Amerika Birleşik Devletleri’nin Ankara Büyükelçiliği, Türkiye’den yapılacak F, M ve J tipi göçmen olmayan vize başvurularında yeni bir zorunluluğu kamuoyuna duyurdu. Elçilik tarafından yapılan açıklamaya göre, vizeye başvuran kişilerin kişisel sosyal medya hesaplarını herkese açık şekilde paylaşması talep edilecek. Yeni kural, güvenlik soruşturmalarının daha hızlı ve etkili yapılabilmesi amacıyla getirildi.
Öğrenci ve değişim programlarına özel takip
Açıklamada, bu uygulamanın özellikle F tipi (öğrenci vizesi), M tipi (mesleki eğitim vizesi) ve J tipi (değişim programı vizesi) başvurularını kapsadığı vurgulandı. Bu kategorilerde başvuran bireylerin sosyal medya hesaplarının gizlilik ayarlarını "herkese açık" moduna getirmesi zorunlu hale geldi. Yetkililer, bu adımın başvurucunun kimliğini ve ABD’ye giriş uygunluğunu daha iyi değerlendirebilmek için gerekli olduğunu belirtti.
Ulusal güvenlik gerekçesiyle alınan karar
ABD Büyükelçiliği, uygulamayı “her vize kararı bir ulusal güvenlik kararıdır” ilkesi çerçevesinde değerlendirdiklerini açıkladı. Yapılan bilgilendirmede, kişilerin kimliklerinin net olarak belirlenmesi, dijital ayak izlerinin incelenmesi ve ülkedeki güvenliği tehdit edecek herhangi bir unsurun erken tespiti için sosyal medya hesaplarının incelenmesinin zorunlu hale geldiği vurgulandı.
Gizlilik ayarlarını değiştirmeyenlerin başvurusu riske girebilir
Yapılan açıklamaya göre, sosyal medya hesapları kapalı olan, gizli tutulan ya da erişimi kısıtlı hale getirilmiş başvuru sahipleri, vize başvuru sürecinde olumsuz değerlendirmeyle karşı karşıya kalabilir. Özellikle sistemde sunulan kullanıcı adlarının, beyan edilen kimlikle örtüşmemesi ya da içeriğin kamuya kapalı olması, “şeffaflık ilkesine aykırı” kabul edilerek başvurunun geri çevrilmesine neden olabilecek.
Dijital izler artık karar süreçlerinin merkezinde
ABD'nin vize politikalarında özellikle son yıllarda dijital içeriklerin incelenmesine daha fazla önem verildiği biliniyor. Facebook, Instagram, Twitter, TikTok, YouTube, Reddit gibi platformlardaki kullanıcı bilgileri, başvurucuların geçmiş faaliyetlerini analiz etmede önemli bir araç olarak kullanılıyor. Elçilik yetkilileri, bu bilgilerin yalnızca güvenlik taraması amacıyla kullanılacağını ve başka amaçlarla paylaşılmayacağını bildirse de, gizliliğe duyarlı başvurucular arasında tartışma yarattı.
Vizeye başvuracak Türk vatandaşlarına çağrı
Bu yeni uygulamayla birlikte, ABD’ye öğrenci ya da değişim programı kapsamında gitmek isteyen Türk vatandaşlarının sosyal medya hesaplarını yeniden gözden geçirmesi gerekecek. Profilinde kamuya açık olmayan paylaşımlar bulunan ya da geçmişte içeriklerini silmiş olan bireyler, başvuru öncesi tüm hesaplarını erişime açmak zorunda kalacak.
Güvenlik mi, özel hayat ihlali mi?
Kararın ardından sosyal medya üzerinden tepkiler de gelmeye başladı. Pek çok kişi, ABD’nin güvenlik adına bu kadar kişisel alanlara müdahale etmesini özel hayatın ihlali olarak değerlendiriyor. Özellikle öğrenci yaş grubundaki bireylerin geçmiş paylaşımlarının bağlamından koparılabileceği ve bu durumun vize sürecinde yanlış anlamalara yol açabileceği endişesi dile getiriliyor.
Türkiye’deki vize aracı kurumları ve danışmanlık şirketleri devrede
Vize başvurularına aracılık eden şirketler, gelen bu yeni düzenleme sonrası adaylara yönelik bilgilendirme yapmaya başladı. Başvuruculara sosyal medya içeriklerini tekrar gözden geçirmeleri, paylaşımlarında ABD politikalarına yönelik tartışmalı içeriklerden kaçınmaları, kullandıkları dille ilgili dikkatli olmaları gibi tavsiyeler veriliyor.
Hukukçular tartışıyor: Uygulama uluslararası sözleşmelere aykırı mı?
Bazı hukukçular, bu uygulamanın Kişisel Verilerin Korunması Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Kişinin dijital geçmişinin, başvuru sürecinde bu denli detaylı şekilde taranmasının, kişisel alan ihlali oluşturabileceğini düşünen uzmanlar, uygulamanın hukuki çerçevesinin netleştirilmemiş olmasından endişeli.
ABD vize başvurularında artan denetim süreci
Son yıllarda ABD vize süreçlerinde sıkılaştırılan güvenlik önlemleri, yalnızca sosyal medya ile sınırlı değil. Başvuru sahiplerinden önceki seyahat kayıtları, banka hareketleri, eğitim geçmişi ve referans bilgileri gibi pek çok alanda belge isteniyor. Yeni sosyal medya şartı da bu detaylı değerlendirme sürecinin son halkası olarak görülüyor.
Uzmanlar uyarıyor: Hesaplarınızı dikkatle yönetin
Sosyal medya uzmanları ve iletişim danışmanları, bu yeni uygulamayla birlikte başvuru yapacak adaylara “dijital temizlik” önerisinde bulunuyor. Vize başvurusundan önce paylaşımların gözden geçirilmesi, kamuya açık fotoğrafların seçilmesi ve açıklamaların anlaşılır bir dille yazılması gerektiği belirtiliyor. Aksi halde başvuru dosyasına şüphe düşebileceği, vizenin retle sonuçlanabileceği ifade ediliyor.
ABD Büyükelçiliği’nin bu yeni şartı, önümüzdeki süreçte diğer vize türlerinde de benzer uygulamaların yaygınlaşabileceği sinyalini veriyor. Artık sadece belgeler değil, dijital kimlikler de vize kararlarında belirleyici olacak.
