İzmir’in incisi Karşıyaka, sadece modern bir yaşam merkezi olmakla kalmayıp, kökleri derinlere uzanan tarihsel mirasını da geleceğe taşımak için iddialı bir adım atıyor. Karşıyaka Belediyesi tarafından hazırlanan, Kentimiz İzmir Derneği yürütücülüğünde ve İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) hibesiyle hayat bulan “Karşıyaka Kültür ve Turizm Rotası” projesi, ilçenin unutulmaya yüz tutmuş belleğini yeniden canlandırmayı hedefliyor. Bu büyük yolculuğun ilk durağı ise, projenin kalbini oluşturacak olan ve Çatı Bostanlı Kültür Merkezi'nde başlayan "Karşıyaka Tanıtım Stratejisi için Yerel Katılım Çalıştayı" oldu.
İki gün sürecek bu beyin fırtınası, projenin en temel felsefesini de ortaya koyuyor: Karşıyaka’nın hikayesini, en iyi onu yaşayanlar anlatır. Çalıştayın ilk gününde, ilçenin dört bir yanından gelen esnaflar, farklı mahallelerde yaşayan vatandaşlar ve kentin sosyal dokusunu oluşturan sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri bir araya geldi. Bu buluşma, projenin masa başında değil, halkın nabzının attığı sokaklarda, dükkanlarda ve evlerde şekilleneceğinin en somut kanıtı oldu.
İzmir Karşıyaka'da geçmişten geleceğe uzanan katılımcı bir köprü
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Karşıyaka Belediye Başkanı Yıldız Ünsal, projenin sadece fiziki bir rota oluşturmanın çok ötesinde anlamlar taşıdığını vurguladı. Ünsal, “Bugün burada sadece bir çalıştay başlatmıyor; geçmişten geleceğe uzanan kültürel bir yolculuğa ilk adımı atıyoruz. Seçim döneminde verdiğimiz sözlerden biri olan, Karşıyaka’nın belleğine sahip çıkan projeleri hayata geçirmenin mutluluğunu yaşıyoruz. Bu, bizim için bir seçim vaadinin ötesinde, bu kente duyduğumuz vefa borcunun bir gereğidir” dedi.
Hedeflerinin, Karşıyaka’yı adeta bir açık hava kültür galerisine dönüştürmek olduğunu belirten Başkan Ünsal, oluşturulacak rotanın klasik bir turizm güzergahından farklı olacağının altını çizdi. Ünsal, “Rotamız, sadece binaları ve sokakları işaret eden fiziki bir güzergâhtan ibaret olmayacak. Aksine, geçmişi bugüne, bugünü ise geleceğe taşıyan yaşayan bir hafıza haritası olacak. Bu harita, Karşıyaka'nın tarihsel, sanatsal ve toplumsal katmanlarını birleştirecek. Bu çalıştay, bu haritanın ilk çizgilerini çizecek ve kentimizin kültürel vizyonuna yön verecek. Çünkü inanıyoruz ki, en doğru yol, hep birlikte yürüdüğümüz yoldur” diye konuştu. Bu katılımcı yaklaşım, projenin sürdürülebilirliği ve halk tarafından sahiplenilmesi açısından kritik bir önem taşıyor.
Rotanın üzerinde hangi hazineler parlayacak?
Projenin hazırlık aşamasında titiz bir saha çalışması yürütüldü. Karşıyaka Belediyesi ve Kentimiz İzmir Derneği uzmanları, ilçedeki tescilli tarihi yapıları tek tek inceledi. Sadece tescilli olanlarla yetinilmedi, aynı zamanda kültürel miras niteliği taşıyan ancak henüz tescillenmemiş yapılar, anıtsal ağaçlar, tarihi çeşmeler ve sokak dokuları da tespit edildi. Belediye ve dernek arşivlerinde bulunan Karşıyaka konulu eski fotoğraflar, kitaplar, belgeler ve haritalar dijital ortama aktarılarak projenin altyapısı güçlendirildi.
Bu rota üzerinde, Karşıyaka’nın kimliğini oluşturan pek çok değerli yapının yer alması bekleniyor. Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ın son günlerini geçirdiği ve bugün bir anı evi olan Latife Hanım Köşkü, tarihi Karşıyaka Vapuru İskelesi, St. Helen Katolik Kilisesi, demiryolu hattının mirası olan eski istasyon binaları ve Karşıyaka’nın sembolü haline gelmiş tarihi köşkler, bu rotanın doğal durakları olarak öne çıkıyor. Ancak proje, sadece bu bilinen yapıları değil, aynı zamanda eski bir fırının hikayesini, bir sokağa adını veren önemli bir şahsiyetin yaşamını veya bir mahallede hala yaşatılan eski bir geleneği de rotaya dahil ederek, yaşayan bir kültürel deneyim sunmayı amaçlıyor.
Halkın sesiyle şekillenen bir tanıtım stratejisi
Çalıştayın ilk gününde düzenlenen ‘Karşıyaka’nın Hikâyeleri ve Deneyimleri’ ile ‘Karşıyaka’nın Kimliği ve Turizme Yaklaşımı’ başlıklı oturumlar, son derece verimli tartışmalara sahne oldu. Katılımcılar, Karşıyaka'yı özel kılan, başka hiçbir yerde bulunamayacak özgün yönlerini, efsanelerini, unutulmuş anılarını ve lezzet duraklarını masaya yatırdı. Yıllarını aynı dükkanda geçirmiş bir esnaf, çocukluğunun geçtiği sokağın değişimini anlatırken; bir sivil toplum kuruluşu temsilcisi, Karşıyaka’nın spor ve sanatla iç içe geçmiş kimliğine vurgu yaptı.
Bu oturumlarda, “Karşıyaka’ya gelen bir ziyaretçi ne arar?”, “Onlara ne sunmalıyız?” ve “Turizmi geliştirirken Karşıyaka’nın sakin ve huzurlu yapısını nasıl koruyabiliriz?” gibi kritik sorulara yanıt arandı. Amaç, ilçeyi sadece turist çeken bir merkez haline getirmek değil, aynı zamanda bu sürecin Karşıyaka’daki yerel yaşam kalitesini artırmasını sağlamak. Çalıştayın ikinci gününde ise kendi alanlarında uzman Karşıyakalı akademisyenler, sanatçılar, tarihçiler ve mimarların görüşlerine başvurulacak. Bu çok katmanlı katkılarla, kentin tanıtım stratejisinin sağlam ve sürdürülebilir bir temele oturtulması hedefleniyor.
Projenin kente dokunuşu nasıl olacak?
“Karşıyaka Kültür ve Turizm Rotası” projesi tamamlandığında, ilçeye hem ekonomik hem de sosyal anlamda önemli katkılar sunması bekleniyor. Oluşturulacak rota, yerli ve yabancı ziyaretçileri ilçenin ara sokaklarına çekecek, bu da yerel esnaf için yeni bir can suyu anlamına gelecek. Rota üzerindeki küçük kafeler, zanaatkar atölyeleri ve hediyelik eşya dükkanları için yeni fırsatlar doğacak.
Sosyal açıdan ise proje, Karşıyakalıların kendi kentleriyle kurdukları bağı güçlendirecek. Genç nesiller, yaşadıkları yerin tarihi derinliğini ve kültürel zenginliğini keşfederken, kent kimliği ve aidiyet duygusu pekişecek. Dijital uygulamalar, artırılmış gerçeklik teknolojileri ve bilgilendirme panolarıyla desteklenmesi planlanan rota, Karşıyaka’yı sadece İzmirliler için değil, tüm Türkiye için bir çekim merkezi haline getirme potansiyeli taşıyor. Bu proje, bir belediyenin kentin sadece fiziki altyapısıyla değil, aynı zamanda ruhu ve belleğiyle de ne kadar yakından ilgil
