Yaz güneşinin domatesleri en lezzetli haliyle kızarttığı, Ege'nin bereketli topraklarında kışa hazırlık telaşının en tatlı anları yaşanıyor. Her yıl bu dönemde evlerin bahçelerini, balkonlarını kırmızıya boyayan ve mutfaklardan mis gibi kokuların yükselmesini sağlayan salça yapma geleneği, Efes Selçuk Belediyesi'nin yıllardır sürdürdüğü öncü bir projeyle yorucu bir angarya olmaktan çıkıp keyifli bir imeceye dönüşüyor. Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel'in "kadın dostu kent" vizyonuyla hayata geçirdiği ve büyük bir takdir toplayan mobil salça sıkım makinesi hizmeti, bu yıl da ilçenin dört bir yanını gezerek kadınların en büyük yardımcısı olmaya hazırlanıyor. Saatlerce süren kaynatma, ezme ve süzme çilesini dakikalar içinde bitiren dev makine, hem bir geleneğin yaşatılmasına katkı sunuyor hem de kadınların omuzlarındaki ağır yükü hafifleterek onlara zaman ve enerji kazandırıyor.
Saatler süren meşakkat, dakikalara sığıyor
Anadolu'da, özellikle Ege Bölgesi'nde kış hazırlığı, sadece bir mutfak faaliyeti değil, aynı zamanda kültürel bir miras, bir dayanışma ritüelidir. Bu hazırlıkların başrolünde ise hiç şüphesiz, yemeklere lezzet katan, kış sofralarının vazgeçilmezi olan ev yapımı domates salçası yer alır. Ancak bu lezzetin arkasında, kadınların günlerini alan, büyük bir fiziksel güç ve sabır gerektiren meşakkatli bir süreç gizlidir. Sabahın erken saatlerinde kasalarla alınan ve özenle seçilen salçalık domatesler önce yıkanır, ardından büyük kazanlarda saatlerce kaynatılır. Yumuşayan domateslerin ezilip kevgirlerden veya ince süzgeçlerden geçirilerek çekirdek ve kabuklarından arındırılması ise sürecin en yorucu aşamasıdır. Güneşin altında saatlerce süren bu işlem, kadınların belini, kolunu ve sabrını en çok zorlayan kısımdır.
İşte Efes Selçuk Belediyesi'nin projesi, tam da bu noktada devreye girerek bu zorlu süreci tarihe karıştırıyor. Kurulan mobil salça sıkım makinesi, kadınların saatlerce uğraşarak yapacağı işi, dakikalar içinde ve kusursuz bir şekilde gerçekleştiriyor. Vatandaşlar, hazırladıkları domatesleri makinenin başına getiriyor ve devasa pres, tonlarca domatesi kısa sürede sıkarak posasını bir yana, salça yapımına hazır saf domates suyunu diğer yana ayırıyor. Bu modern "imece", kadınları hem fiziksel yorgunluktan kurtarıyor hem de onlara aileleriyle ve kendileriyle ilgilenebilecekleri değerli saatler hediye ediyor. Proje, bir geleneği yok etmek yerine, onu modern imkanlarla destekleyerek daha yaşanabilir ve sürdürülebilir kılıyor.
Kadınların hayatını kolaylaştıran sosyal belediyecilik örneği
"Salçalık domatesler hazırlansın, kadınlar keyfine baksın!" sloganıyla yola çıkan bu hizmet, basit bir teknik destekten çok daha fazlasını ifade ediyor. Projenin temelinde, toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı, kadının ev içindeki görünmeyen emeğini gören ve bu emeği değerli kılan bir sosyal belediyecilik anlayışı yatıyor. Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel'in öncülüğünde uzun yıllardır başarıyla sürdürülen proje, belediyenin, vatandaşlarının sadece yol, su gibi temel ihtiyaçlarını değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel yaşam pratiklerini de düşündüğünü gösteren somut bir örnek teşkil ediyor.
Önceki yıllarda gördüğü yoğun ilgi, projenin ne kadar doğru bir ihtiyaca cevap verdiğini kanıtlar nitelikte. Hizmetin ulaştığı mahallelerde kurulan stantlar, sadece bir salça sıkım merkezi olmanın ötesinde, kadınların bir araya geldiği, sohbet ettiği, tariflerini paylaştığı bir sosyalleşme alanına dönüşüyor. Belediye ekiplerinin güler yüzlü hizmeti ve organizasyonu, bu süreci daha da keyifli hale getiriyor. Bu proje sayesinde, kış hazırlığı telaşı, kadınların omuzlarında bir yük olmaktan çıkıp, komşuluk ilişkilerini güçlendiren, dayanışma ruhunu pekiştiren ve belediyenin sıcak elini hissettiren özel bir etkinliğe evriliyor.
Makine ilçe ilçe değil, köy köy gezecek
Efes Selçuk Belediyesi, hizmetin ilçenin en ücra köşesindeki vatandaşa bile ulaşmasını sağlamak amacıyla kapsamlı bir program hazırladı. Dev salça sıkım makinesi, bir ay boyunca adeta bir turneye çıkarak merkez mahallelerden köylere kadar pek çok farklı noktada vatandaşlarla buluşacak. Bu gezici hizmetin ilk durağı, 28-29 Temmuz tarihlerinde Zeytinköy olacak. Ardından makinenin yolculuğu şu takvimle devam edecek:
-
30 Temmuz: Efes Selçuk Merkez
-
31 Temmuz: Barutçu Mahallesi
-
1 Ağustos: Atatürk Mahallesi
-
4 Ağustos: Cumhuriyet Mahallesi
-
5 Ağustos: Sultaniye Mahallesi
-
6-7 Ağustos: Çamlık Mahallesi
-
8-11 Ağustos: Acarlar Mahallesi
-
12-13 Ağustos: Belevi Mahallesi
-
14 Ağustos: Zafer Mahallesi
-
15 Ağustos: İsabey Mahallesi
-
18 Ağustos: 14 Mayıs Mahallesi
-
19-20 Ağustos: Gökçealan Mahallesi
-
21-22 Ağustos: Havutçulu Mahallesi
-
25-26 Ağustos: Dünyaca ünlü turizm merkezi Şirince Mahallesi
Bu detaylı program, belediyenin planlı ve organize bir çalışma yürüttüğünü ve hiçbir mahalleyi ayırmaksızın hizmeti eşit bir şekilde dağıtma gayretini ortaya koyuyor. Özellikle Şirince, Gökçealan, Çamlık gibi tarımsal üretimin ve geleneksel yaşamın devam ettiği köylerin programa dahil edilmesi, projenin kırsal kalkınmaya ve yerel değerlere verdiği önemi de gösteriyor.
Hizmetten faydalanmak isteyenler için iletişim kanalları açık
Efes Selçuk Belediyesi, vatandaşların bu değerli hizmetten kolayca faydalanabilmesi ve program hakkında detaylı bilgi alabilmesi için tüm iletişim kanallarını açık tutuyor. Salça sıkım makinesi hizmetinin kendi mahallelerine ne zaman geleceğini öğrenmek, randevu veya diğer konular hakkında bilgi almak isteyen vatandaşlar, belediyenin çözüm merkezi olan SELBİM'e başvurabiliyor. Ayrıca, 444 8 892 numaralı çağrı merkezi ve 0533 814 33 37 numaralı WhatsApp hattı üzerinden de belediye yetkilileriyle doğrudan iletişime geçmek mümkün. Bunun yanı sıra, her mahallenin muhtarlığı da programla ilgili bilgilendirme ve yönlendirme yapmak üzere yetkilendirilmiş durumda. Bu çok kanallı iletişim ağı, vatandaşların hizmete erişimini kolaylaştırarak projenin başarısını ve halka ulaşma oranını daha da artırmayı hedefliyor. Efes Selçuk'ta bu yaz da, kadınların emeği teknolojiyle değer bulacak ve kışlık salçalar, dayanışmanın ve ortak emeğin tatlı lezzetiyle kavanozlardaki yerini alacak.