Zirai don riski artarken, dikkat edilmesi gereken önlemler
Son günlerdeki ani hava değişimleri, zirai don riskini önemli ölçüde artırdı. Türkiye'nin farklı bölgelerinde özellikle perşembe ve cuma günleri gece saatlerinde don olaylarının etkili olması bekleniyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'ne göre, Ege, Akdeniz, Marmara ve Karadeniz bölgelerinde zirai donun yoğun olarak görüleceği tahmin ediliyor. Çiftçilerin bu duruma karşı tedbirli olmaları, tarımsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri adına kritik bir öneme sahip.
Çiftçilere yönelik uzman önerileri
Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Genel Başkanı Mehmet Ali Ünal, zirai donun tarım üzerindeki olumsuz etkileri hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Ünal, don olaylarının tarımsal üretimde ciddi zararlara yol açabileceğini belirtti. Bunun önüne geçmek için uygulanan çeşitli korunma yöntemlerinin her bölgeye özel olarak belirlenmesi gerektiğini vurguladı. Ünal, tarımda verim kaybını önlemek için uygulanacak yöntemlerin, bölgenin iklimine ve yetiştirilen ürüne göre farklılık gösterebileceğine dikkat çekti.
Dayanıklı bitkiler ve doğal engeller
Zirai don riski yüksek bölgelerde, bölgeye uygun çeşitlerin seçilmesi gerektiğini söyleyen Ünal, bitkilerin korunması için doğal engellerin tercih edilmesini önerdi. Ağaç sıraları, çalılar, bodur ağaçlar ve asma bitkileri gibi doğal bariyerler, don olaylarını önleyebilir. Ayrıca, binalar, duvarlar ve demiryolu duvarları gibi yapay engeller de etkili olabilir. Ünal, "Bu tür engeller, soğuk havanın yayılmasını engelleyerek bitkilerin donmaya karşı dayanıklılığını artırabilir," ifadelerini kullandı.
Erken dikimden kaçınılmalı
Zirai donun zararlarını en aza indirmek için bitkilerin erken dikilmemesi gerektiğini belirten Ünal, "Önerilen dikim tarihlerinin öncesinde bitki dikimi yapılmamalı. Hava akımına izin verecek türler tercih edilmelidir," dedi. Daha geç çiçeklenen elma türleri, sert kış koşullarına dayanıklı buğday ve yulaf çeşitleri ile dona karşı daha dayanıklı çilek türleri, don riski olan bölgelerde tercih edilmesi gereken bitkilerdir. Ayrıca, dağlık alanlar, güneye bakan yamaçlar ve tepeler, bağcılık, meyvecilik ve patates yetiştiriciliği için ideal alanlar olarak önerilmektedir.
Ateş yakarak ısı kaybı önlenebilir
Zirai donun etkisini hafifletmek için uygulanan en yaygın yöntemlerden biri de ateş yakma işlemidir. Ünal, bu yöntemin özellikle meyve bahçelerinde sıcaklıkları kritik seviyelerde tutmak için etkili olduğunu belirtti. "Isıtıcılar veya küçük ateşler yakarak, ürünlerin sıcaklıkları korunabilir. Küçük ateşler, büyük ateşlere göre daha etkili olup, havanın hızlıca ısınmasını sağlar," dedi. Ayrıca, don olaylarının yıl boyunca yalnızca birkaç kez görülmesi durumunda, ısıtma yöntemi ekonomik ve verimli bir seçenek olabilir.
Zirai donun ekonomik etkileri
Zirai don riski, özellikle belirli bölgelerde sürekli hale gelmişse, ateş yakma yöntemi ekonomik olmayabilir. Bu tür durumlar için daha farklı çözümler üretilmesi gerekebilir. Ancak, nadir görülen don olaylarında, ısıtma yöntemlerinin verimli ve uygun maliyetli olduğu uzmanlar tarafından vurgulanmaktadır.
