Ege'nin incisi İzmir, son yılların en şiddetli ve en acımasız sıcak hava dalgasının pençesinde, adeta bir cehennem provası yapıyor. Kent, 25 Temmuz Cuma günü ölçülen ve tarihe geçen rekor sıcaklık ile kavrulurken, yaşam adeta durma noktasına geldi. Meteoroloji 2. Bölge Müdürlüğü'nün verilerine göre, kentin Bornova ilçesinde termometrelerin 43,5 dereceyi göstermesiyle, tüm zamanların Temmuz ayı sıcaklık rekoru kırıldı. Mevsim normallerinin 6 ila 8 derece üzerine çıkan bu olağanüstü sıcak hava dalgası, sadece rakamlardan ibaret kalmadı; kentin sosyal dokusunu, günlük yaşam ritmini ve insan hareketliliğini derinden etkiledi. Günün en sıcak saatlerinde İzmir'in cıvıl cıvıl olması beklenen meydanları ve caddeleri derin bir sessizliğe gömülürken, uzmanlardan peş peşe gelen uyarılar tehlikenin boyutunu gözler önüne serdi.
Tarih kitaplarına geçen gün: İzmir Bornova'da 43,5 derece
İzmir için 25 Temmuz 2025 tarihi, meteoroloji arşivlerine silinmeyecek bir notla düştü. Meteoroloji 2. Bölge Müdürlüğü Tahmin ve Erken Uyarı Merkezi tarafından yapılan resmi açıklamaya göre, Bornova ilçesinde ölçülen 43,5 santigrat derecelik sıcaklık, bugüne kadar kentte kaydedilen en yüksek Temmuz ayı değeri olarak tarihe geçti. Bu rakam, daha önceki Temmuz rekoru olan 43,2 dereceyi geride bırakarak, kentin nasıl bir iklimsel stres altında olduğunu net bir şekilde ortaya koydu. Uzmanlar, bu rekorun sadece tek bir günlük bir anomali olmadığını, Afrika üzerinden gelen kuvvetli bir sıcak hava dalgasının Ege Bölgesi'ni tamamen etkisi altına almasının bir sonucu olduğunu belirtiyor. Ölçülen bu değerin, nemle birleştiğinde hissedilen sıcaklığı 45-50 derece bandına taşıması, insan vücudu için katlanılması ve başa çıkılması son derece zor bir ortam yarattı. Bu durum, sadece bir hava durumu bilgisi olmanın ötesinde, iklim değişikliğinin somut ve yakıcı bir gerçeği olarak İzmir'in kapısını çaldı.
Kentin kalbi sustu: İzmir Konak Gündoğdu Meydanı'nda derin sessizlik
Rekor sıcaklığın en belirgin etkisi, kentin sosyal yaşamı üzerinde görüldü. Normal bir yaz gününde on binlerce İzmirli ve turistle dolup taşması beklenen Konak, Alsancak ve Karşıyaka gibi merkezler, öğle saatlerinde adeta terk edilmiş bir film platosunu andırdı. Özellikle kentin simge buluşma noktalarından biri olan Gündoğdu Meydanı, tarihindeki en boş günlerinden birini yaşadı. Kordon Boyu'nda yürüyen, çimlere uzanan veya kafelerde oturan insan manzaralarının yerini, yakıcı güneşin altında parlayan boş banklar ve derin bir sessizlik aldı. Dışarıda olmak zorunda kalan az sayıda vatandaşın ve turistin ise bir ağaç gölgesi veya bir tentenin altını sığınak olarak kullandığı görüldü. Asfalttan yükselen buhar, adeta bir serap etkisi yaratırken, pek çok esnafın öğle saatlerinde kepenk indirerek sıcaktan korunmayı tercih ettiği gözlemlendi. Bu "hayalet şehir" manzarası, rekor sıcaklıkların sadece fiziksel bir rahatsızlık değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal hayatı durma noktasına getiren bir afet olduğunu kanıtlar nitelikteydi.
Uzmanlardan peş peşe uyarılar: 'bu bir sıcak çarpması değil, ölümcül bir tehdit'
Durumun ciddiyeti karşısında sağlık otoriteleri ve tıp uzmanları, vatandaşları hayati önem taşıyan konularda uyardı. Bu seviyedeki sıcaklıkların, özellikle risk grubundaki bireyler için basit bir sıcak çarpması riskinden çok daha öte, "ölümcül bir tehdit" oluşturduğunun altı çizildi. Kardiyologlar, nörologlar ve halk sağlığı uzmanları, ortak bir dille şu grupları uyardı: 65 yaş üstü yaşlılar, 5 yaş altı çocuklar, hamileler ve özellikle kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon, diyabet, astım gibi kronik rahatsızlıkları bulunanlar. Uzmanların en temel çağrısı, güneş ışınlarının en tehlikeli olduğu 11.00 ile 16.00 saatleri arasında kesinlikle sokağa çıkılmaması yönünde oldu. Dışarıda bulunması zorunlu olanların ise bol, pamuklu, açık renkli giysiler giymesi, geniş kenarlı şapka ve koruyucu gözlük kullanması ve sık sık gölge ve serin yerlerde mola vermesi gerektiği belirtildi. Vücudun su ve mineral dengesini korumak için günde en az 2,5-3 litre su tüketilmesinin hayati olduğu, asitli ve şekerli içeceklerden ise kaçınılması gerektiği vurgulandı.
Sadece insanlar değil, doğa ve hayvanlar da alarmda
Bu ekstrem sıcak hava dalgası, sadece insanları değil, kentin tüm ekosistemini de derinden etkiliyor. Sokak hayvanları, kurumuş çeşmeler ve su birikintileri nedeniyle hayatta kalma mücadelesi veriyor. Hayvanseverler ve belediyeler, kentin farklı noktalarına sürekli su kapları bırakarak bu sessiz canların yardımına koşmaya çalışsa da, tehlike büyük. Bir diğer büyük tehdit ise orman yangınları. Zaten kuru olan otların ve ağaçların bu sıcaklıkta adeta birer çıra haline gelmesi, en ufak bir kıvılcımın bile büyük bir felakete yol açma riskini en üst seviyeye çıkarıyor. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü, tüm ekiplerini teyakkuza geçirirken, vatandaşlardan ormanlık alanlara kesinlikle girilmemesi ve en ufak bir duman görüldüğünde dahi 112 Acil Çağrı Merkezi'ne haber verilmesi istendi. Kentin altyapısı da bu aşırı yük altında zorlanıyor. Klimaların aralıksız çalışması nedeniyle elektrik şebekesinde rekor tüketim seviyelerine ulaşılırken, asfalt yolların bazı noktalarda erimeye başladığı ve belediye ekiplerinin yolları serinletmek için sürekli sulama yaptığı bildirildi.
İzmir'de kavurucu sıcaklar ne zaman bitecek?
Peki, İzmir'i esir alan bu cehennem sıcakları ne kadar daha sürecek? Meteoroloji'den gelen haberler, rahat bir nefes almak için biraz daha sabretmek gerektiğini gösteriyor. Meteoroloji 2. Bölge Müdürlüğü Tahmin ve Erken Uyarı Merkezi'nin son raporuna göre, kenti etkisi altına alan kuvvetli sıcak hava dalgasının, 30 Temmuz Çarşamba gününe kadar etkisini sürdürmesi bekleniyor. Bu süre zarfında hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin 6 ila 8 derece üzerinde seyretmeye devam edeceği ve özellikle gündüz saatlerinde 40 derece ve üzeri değerlerin görülmeye devam edeceği tahmin ediliyor. Bu da, önümüzdeki birkaç gün boyunca da uzmanların uyarılarının harfiyen dikkate alınması ve zorunlu olmadıkça riskli saatlerde dışarıda bulunmaktan kaçınılması gerektiği anlamına geliyor. İzmir, tarihinin en zorlu sınavlarından birini verirken, tüm kentin bu ortak tehdit karşısında tedbiri elden bırakmaması hayati önem taşıyor.
