Güzel İzmir'in, güzel Bornova'sının takımı. FC Smyrna (ya da diğer adıyla Bournabat FC), Osmanlı topraklarında, Türkiye'de kurulan ilk futbol kulübüdür. Futbolu Anadolu'yla tanıştıran kulüptür. Esasen 1870'lerde bir rugby kulübü olarak faaliyetlerine başlayan FC Smyrna, Bornovalı Levanten Whittall ailesi'nden James Whittall'in oğlu Herbert Octavius Whittall tarafından kurulmuştur. (Herbert Whittall'in annesi, Giraud'lardan Magdalene Blanche Giraud'dur. Yani Türkiye'de ilk futbol kulübünü kuran kişi Koç ailesinin uzaktan akrabasıdır.) 21 Ocak 2016’da rahmetli olan Mustafa Koç da Giraud ailesinin ferdi Caroline ile evlenmişti. Caroline İzmir Yün Mensucat’ın sahiplerinden rahmetli Herve Mariana Giraud’un kızıdır.
Herbert Whittall, melon şapkalı: 1890'larda çekilmiş olan fotoğraf, Punta Çayırı'ndan, yani bugünkü Alsancak Stadı'ndan. Fotoğrafta "X" ile işaretlenen üç kişi, Herbert Whittall'in kardeş ve kuzenleri: Edward Whittall, Frank Whittall ve Frederick Giraud'dur. Kulüp bir süre hem rugby hem futbol faaliyetlerini bir arada ve aynı sporcularla sürdürmüş. Zaten kulüp sporcularının tamamı Bornovalı Levanten gençlerdir. Whittall ailesi, Giraud ailesi, La Fontaine ailesi, Bailey ailesi, Charnaud ailesi gibi ailelerin çocukları FC Smyrna'da top koşturmuşlar.
HER ŞEY İSTANBUL’DAN GELEN DAVETLE DEĞİŞTİ
Her şey, 1889 yılında İstanbul’dan gelen bir davetle değişti. II. Abdülhamit ve Kraliçe Victoria’nın onuruna düzenlenen etkinlikte, FC Smyrna takımı İstanbul’a davet edildi. 14 Ocak 1889’da İstanbul’da FC Constantinople ile yaptıkları maç, tarihin önemli anları arasına girmeyi başardı; bu karşılaşmayı İstanbul temsilcisi 3-0 kazanarak, dostluğun güçlenmesi ve Türk futbolunda rekabetin başlaması noktasında bir mihenk taşı oldu.
OSMANLI’NIN İLK SPOR BAŞARISI
1906 yılında, FC Smyrna, Atina’da düzenlenen ara olimpiyatlara ‘karma takım’ olarak katılmış ve bu organizasyonda gümüş madalya kazanmıştır. Bu ödül, Osmanlı İmparatorluğu’nun uluslararası alandaki ilk spor başarısı olarak kaydedilmektedir. Bu başarı, Türk spor tarihine adını altın harflerle yazdırmış ve uluslararası arenada tanınmasına katkı sağlamıştır.
FENERBAHÇE VE GALATASARAY’A YENİLDİ
Daha sonrasında, FC Smyrna, Türk futbolunun önemli kulüpleri olan Galatasaray ve Fenerbahçe ile maçlar oynamaya başladı. Ancak, 2 Haziran 1913 tarihinde gerçekleşen organizasyonda, Galatasaray’a 2-1 ve Fenerbahçe’ye 4-1 mağlup olması, FC Smyrna’nın İstanbul takımları karşısındaki hegemonyasının sona erdiğini gösterdi. Bu sonuç, FC Smyrna’nın yaşadığı zorlukları ve Türk futbolundaki rekabetin geliştiğini de gözler önüne serdi.
Özetle, Türk futbol serüveninin ilk adımlarını atan FC Smyrna, tarihte önemli bir yer edindi ve Türk futbol tarihinde marka değeri taşıyan bir kulüp olarak unutulmaz izler bıraktı.
