Sayıştay denetçileri, Kiraz Belediyesi'nin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nu devre dışı bırakmak için alımları sistematik olarak parçalara böldüğünü saptadı. Normalde açık ihale usulüyle yapılması gereken milyonlarca liralık mal ve hizmet alımları, yasal parasal sınırların altında kalacak şekilde bölünerek doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildi. Bu durumun, kamuda şeffaflık, rekabet ve kaynakların verimli kullanılması gibi temel ilkeleri zedelediği vurgulandı. Rapora göre, bu yöntemle yapılan alımların yıllık toplamı, bütçede bu amaçla ayrılan ödeneğin %10’luk sınırını Kamu İhale Kurulu'ndan görüş alınmaksızın katbekat aştı; mal alımlarında bu oran %72'ye, hizmet alımlarında ise %175'e ulaştı.
Belediye mülkleri şaibeli kullanıldı
Denetim raporu, belediyeye ait taşınmazların kiralanması ve tahsisinde de büyük usulsüzlükler olduğunu ortaya koydu. Çok sayıda değerli mülkün, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na aykırı olarak ihale yapılmaksızın, fuzuli işgalcilere ecrimisil (işgal tazminatı) karşılığında kullandırıldığı belirlendi. Ecrimisil bir kiralama yöntemi olmamasına rağmen, bu durumun sürekli hale getirilerek kamu mallarının usulsüz kullanımına göz yumulduğu ifade edildi. Daha da vahimi, belediyeye ait halı saha ve yüzme havuzu gibi tesislerin, iki ayrı spor kulübüne piyasa rayicinin çok altında, sembolik bedellerle kiralandığı tespit edildi. Raporda, bu kiralamaların kanunun gerektirdiği açık teklif usulü yerine pazarlık usulüyle yapıldığı ve kamu kaynaklarının verimli kullanılmadığı kaydedildi. Ayrıca, mevzuatta yeri olmamasına rağmen bir spor kulübü ve iki derneğe beş adet taşınmazın bedelsiz olarak tahsis edildiği de bulgular arasında yer aldı.
Hibe edilen parke taşları ortada kaldı
Rapordaki en dikkat çekici bulgulardan biri de İzmir Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) tarafından belediyeye hibe edilen parke taşlarıyla ilgili oldu. Toplam 168.000 metrekare hibe edilen parke taşının belediye tarafından teslim alındığına dair tutanaklar olmasına rağmen, bu taşların taşınır işlem fişi düzenlenerek kayıtlara alınmadığı anlaşıldı. Taşların belediye şantiyesine getirilmek yerine ilçenin çeşitli köylerine ve mahallelerine kontrolsüz bir şekilde bırakıldığı, büyük bir kısmının döşenmediği ve herhangi bir güvenlik önlemi alınmadan muhafaza edildiği tespit edildi. Sayıştay, bu durumun 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun malların korunması ve verimli kullanılması ilkelerine açıkça aykırı olduğunu ve sorumlular hakkında gerekli işlemlerin yapılması gerektiğini vurguladı.
Ruhsatsız yapılar ve tahsil edilmeyen vergiler
Kiraz Belediyesi’nin vergi gelirlerini toplama konusunda da ciddi zafiyetler yaşadığı ortaya çıktı. İlçe sınırları içinde çok sayıda işletmenin işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösterdiği ve bu nedenle belediyenin işyeri açma izni harcı gelirinden mahrum kaldığı saptandı. Benzer şekilde, yapı ruhsatı veya yapı kullanma izni olmayan binalardan emlak vergisi alınmadığı, ilan ve reklam panolarından kaynaklanan vergi tahakkuklarının sağlıklı bir şekilde yapılmadığı ve çevre temizlik vergisi mükellefiyetlerinin eksik tesis edildiği görüldü. Bu ihmaller zincirinin, belediyenin zaten kısıtlı olan gelirlerinde ciddi bir vergi kaybı yarattığı ve kamu hizmetlerinin finansmanını olumsuz etkilediği raporda altı çizilen hususlar arasında yer aldı.
Personel yönetimi ve diğer usulsüzlükler
Raporda, personel yönetimine ilişkin usulsüzlükler de dikkat çekti. Bazı işçilerin bir yıl içinde yasal sınır olan 270 saati aşan sürelerde fazla mesaiye zorlandığı ve birikmiş yıllık ücretli izinlerinin kanuna uygun olarak kullandırılmadığı belirlendi. Bu durumun, çalışan haklarının ihlali olmasının yanı sıra, iş sözleşmesi feshinde belediyeye yüksek maliyetler getirebilecek bir risk oluşturduğu ifade edildi. Öte yandan, memur personelin adli sicil kayıtlarının periyodik olarak kontrol edilmediği, imara aykırı yapılarla etkin mücadele edilmediği ve nazım imar planı olmadan uygulama imar planları yapıldığı gibi şehir planlamasını ve kamu düzenini doğrudan etkileyen birçok kritik hata da raporda sıralandı.
