Modern kentlerin en büyük gelişmişlik göstergelerinden biri olan erişilebilirlik konusunda İzmir, Türkiye’ye örnek olacak bir teknolojik hamleye daha imza attı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, toplu ulaşımda fırsat eşitliğini sağlamak ve dezavantajlı grupların kentsel hayata tam katılımını desteklemek amacıyla geliştirdiği ödüllü projesi "Duraktayım" uygulamasının kapsamını genişletti. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın geçtiğimiz haftalarda kutlanan 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde kamuoyuyla paylaştığı ve "kısa sürede devreye alacağız" dediği güncelleme, ESHOT Genel Müdürlüğü’nün yoğun çalışmaları sonucu tamamlanarak kullanıma sunuldu. Artık sadece görme engelli bireyler değil, tekerlekli sandalye kullanan vatandaşlar da bu akıllı sistem sayesinde toplu taşıma araçlarından çok daha konforlu ve güvenli bir şekilde yararlanabilecek.
Verilen sözler icraata dönüştü
Yerel yönetim anlayışında sosyal belediyeciliği merkeze koyan İzmir Büyükşehir Belediyesi, teknolojiyi insan odaklı çözümlere dönüştürmeye devam ediyor. Başkan Tugay'ın engelli vatandaşların ulaşım çilesini bitirme sözü, ESHOT mühendislerinin geliştirdiği yazılımla hayata geçti. Daha önce görme engelli yolcuların durakta hangi otobüsün geldiğini anlaması ve doğru araca binmesi için geliştirilen sistem, şimdi fiziksel engelli bireylerin en büyük sorunu olan "rampaya uygun yanaşma" problemini ortadan kaldırıyor. Bu güncelleme, kentteki engelsiz ulaşım vizyonunun en somut adımlarından biri olarak kayıtlara geçti. Sistemin devreye girmesiyle birlikte, tekerlekli sandalyeli bir yurttaşın durakta beklediği bilgisi, saniyeler içinde ilgili otobüsün şoförüne iletilmiş oluyor.
Şoför ile yolcu arasında dijital köprü
Sistemin çalışma prensibi, yolcu ve sürücü arasındaki iletişimsizliği tamamen ortadan kaldırmak üzerine kurulu. IOS ve Android işletim sistemli telefonlarda ücretsiz olarak sunulan ESHOT Mobil uygulaması üzerinden çalışan sistem, son derece pratik bir arayüze sahip. Durakta bekleyen tekerlekli sandalye kullanıcısı, uygulama üzerinden bulunduğu durağı ve beklediği hattı seçerek bir bildirim oluşturuyor. Bu bildirim, anlık olarak o hatta çalışan ve durağa yaklaşmakta olan otobüsün sürücü ekranına düşüyor.
Şoför, daha durağa gelmeden "Durakta tekerlekli sandalyeli yolcu var" uyarısını görüyor. Bu erken uyarı sistemi sayesinde sürücü, aracını kaldırıma en uygun mesafede ve açıda konumlandırarak duruş yapıyor. Böylece otobüslerde bulunan engelli rampası, kaldırım ile araç arasında boşluk veya kot farkı kalmayacak şekilde güvenle açılabiliyor. Bu sistem, hem şoförün manevra stresini azaltıyor hem de engelli yolcunun "Acaba otobüse binebilecek miyim?" endişesini yok ediyor.
Teknoloji engelleri birer birer kaldırıyor
ESHOT Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen bu titiz çalışma, mevcut teknolojik altyapının fiziksel engelli bireylerin ihtiyaçlarına göre yeniden kodlanmasıyla ortaya çıktı. Daha önceki versiyonda görme engelli yurttaşlar, sesli komutlarla durak seçimi yapabiliyor ve dış anons sistemi sayesinde gelen aracın hangi hat olduğunu duyabiliyordu. Yeni güncellemeyle birlikte bu kapsayıcılık, fiziksel engelli bireyleri de içine alacak şekilde genişletildi.
Uygulamanın en kritik faydalarından biri de zaman tasarrufu ve güvenlik. Manuel süreçlerde şoförün yolcuyu fark etmesi, aracı tekrar manevra yaparak düzeltmesi veya rampayı açmak için uygunsuz bir noktada durması gibi sorunlar hem trafiği aksatıyor hem de güvenlik riski oluşturuyordu. Dijital bildirim sistemi sayesinde otobüs, nokta atışı bir yanaşma ile operasyonu saniyeler içinde tamamlayabiliyor. İzmirli vatandaşlar, akıllı telefonlarına indirecekleri ESHOT Mobil güncellemesiyle bu yeni özellikten anında faydalanmaya başlayabiliyor.
Ulaşımda stres bitti güvenli yolculuk başladı
Yapılan bu hamle, sadece teknik bir iyileştirme olmanın ötesinde, engelli bireylerin sosyal hayata karışması önündeki psikolojik bariyerleri de yıkmayı hedefliyor. Tekerlekli sandalye kullanıcılarının toplu taşımayı kullanırken yaşadığı en büyük kaygı olan "şoför beni görmezse" veya "rampa açılmazsa" korkusu, Duraktayım uygulamasıyla tarihe karışıyor. Uygulama sayesinde varlığını şoföre önceden bildiren yolcu, durağa gelen aracın kendisi için hazırlıklı olduğunu bilmenin güveniyle seyahat ediyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bu vizyoner adımı, teknolojinin kamu yararına kullanıldığında hayatları nasıl değiştirebileceğinin en güzel kanıtı olarak gösteriliyor.
