Son yıllarda Türkiye'de sıkça uygulanan bant daraltması, sosyal medya platformlarına erişimi ciddi ölçüde kısıtlayarak yurttaşları mağdur etmeye devam ediyor. AKP hükümeti, kritik olaylar sırasında bu yöntemi sıklıkla devreye sokarken, son uygulama özellikle İstanbul’da etkisini gösterdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, internet kısıtlamalarının vatandaşların haber alma hakkını ihlal ettiğini belirterek konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı.
İstanbul'da bant daraltması uygulandı
Bant daraltması, özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) açılan soruşturma ve Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınması sonrası devreye sokuldu. Kullanıcılar, Instagram, X, Facebook ve WhatsApp gibi platformlara erişimde ciddi sorunlar yaşadı. İnternetin yavaşlatılması, yalnızca sosyal medya kullanımını değil, birçok sektörü de olumsuz etkiledi.
Özellikle sağlık sektörü, uygulamadan en çok etkilenen alanlardan biri oldu. Eğitim araştırma hastaneleri, aile sağlığı merkezleri ve eczaneler sistemlere erişimde büyük sıkıntılar yaşadı. Ayrıca eğitim, sanayi ve bankacılık sektörlerinde de aksaklıklar meydana geldi.
Halk haberleşmede de zorluk çekiyor
Uygulanan bant daraltması nedeniyle yurttaşlar, sosyal medya platformlarının yanı sıra mesajlaşma uygulamalarına da erişmekte güçlük çekti. WhatsApp ve Telegram gibi iletişim araçlarının yavaşlatılması, halkın haberleşmesini sekteye uğrattı. Özellikle kriz anlarında bilgilendirme yapılmasını zorlaştıran bu durum, geniş kitlelerin tepkisini çekti.
İnternet sansürü olarak nitelendirilen uygulamanın, toplum üzerindeki etkileri göz ardı edilemeyecek boyuta ulaştı. Yurttaşlar, bilgiye erişim haklarının sistematik olarak engellendiğini ve bu uygulamaların temel hak ve özgürlüklere aykırı olduğunu belirterek tepki gösterdi.
Karasu: "Bant daraltması tamamen keyfi bir uygulama"
Konuyla ilgili olarak CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, hükümetin bant daraltma kararlarını keyfi şekilde aldığını ve sansür mekanizmasını bilinçli olarak devreye soktuğunu savundu. Karasu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı'na şu soruları yöneltti:
• 19 Mart 2025 tarihinde sosyal medya için bant daraltma uygulaması hangi kurum tarafından faaliyete geçirilmiştir, bu konuda bir mahkeme kararı var mıdır?
• Bant daraltma uygulaması hangi amaçlar doğrultusunda uygulanmıştır? Sosyal medyada veri akışını engellemenin tarafınızdan değerlendirilen faydaları nelerdir? Söz konusu amaçlara uygulama sonucunda ulaşılmış mıdır?
• Uygulama konusunda herhangi bir açıklama yapılmış mıdır? Yapılmamış ise duyuru yapılmadan uygulanmasının gerekçesi nedir?
• Bant daraltma uygulamalarında sosyal ağ hizmeti veren yetkilileri ile herhangi bir görüşme gerçekleştirilmekte midir? Gerçekleştiriliyor ise bu görüşmeler hangi kurum yetkilileri ile hangi tarihte gerçekleştirilmiş, hangi kararlar alınmıştır?
• Bant daraltma uygulamasının düşünce, ifade ve haber özgürlüğüne aykırı olması sebebiyle konuya ilişkin herhangi bir resmi süreç başlatılması düşünülmekte midir?
Sansür politikası eleştiriliyor
Bant daraltması, Türkiye'de uzun süredir tartışılan bir konu olmaya devam ediyor. Hükümetin interneti kontrol altında tutma çabası, hem yerel hem de uluslararası kamuoyunda eleştirilere neden oluyor. Basın özgürlüğü savunucuları, bu tür uygulamaların demokratik değerlere zarar verdiğini savunurken, sosyal medya kullanıcıları da yaşadıkları erişim problemlerini sık sık dile getiriyor.
Özellikle kritik dönemlerde uygulanan bu kısıtlama, halkın bilgiye ulaşmasını engelleyen bir sansür yöntemi olarak değerlendirilirken, hükümet yetkililerinden bu konuda net bir açıklama yapılmaması tepki çekiyor.
