Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İzmir’in Bornova ilçesi Erzene Mahallesi’ndeki 190 hektarlık zeytinlik ve tarım alanını imara açmak için harekete geçti. Bakanlık tarafından hazırlanan plan, ilgili kurumların görüşüne sunulmadan askıya çıkarıldı. Bu karar, tarım ve çevre koruma ilkelerine aykırı olduğu gerekçesiyle tepki topladı.
Plan, bölgenin doğal sit alanı statüsünü değiştirerek konut yapımına olanak sağlayacak düzenlemeler içeriyor. Özellikle zeytinlik alanlardaki yapılaşma oranını artıran bu düzenleme, ekolojik dengeyi tehdit ettiği gerekçesiyle eleştirilerin odağı oldu.
Belediye ve meslek odalarından itiraz
İzmir Büyükşehir Belediyesi, söz konusu plana karşı hızlı bir şekilde itirazda bulundu. Belediye, hazırlanan planın çevre düzeni planları, koruma mevzuatı ve şehircilik ilkelerine aykırı olduğunu belirtti. Hazırlanan 8 sayfalık itiraz dilekçesinde, şu temel noktalara dikkat çekildi:
- Planlama sürecinde belediyenin görüşünün alınmadığı ve ilgili meslek gruplarının raporlarının dikkate alınmadığı tespit edildi.
- İlgili alanın 1. derece doğal sit alanı statüsünden çıkarılarak sürdürülebilir koruma alanı olarak tanımlanması, bölgenin doğal yapısını tehdit ediyor.
- Zeytinlik alanlarda mevzuata aykırı şekilde konut yapımına izin verilmesi, hem ekolojik dengenin bozulmasına hem de nüfus yoğunluğunun artmasına yol açabilir.
Çevresel etkiler göz ardı ediliyor
Büyükşehir Belediyesi, itiraz metninde planın tarım ve zeytinlik alanlarını yapılaşmaya açarak bölgedeki doğal dengeyi bozacağını vurguladı. Özellikle, zeytinlik alanlarda %10 yapılaşma hakkının aşılacağına dikkat çekildi. Bu durumun, bölgede 1511 kişilik yeni bir nüfus yoğunluğu yaratacağı ve mevcut şehir planlamasını olumsuz etkileyeceği belirtildi.
Bunun yanı sıra, planın yürürlükteki çevre düzeni planlarına ve şehircilik ilkelerine aykırılık teşkil ettiği ifade edildi. İtiraz dilekçesinde, planın üst ölçekli planlarla uyum göstermediği, mevcut doğal sit alanlarının korunmadığı ve ekolojik dengeyi tehdit eden bir düzenleme olduğu vurgulandı.
Zeytinliklerin geleceği tehlikede
Bölgedeki zeytinlik alanların imara açılmasıyla ilgili özellikle 3573 sayılı Zeytincilik Kanunu’na aykırı kararlar alındığı ifade edildi. Plan kapsamında, zeytinlik alanların büyük bir kısmının konut alanı olarak tanımlandığı ve bu durumun tarımsal üretimi olumsuz etkileyeceği belirtildi.
Ayrıca, zeytinlik alanlarda yapılaşmaya olanak tanıyan plan notlarının, mevcut yasal düzenlemelerle çeliştiği ve bu kararın emsal teşkil ederek diğer zeytinlik alanları da tehdit edebileceği ifade edildi.
Sivil toplum kuruluşlarına çağrı
Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi ve çevre aktivistleri, söz konusu plana karşı vatandaşları itiraz sürecine dahil olmaya davet etti. Yapılan açıklamada, İzmir’in doğal ve tarımsal dokusunun korunması için hukuki sürecin başlatıldığı duyuruldu.
Yetkililer, ekolojik dengeyi bozan ve tarım alanlarını yok eden planların uzun vadede kentin sürdürülebilirliğini tehlikeye atacağını belirtti.