1998 yılında Bornova'da kurulan Ege Park ile ilk kez farklı bir alışveriş deneyimi ile tanıştık. Ege Park'ın hemen ardından 1999 yılında bu defa ortakları arasında birçok tanınmış ismin çok ortaklı bir yapı olan KİPA Çiğli hayatımıza girdi. Ve arkasından İzmir'in her köşesinde mantar gibi AVM bitmeye başladı. O kadar hızlı çoğaldılar ki yüzlerce yıllık alışveriş kültürümüzü birkaç yıl içinde yerle bir ettiler.
***
AVM'lerde tekstilden tutun, sinemaya kadar ihtiyaç duyabileceğimiz her şey kompakt bir şekilde bize sunuldu. Ancak fazla tercih etme şansı bırakılmadan. Her sektörden 'seçilmiş' markalar, daha doğrusu büyük sermaye sahiplerine ait 'markaları' tüketimimiz istendi. Yani hangi markayı tüketeceğimize kodlandık. Zira bu AVM'lerdeki dükkanların kirasını, aidatını ödemek her babayiğidin harcı değil. Hal böyle olunca bir AVM'ye gidip özgürce alışveriş yaptığımızı düşünürken aslında birçoğu global şirketlere ait markalar arasından bir tercih yapmak durumunda kaldık, kalıyoruz.
***
Oysa Helenistik dönemden beri ticaretin kalbi olan, yüzlerce yıldır varlığını sürdüren ancak son 30 yılda AVM'lerin sırtına sapladığı hançerle yaşam mücadelesi veren Kemeraltı hala orada, bıraktığımız yerde duruyor. Üstelik Kemeraltı'nda sadece büyük sermaye sahiplerinin 'markaları' değil, benim komşum Ahmet Bey'in dükkanı da var, sizin komşunuz Hüseyin Amca'nın da. Herhangi bir AVM'deki gibi 3-5 marka arasından tercih yapmak zorunda da değilsiniz. Her gelir grubuna uygun alışveriş yapma şansınız var. Ve en önemlisi arayıp da bulamayacağınız hiç bir şey yok. Giyimden gıdaya, kuyumdan geleneksel el sanatlarına, oyuncaktan ev tekstiline kadar her şey. Düzeltiyorum, Kemeraltı'nında artık olmayan bir şey var. Sinemalar. Konak, Şan, Sema, Çınar sinemaları artık yok. Sinemaları hayatın içinden çekip AVM'lere hapsettiler.
***
Son yıllarda TARKEM'in ve sivil toplum kuruluşlarının çabalarıyla Kemeraltı yeniden eski görkemli günlerine dönmeye çalışıyor. Evet, geçtiğimiz 30 yılda Kemeraltı'nda kaybettiğimiz değerler oldu. Kapanan tarihi dükkanlar, varlığını sürdüremeyen meslekler, hayalete dönen sokaklar. Ama hiçbir şey için geç değil. Kemeraltı yüzlerce yıldır bu kentin can damarlarından biri ve yüzlerce yıl daha yaşayacak. Buna eminim. Son 30 yılı bir körlük dönemi olarak görelim ve gözümüzdeki perdeyi kaldıralım.
Hala Kemeraltı'na gitmeyenleriniz varsa dün açılan İzmir Fuarı'nda kurulan minyatür Kemeraltı ile başlayabilirsiniz. TARKEM'in girişimi ile oluşturulan Kemeraltı Sokağı, Kemeraltı ile tanışmanız için iyi bir fırsat.
