Eskiden insanların hayali büyükşehirlerde yaşayıp kariyer planları yapmaktı. Günümüzde ise bu hayaller tersine döndü. Büyükşehirlerde yaşam kalitesi düşmeye başlayınca insanlarda soluğu köylerine dönmekte buldu.
İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere ekonomik krizin etkileri, büyükşehirlerdeki ev kiralarının ve ulaşım maliyetlerinin artması gibi birçok alanda hissediliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanan 2022 göç raporuna göre en çok göç alan iller olan İstanbul, Ankara ve İzmir'in aynı zamanda en çok göç veren iller olduğu görüldü. İlk sırada 418 bin 82 kişi ile İstanbul en çok göç veren il olurken; İstanbul'u 161 bin 912 kişi ile Ankara ve 107 bin 312 kişi ile İzmir takip etti. Açıklanan rakamlara göre Türkiye'de 2022 yılında yaklaşık 2 milyon 791 bin 156 kişi iller arasında göç etti.
25 yıl sonra göç etti
İstanbul'da 25 yıl yaşadıktan sonra Tatvan’a göç eden Bekir Ateş, iş olanakları ve ekonomik açıdan daha elverişli olması sebebiyle göç ettiklerini belirtti.
Ekonomik ve kültürel adaptasyondan kaynaklı bir geri dönüş yapan Ateş, “1997 yılında İstanbul'a göç ettik. Kırsal bir köyden mega bir kente geçişte gerek kültürel gerek kimliksel olarak zorluklar yaşadık. Ekonomik olarak zorlanmamıza rağmen uzun yıllar idare ettik. Taaki ülke konjonktürü iktisadi ekonomik çöküşü yaşayana dek. Bu yeni zaman diliminde herkes gibi bizde etkilendik. Koşullar bizi radikal bir karar alma sürecine getirdi ve 25 yıl aradan sonra Tatvan’a göç ettik.” dedi.
Temel göç sebebi pahalılık
Yaşam standartlarının üzerinde bir pahalılık olması sebebiyle İstanbul’da temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığını belirten Berivan Yuca da tersine göç edenlerden.
Yıllar önce Erzurum’dan iş için İstanbul’a taşınan Yuca, ilk geldiği yıllarda sosyal olarak da etkilendiğini hatırlatıyor. “Yaşadığım yerden farklı bir yaşam tarzı olması beni psikolojik ve sosyal yaşam olarak etkiledi. Bir süre kendi içine kapanık biri olarak yaşadım.” diyen Yuca, bugün ise Erzurum’a ekonomik sıkıntılar nedeniyle geri dönmüş. Yuca, uzun süredir Erzurum’a dönmek istediğini ancak taşınma maliyetleri nedeniyle sürecin uzadığını şöyle anlatıyor: “İstanbul’da yaşadığım maddi zorluk beni çok yıprattı. İstanbul’dan taşınma sürecinde nakliye maliyeti ve yerleşeceğim yerde fahiş kira ücreti de taşınma sürecini uzattı. Ancak sonunda Erzurum’da kendi düzenimi kurdum. Şimdi mutluyum.”
Ekonomik sebeplerle Çorum’a döndüler
Nurullah Atakan ise kentte hayat şartlarının oldukça ağırlaştığını dile getirerek, “Ben askere gittiğim zaman 12 yıl sonra ailem Çorum'a döndü. Çünkü ben çalışamıyordum ve tek maaşla hem evin giderleri hem de kira ödenmiyordu üstüne bizimkiler Toki konutlarına başvurmuşlardı haliyle tek maaşla hem konut taksiti ödeyip hem İstanbul’daki evin giderleri, kirası geçinmek iyice zorlaşmıştı. Çorum’da İstanbul'dan daha uyguna ev alabileceklerini düşündükleri için oraya göç ettiler.” dedi.
İşinden dolayı İstanbul’da yaşadığını belirten Nurullah Atakan “Ailem deprem ihtimalinden dolayı sürekli diken üstünde. Her konuştuğumuzda ‘kendine dikkat et’ ya da ‘bir an önce buraya dön, orası güvenli değil’ diyorlar.
12.Kalkınma Planı Tersine Göçü Destekliyor
Geçtiğimiz Ekim ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanan On İkinci Kalkınma Planı’nda (2024-2028) ise tersine göç hakkında maddeleri dikkati çekiyor: “Başta kırsal bölgelerde yaşayan genç kadınlar olmak üzere gençlerin çalışma hayatına girmeleri desteklenecek, kırsala tersine göçü sağlayıcı, ekonomik ve sosyal hayatı canlandırıcı projeler geliştirilecektir.”(750.8.)
“Kırsalda nüfus kaybını önlemek ve tersine göçü sağlamak için beşeri ve sosyal sermaye geliştirilerek istihdam imkânları iyileştirilecek ve ekonominin çeşitlendirilmesi yoluyla kırsal alanların çekiciliği artırılacaktır.” (897.)
