir rol oynayacak. Manisa'ya ödenecek bertaraf ücreti ve lojistik maliyetleri ise belediye bütçesinde yeni bir kalem oluşturacak.
Büyükşehir aralık sonunda yeniden masada olacak
Bakanlıktan gelen 2 aylık geçici izin, İzmir Büyükşehir Belediyesi için sadece bir nefes alma süresi anlamına geliyor. Belediye yetkililerinin, 31 Aralık tarihi gelmeden önce kalıcı bir çözüm bulmak ve yeni bir izin süreci için tekrar Bakanlığın kapısını çalması gerekecek. Bu süreçte, İzmir'in uzun yıllardır konuştuğu Ödemiş, Bergama ve Menderes'te kurulması planlanan entegre katı atık yönetim tesislerinin akıbeti bir kez daha önem kazanacak. Harmandalı'na bağımlılığı azaltacak ve kentin çöp sorununa köklü bir çözüm getirecek bu yatırımların hızlandırılması, yönetimin önündeki en büyük zorunluluk olarak duruyor. Aksi takdirde, İzmir yeni yıla yine bir çöp krizi tartışmasıyla girme riskiyle karşı karşıya kalacak.
