Türkiye'nin çok uzun bir süredir yüksek enflasyon sorunu var. Yüksek enflasyonun varlığı faizlerin de yüksek olmasına yol açıyor.
Enflasyon sorunu döneme bağlı olarak farklı nedenlerden kaynaklanarak çözümsüz biçimde ekonominin tepesinde duruyor.
Pasaport, noter ve vize harçlarından bahis oynarken uygulanan vergi oranlarına kadar çok sayıda kaleme zam yapıldı. Bu kalemlerden en çarpıcı olanı katma değer vergisine (KDV) getirilen artış oldu. Katma değer vergisi (KDV) yüzde 18 olan ürünlerde yüzde 20’ye, yüzde 8 olan ürünlerde ise yüzde 10’a çıkarıldı.
Bütçeyi zorlayan ve vergilerin artırılmasına yol açan bir başka kalem ise Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması. Her ne kadar hazırlanan yeni kanun tasarısı ile KKM’nin yükünün Merkez Bankası’na aktarılması planlansa da, 2022 yılında bu uygulamanın bütçeye getirdiği yük 92,5 milyar lira oldu
Bütçe açığının hızla artması endişesine karşı dolaylı vergilere zam yapılması, Türkiye’nin yıllardır süren mühim bir sorunu olan vergi adaletsizliğinin körüklenmesine neden oluyor.
Ekonomist Güldem Atabay’a kulak verelim:
“Sorun bu vergi artışlarını nasıl yaptığınız… Enflasyonun hızla artmasına paralel olarak yoksullaşmanın görüldüğü bir ortamda, vergi artışını, bütün halkın üzerine yıkarak genel KDV oranıyla yapıyorsanız burada bir yanlış var, KDV’de artış yapılmadan önce kamuda tasarruf, şeffaflık ve servet vergisi kalemleri düşünülmeliydi.
Enflasyon ve maaş zammı sarmalı nasıl çözülecek? KDV’de yapılan zam, nihai ürün fiyatlarının artmasına yol açacağı için enflasyonun daha da yükselmesine sebep olacak.’’
Ekonomist Mert Yılmaz’a göre alınan bu son kararlar, enflasyonla mücadele yerine bütçenin öncelendiğini gösteriyor. Yılmaz da Türkiye’de yılların sorunu olan vergi adaletsizliğinin bu son kararlarla artacağı görüşünde.
Ekonomist Yılmaz, enflasyon ve maaşlara yapılan zamların içinden çıkılamayacak bir sarmala yol açtığı uyarısında bulundu:
“Enflasyonun yarattığı tahribatı kurtarmak için sürekli yüksek oranlı zamlar yapılıyor. Buna karşın insanların satın alma gücü yükselmiyor. Enflasyon beklentisi de bir yere çıpalanamadığı için insanların eline para geçtiğinde talep ortaya çıkıyor, bu da tekrar enflasyonun ortaya çıkmasına yol açıyor. O enflasyon da tekrar dönüyor, bir maaş zammı yaratıyor.”
Haftaya yeniden buluşmak üzere hoşça kalın dostlar.