Ege Bölgesi’ni etkisi altına alan ve İzmir genelinde hayatı zorlaştıran kuvvetli yağış dalgası, Karaburun’dan Dikili’ye kadar geniş bir coğrafyada hissedildi. Özellikle Foça ilçesi, kısa sürede metrekareye düşen 138,6 kilogram yağış ile adeta suya doydu. Geçmiş yıllarda bu denli yoğun yağışlarda sular altında kalmaya alışkın olan Yenifoça merkezi, bu kez şaşırtıcı bir şekilde kuru kaldı. Bu başarının arkasında ise İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü ekiplerinin, bürokrasi ve mühendisliği birleştirerek hayata geçirdiği kritik bir proje yatıyor. İlçenin kalbinden geçen ve Fevzi Çakmak Mahallesi’nde Ali Stair Caddesi ile Cumhuriyet Caddesi’nin kesiştiği noktada bulunan ana dere yatağı, üzerindeki tescilli yapı nedeniyle yıllardır ıslah edilemiyordu.
Dere yatağının üzerinde bulunan tarihi köprü, suyun akışını daraltmasına rağmen koruma altında olduğu için yapısal bir değişikliğe gidilemiyordu. Bu durum, her şiddetli yağışta bölge halkının yüreğini ağzına getiriyor ve taşkın riskini kaçınılmaz kılıyordu. Ancak 23 Ekim’de yaşanan sel felaketinin ardından harekete geçen yetkililer, sorunu kökünden çözmek için Anıtlar Kurulu’nun kapısını çaldı. Kuruldan alınan özel izinle, tarihi dokuya tek bir çivi dahi çakılmadan, köprünün hemen yan tarafına yeni bir derivasyon kanalı (su yönlendirme kanalı) açılması kararlaştırıldı.
Ekiplerin zamana karşı verdiği yarış zaferle bitti
Meteorolojinin günler öncesinden yaptığı uyarıları dikkate alan İZSU ekipleri, adeta zamanla yarıştı. Geçtiğimiz Salı günü iş makinelerinin girdiği dere yatağında, 24 saat esasına dayalı aralıksız bir çalışma yürütüldü. Hafta sonu beklenen büyük yağıştan hemen önce tamamlanan bu kanal, derenin kaderini değiştirdi. Beklenen yağışın başlamasıyla birlikte debisi hızla yükselen dere suları, tarihi köprünün altından geçmekte zorlandığı anda devreye yeni açılan kanal girdi. Suyun fazlası bu baypas hattına yönelerek yerleşim yerlerine taşmadan doğrudan denize ulaştı.
Fevziçakmak Mahallesi Muhtarı Mustafa Deniz Kahtanoğlu, mahallelinin yıllardır süren korkusunun sona erdiğini belirterek, hızlı ve etkili müdahaleden dolayı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay ve sahada ter döken tüm personele teşekkürlerini iletti. Mahalle sakinleri, geçmişte evlerini ve iş yerlerini su bastığı günleri hatırlatarak, bu yağışta sokakların temiz kalmasının büyük bir rahatlama yarattığını ifade etti.
Kapasite iki buçuk katına çıktı risk sıfırlandı
Yapılan çalışmanın teknik detaylarını ve önemini anlatan İZSU Genel Müdür Yardımcısı Serdar Sadi, projenin hayati bir öneme sahip olduğunu vurguladı. Sadi, tarihi köprünün kesit olarak dar olması sebebiyle, yağmur sularıyla sürüklenen ağaç dalları ve kütüklerin köprü altını çok çabuk tıkadığını, bunun da suyun geriye doğru şişmesine ve taşmasına neden olduğunu hatırlattı. Açılan yeni kanal sayesinde dere yatağının su taşıma kapasitesinin yaklaşık iki buçuk katına çıkarıldığını belirten Sadi, "Artık aşırı yağışlar sırasında dereye ne kadar yüksek debili su gelirse gelsin, taşkın riski minimize edilmiş durumda. Bu son yağış, projemiz için gerçek bir test oldu ve sistem kusursuz işledi" diye konuştu.
Çevre düzenlemesiyle proje tamamlanacak
Acil eylem planı çerçevesinde işlevsel hale getirilen kanalın çevresinde çalışmaların süreceği de belirtildi. Suyun tahliyesi sağlandıktan sonra, Foça Belediyesi ile koordineli bir şekilde bölgenin peyzaj ve çevre düzenlemesi yapılacak. Böylece hem tarihi köprünün estetiği korunacak hem de dere yatağı güvenli ve göze hitap eden bir hale getirilecek. Yapılan bu stratejik hamle, kentin altyapı sorunlarının çözümünde tarihi dokuyu koruyarak da modern çözümler üretilebileceğinin en somut kanıtı oldu. Yenifoça halkı, artık yağmurlu günlerde gökyüzüne korkuyla değil, güvenle bakabilecek.
