1 Mayıs meydanlarında ‘Çav Bella’ söylendi, hep bir ağızdan büyük bir coşkuyla… Genci, yaşlısı, çiftçisi, işçisi, doktoru, sağlık çalışanı, fabrika işçisi, inşaat işçisi ve daha nicelerinin ağızlarından yankılandı meydanlarda… “Güneş doğacak, açacak çiçek, çav bella çav bella!!!” İstanbul’da Maltepe’de, Ankara’da Tandoğan’da ve İzmir’de Gündoğdu Meydanı’nda, Diyarbakır’da, Dersim’de, Adana’da, Trabzon’da, Mersin’de tüm ülkede söylendi 1 Mayıs türküleri yeni bir umutla ve heyecanla… Meydanlarda özgürlük, hak, hukuk, adalet, eşit iş, eşit ücret ve daha birçok talep hep bir ağızdan haykırıldı…
Bir rüzgar efil efil esiyor, tarayarak saçlarını çocukların, öperek ellerini büyüklerin, kucaklayarak gençleri sımsıkı… Bir rüzgar her kesimden insanın yüreğinde kuşlar uçuruyor, hep bir ağızdan ‘Çav bella’ diyenlerin ağzından umut sızıyor, kalpler özgürlüğe doğru açılıyor…
Çav Bella orijinal adıyla Bella Ciao İtalyanca bir şarkı. Anlamı, ‘Elveda Güzelim’… İtalyan protest bir halk şarkısı. Her 1 Mayıs’ın vazgeçilmez ezgisi olmasının da çok önemli bir anlamı var. Çünkü Bella Ciao Şarkısı, 2. Dünya Savaşı’nda İtalyan partizanların söylediği bir şarkıymış, Kuzey İtalya’da pirinç tarlalarında çalışan işçilerin söylediği bir şarkı o günlerden bu günlere, ülkelerden ülkelere, toplumlardan toplumlara uzanıyor… 1945’li yıllarda Nazilerin İtalya’yı işgali sırasında, İtalyan partizanlar şarkının sözlerinde değişiklik yaparak, şarkıyı bir marş haline getirmiş. Şarkının söz yazarı bilinmiyorsa da bir başkaldırı şarkısı olarak dünyanın her yerinde işçilerin baskıya, zulme ve faşizme karşı söylenen 1 Mayıs Türküsü adeta… Her kesime hitap eden bir ezgi dünden bugüne söylenegelmiş…
***
İşçiler, emekçiler herkes hep bir ağızdan söyledi 1 Mayıs’ta ‘Çav Bella’yı, şarkının en bilinen kaydı Giovanna Daffini’ye ait, 1962 yılında Daffini tarafından kayıt ediliyor. 1975 yılında da sanatçının albümünde yer buluyor. Birçok dile çevriliyor ve çok sayıda grup tarafından söyleniyor. Punk Rock grupları tarafından Macarca, Sırpça, İspanyolca, İngilizce, Danca, Rusça, Kürtçe ve çok sayıda dile çevrilmiş.
Türkiye’de şarkıyı ilk duyuran 1980’li yıllarda Çav Bella adıyla seslendiren Grup Yorum olmuş. Ayrıca Mehmet Taneri ‘Sen Sen Sen’ adıyla seslendiren isimler arasında yer alıyor. Volkan Konak, İlkay Akkaya, Gökhan Semiz Grup Vitamin de şarkıyı ‘Cevriye’ adıyla eğlenceli bir versiyonda seslendirmiş. Milli Görüşçü bir sivil toplum kuruluşu üyeleri Çav Bella’yı, ‘Çav bella Mücahid Versiyon’ olarak namaz temalı olarak seslendirmiş. En aykırı versiyon olarak hafızalara kazınmış.
Bandista, Hoşçakal adıyla, Galatasaray Taraftar Albümü’nde ise Çav Bella şarkısı Destanlar Yazan adıyla marş olarak uyarlanmış.
Şarkıyı Hilal Cebeci bile 2028 yılında elektronik müzik tarzında yorumlamış.
***
Bir şarkı daha var dünden bugünlere uzanan… Tuana… Yıl 1993, Levent Yüksel diye bir şarkıcı çıkmıştı, Sezen Aksu’nun yetiştirdiği genç müzisyenlerden biriydi. Ortaokullu yıllarımız… Şimdiki gibi internetten şarkı dinlemek yok tabii, koştur koştur gidip alınırdı kasetler. Bir döneme damgasını vuran bir şarkı Tuana… Levent Yüksel’in ilk çıkış albümünün hit şarkısı. Albümde ayrıca anmadan etmeyelim genç yaşta hayata veda eden besteci, müzisyen, aranjör Uzay Heparı’nın da büyük emeği var.
Tuana, şimdi 14 Mayıs Seçimleri’nde ana muhalefet partisinin seçim şarkısı olarak orijinal haliyle yeniden huzurlarımızda. Bir seçim şarkısı olarak her kesimden, her yaştan seçmenin dilinde…
***
Bazı şarkılar tıpkı kitaplar ve filmler gibi hiç yaşlanmıyor… Birçok döneme tanıklık ediyor, bazen bir acıya ev sahipliği yapıyor, bazen bir umuda, bazen bir mutluluğa… Kimler geliyor geçiyor ama şarkılar hiçbir zaman yok olmuyor. Umut veren şarkılar, kitaplar, filmler, resimler ve niceleri… İyi ki varlar, samimiyetleri ve değerleri onları hep daha ileriye taşıyarak insanlığa yaşam boyu eşlik etmeye devam etmeleri dileğiyle…
Not: Bella Ciao ve Tuana hakkında bilgilere yer verilen yazımda wikipedia.org’da yer alan bilgilerden de faydalanılmıştır.
