Son yılların en ciddi halk sağlığı sorunlarından biri haline gelen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), özellikle ilkbahar ve yaz aylarında artan kene popülasyonuyla birlikte korkutucu bir tablo çiziyor. Tarım ve hayvancılıkla uğraşan bölgelerde, kene popülasyonunun yoğunluğu ve insanların doğayla iç içe olması, virüsün bulaşma riskini artırıyor.
Türkiye'de KKKA vakalarında son dönemde ciddi bir artış gözleniyor. Özellikle kırsal bölgelerde yaşayan ve tarlalarda, bahçelerde veya hayvanlarla temas halinde olan vatandaşlar, kene ısırığına karşı daha fazla risk altında bulunuyor. Dün Gümüşhane ve Yozgat'ta yaşanan iki ölümün ardından, bugün Yozgat'tan gelen yeni bir acı haber, hastalığın ne denli yıkıcı olabileceğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Dün, Gümüşhane'de 39 yaşındaki Alaattin Uzuntürk ve Yozgat'ta 66 yaşındaki Celal Sarsılmaz, kene ısırması sonucu yakalandıkları KKKA hastalığı nedeniyle hayatlarını kaybetti. Tedavi gördükleri hastanelerde yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayan bu iki vatandaşımızın ölümü, hastalığın ne denli sinsi ve ölümcül olabileceğini bir kez daha hatırlattı.
Yozgat'ta Yeni Bir Acı Kayıp
KKKA salgınının en çok etkilediği şehirlerden biri olan Yozgat, bugün bir acı habere daha ev sahipliği yaptı. Akdağmadeni ilçesine bağlı Akçakışla köyünde yaşayan 72 yaşındaki Elife Güser, yaklaşık beş gün önce vücuduna yapışan bir kene nedeniyle rahatsızlanmış ve yakınları tarafından Akdağmadeni Devlet Hastanesi'ne kaldırılmıştı. Durumu ağırlaşan Güser, daha sonra Yozgat Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi'ne sevk edildi.
KKKA şüphesiyle Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Yoğun Bakım Servisi'nde tedavi altına alınan Elife Güser, doktorların tüm çabalarına rağmen hayata tutunamadı. Bu acı olay, kırsal bölgelerde yaşayan vatandaşların kene riskine karşı ne kadar dikkatli olması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu.
Ailelerden Kene Uyarısı: "Araziden Dönünce Üzerinizi Kontrol Edin"
Hayatını kaybeden Elife Güser'in oğlu Mesut Güser, annesini kaybetmenin acısıyla gazetecilere önemli uyarılarda bulundu. Annesine bahçede çalıştığı sırada kene yapıştığını belirten Güser, "Annemi geçen hafta kene ısırmasından dolayı hastaneye yatırdık. Maalesef kendisini kaybettik. Kırsalda yaşayan vatandaşlarımız çok dikkatli olsun. Araziden dönünce üzerlerini kontrol etsinler. Tedavisi zor. Allah kimseye vermesin" diyerek vatandaşları kene ısırıklarına karşı dikkatli olmaya çağırdı. Elife Güser'in cenazesi, yakınlarına teslim edilerek Ankara'nın Sincan ilçesinde toprağa verildi.
KKKA ile Mücadelede Neler Yapılmalı?
KKKA ile mücadelede en önemli adımlardan biri, hastalığın bulaşmasını engellemek. Uzmanlar, özellikle riskli bölgelerde yaşayan vatandaşlara yönelik önemli uyarılarda bulunuyor. İşte dikkat edilmesi gerekenler:
- Arazi Çalışmalarında Koruyucu Giysi Giyin: Tarla, bahçe, ormanlık alan gibi yerlere gidilirken uzun kollu giysiler, uzun paçalı pantolonlar ve kapalı ayakkabılar tercih edilmeli. Pantolon paçaları çorapların içine sokulmalı.
- Vücut Kontrolü : Arazi dönüşü veya riskli bölgelerde zaman geçirildikten sonra vücudun her yeri, özellikle de kasıklar, koltuk altları, saç dipleri gibi kapalı ve sıcak bölgeler detaylıca kontrol edilmeli.
- Keneyi Doğru Çıkarın: Vücuda yapışmış bir kene fark edildiğinde, kesinlikle çıplak elle müdahale edilmemeli. Kene, bir cımbız veya eldiven yardımıyla deriye en yakın yerden tutularak, sağa sola çevirmeden, düz bir şekilde çekilerek çıkarılmalı.
- Sağlık Kuruluşuna Başvurun: Kene çıkarıldıktan sonra veya kene ısırması şüphesiyle, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Kene ısırması sonrası gelişen ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtiler varsa vakit kaybetmeden doktora gidilmeli.
- Hayvanlarla Temasta Dikkat: Hayvan sahiplenen veya hayvancılıkla uğraşan kişilerin hayvanları üzerinde de kene kontrolü yapmaları ve gerekli önlemleri almaları büyük önem taşıyor.
KKKA Tedavisinde Son Durum ve Aşılama Çalışmaları
KKKA hastalığının spesifik bir tedavisi bulunmamakla birlikte, hastanelerde semptomatik tedavi uygulanıyor. Erken teşhis ve destekleyici tedavi, hastaların iyileşme şansını artırıyor. Ancak hastalığın seyrinde böbrek yetmezliği, karaciğer fonksiyon bozuklukları ve kanama gibi ciddi komplikasyonlar gelişebiliyor.
Hastalığa karşı aşı geliştirme çalışmaları devam etse de, henüz yaygın kullanıma sunulan bir aşı bulunmuyor. Bu nedenle, korunma yöntemleri ve erken teşhis, KKKA ile mücadelede en etkili silahlar olmaya devam ediyor.
