EN AZ İKİ BİN YILLIK KÖPRÜYÜ GÖRÜNTÜLEDİ
Bundan tam 182 yıl önce 1843’te Fransız Josep Philibert Giraud de Prangey tarafından çekilen bu fotoğraf Osmanlı İmparatorluğu döneminde çekilen ilk İzmir fotoğrafı olarak kabul edilir. Prangey, fotoğraf makinesinin en ilkel hali dagerotipin icadından tam üç yıl sonra doğuya doğru yola çıkan ilk fotoğrafçıydı. Bu coğrafyayı görüntüleyen ilk kişi olan Pranfey, İzmir’e de uğramış ve o dönemde İzmir’in merkezi kabul edilen günümüzde Meleç Çayı Halkapınar yolu üzerindeki (Karavan Kemer Köprüsü’nü) görüntülemişti.
ÖLDÜKTEN 58 YIL SONRA KEŞFEDİLDi
İstanbul, Kudüs, Kahire ve Baalbek’te de o tarihlerde fotoğraf çeken Prangey’in bu çalışmasınında ortaya çıkan İzmir fotoğrafı dünyanın ilk fotoğraflarından birisi olarak iddia ediliyor. Pranfey’in 1862’de varis bırakmadan ölmesinin ardından evi kaderine terkedilir. Ta ki 1920’de Prangey’in doğudan getirdiği 865 adet dagerotip levha bulunur. İçlerinde İzmir’in de fotoğrafının olduğu bu keşif fotoğraf tarihinin de en önemli keşfi kabul edilir. İzmir Kervan Köprüsü 1920’den itibaren Fransa Ulusal Kütüphanesi’nde sergilenmektedir.
BU DA 1863’TEKİ KERVAN KÖPRÜSÜ
Bugün saat kulesi ile sembolleşen İzmir’in o dönemlerde sembolü Kervan Köprüsü’ydü. Ticaret yoğun olarak yaşandığı Kervan Köprüsü o yılların İzmir’in merkezi ve yaşam alanıydı. Orjinali İzmirli kolleksiyoner Prof. Yavuz Çorapçıoğlu’nda olan 1863’teki bu görüntüde Jacop-August Lorent tarafından 1863’te çekilen bir fotoğraftır. Orjinali İZKA tarafından yayınlanan İzmir’in kurtuluşunun 100’ncü yıl dönümünde 100 fotoğrafla Eski İzmir’de Yaşam Kitabı’nda yayınlandı. Görüntü açısı farklı ama yer aynıdır. Çünkü, İzmir’in merkezi Kervan Köprüsü’ydü. Çorapçıoğlu’nun kitabında aynı yıllarda Kervan Köprüsü’nden geçenlerin fotoğrafı da var. İzmirli tarihçi Tufan Atakişi de 2018’de çıkan Smyra’dan İzmir’e Gizli Kalmış Detaylar Kitabı’nda bu fotoğraf ile ilgili geniş bilgiler yayınlamıştı.
DAGEROTİP NEDİR?
Gümüş nidratla ışığa duyarlı hale getirilen bakır levhanın kamera obscura içinde 10-20 dakika içerisinde pozlanarak civa buharına tabi tutulup geliştirilmesiyle fotoğrafik görüntü elde etme yöntemidir.
