Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump, bugün Hollanda’nın Lahey kentinde yapılacak NATO Zirvesi kapsamında önemli bir görüşmeye imza atacak. Türkiye saatiyle 23.30’da başlayacak olan zirvede, iki liderin başta S-400 hava savunma sistemi, F-35 savaş uçağı programı, Suriye’deki terör örgütü faaliyetleri ve İsrail’in askeri hamleleri olmak üzere çok sayıda başlığı masaya yatıracağı bildirildi.
S-400 sistemi ilişkilerin merkezinde
Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 sistemi, uzun süredir Ankara-Washington hattında gerginliğe yol açıyor. ABD’nin bu gelişmeye tepki olarak Türkiye’yi F-35 programından çıkarması, askeri ve diplomatik ilişkileri sekteye uğratmıştı. Lahey’de yapılacak görüşmede Erdoğan’ın Trump’a S-400’ün sınırlı ve kontrollü kullanımına dair bir garanti sunarak, F-35 ambargosunun kaldırılmasını talep edeceği öne sürülüyor.
Türkiye, savaş uçağı ve motor teknolojisi istiyor
Ankara, ABD’den 40 adet F-35 ile 40 adet F-16 tedarik etmek istiyor. Ancak bu talebin ötesinde Türkiye, bu uçaklarda kullanılan GE Aerospace üretimi F110 ve F404 motorlarının hem alımında hem de montajında ABD desteği bekliyor. Bu motorların aynı zamanda Türkiye’nin geliştirdiği yerli savaş uçağı KAAN ve jet eğitim uçağı Hürjet projelerinde de kullanılacağı vurgulanıyor. Erdoğan’ın bu konuyu doğrudan Trump’a iletmesi bekleniyor.
YPG/PKK’nın geleceği kritik gündem maddesi
Görüşmenin en hassas başlıklarından biri de Suriye’deki YPG/PKK yapılanması olacak. ABD’nin desteklediği bu yapıların, Suriye ordusuna entegre edilmesi gibi planların gündeme gelmesi, Türkiye’nin tepkisini çekmişti. Erdoğan’ın Trump’a, bu terör unsurlarına verilen desteğin kesilmesi ve bölgedeki güvenliğin Türkiye’nin talepleri doğrultusunda yeniden yapılandırılması yönünde baskı yapması bekleniyor.
İsrail’in askeri üs planı da masada olacak
Erdoğan’ın ayrıca Trump’tan, İsrail’in Suriye’de kalıcı askeri üs kurma planlarına karşı ABD'nin daha sert bir tavır takınmasını isteyeceği öne sürülüyor. Ankara, İsrail’in bölgesel askeri varlığının hem Türkiye’nin güvenliğini hem de bölgedeki istikrarı tehdit ettiğini düşünüyor. Bu nedenle Erdoğan’ın zirvede, İsrail'e yönelik ABD baskısının artırılması yönünde talepler sunması bekleniyor.
Yeni bir diplomatik dönem mi başlıyor?
Her iki liderin zirve öncesinde sessiz kalması dikkat çekti. Görüşme sonrasında resmi bir açıklama yapılması beklenmiyor. Ancak diplomatik kulislerde, Erdoğan-Trump görüşmesinin Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açabileceği yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Görüşmenin seyri, iki ülkenin gelecekteki stratejik iş birliğini de şekillendirebilir nitelikte.
