Trafik güvenliğini artırmak amacıyla dünya genelinde birçok ülke kapsamlı önlemler alırken, Türkiye de bu küresel dönüşüme dahil oluyor. Avrupa Birliği’nin yeni nesil güvenlik düzenlemesi olan Genel Güvenlik Yönetmeliği 2 (GSR2) kapsamında hazırlanan yeni düzenlemeyle, artık kara kutu ve alkol kilidi sistemleri tüm yeni araçlarda zorunlu olacak.
Avrupa’dan gelen standart Türkiye’de de yürürlükte
İngiltere başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde uygulanmaya başlanan kara kutu ve alkolmetre zorunluluğu, Türkiye’de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Resmî Gazete’de yayımlanarak uygulamaya alındı. Düzenleme, hem araç üreticilerini hem de tüketicileri yakından ilgilendiriyor.
Taktırmayan araçlar trafiğe çıkamayacak
Yeni yönetmeliğe göre, yeni üretilen veya ithal edilen tüm araçlarda, kazalara yönelik veri toplayacak olay veri kaydedicisi (kara kutu) ve alkol kilidi ön hazırlığı zorunlu hale geldi. Araçta bu sistemler bulunmuyorsa, tip onayı alınamayacak ve araç trafiğe çıkamayacak.
Bu sistemlerin amacı, özellikle alkollü sürüşü engellemek, sürücü hatalarını kayıt altına almak ve kazaların nedenini teknik olarak analiz etmek.
Alkol kilidi sistemi nasıl çalışıyor?
Alkol kilidi (alkolmetre kilidi), aracı çalıştırmadan önce sürücünün nefesinden alınan alkol ölçümünü yaparak yasal sınırın üzerindeyse motoru bloke eden bir sistem. Bu teknoloji, alkol etkisindeki sürüşlerin önüne geçmeyi hedefliyor ve özellikle toplu taşıma ve okul servislerinde önümüzdeki dönemde yaygınlaşması bekleniyor.
Kara kutu sistemi ile kazalar analiz edilecek
Tıpkı uçaklardaki gibi, araçlara entegre edilecek kara kutu sistemleri, kazadan önceki saniyelerde hız, frenleme, direksiyon açısı gibi verileri kaydedecek. Bu veriler sayesinde hem kazaların nedenleri teknik olarak analiz edilecek hem de sigorta ve adli süreçlerde delil olarak kullanılabilecek.
Sadece kara kutu değil, pek çok sistem zorunlu hale geliyor
Yeni düzenlemeler yalnızca kara kutu ve alkol kilidiyle sınırlı değil. Avrupa Birliği ile eş zamanlı olarak Türkiye’de de araçlara şu güvenlik sistemlerinin zorunlu olarak entegre edilmesi planlanıyor:
-
Sürücü uykululuğu ve dikkat dağınıklığı uyarı sistemi
-
Çarpışma önleyici otomatik frenleme sistemleri
-
Şerit takip ve uyarı destek sistemleri
-
Akıllı hız destek sistemleri
Bu sistemler, özellikle şehir içi trafik kazalarının azaltılması hedefiyle yaygınlaştırılıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı resmen duyurdu
Yeni uygulamaya ilişkin açıklama Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapıldı. Bakanlık, Avrupa Birliği ile mevzuat uyumunu sağlamak amacıyla, motorlu araçlara ilişkin bu teknolojilerin hem idari hem de teknik şartlarını netleştirdiğini belirtti.
Aynı zamanda, bu donanımlara ait tip onay şablonları, teknik belgeler ve test protokolleri de yönetmelikle birlikte yürürlüğe girdi.
Otomobil fiyatlarına etkisi merak konusu
Araçlara entegre edilecek yeni sistemlerin, özellikle giriş seviyesi otomobillerin maliyetlerini artırabileceği ifade ediliyor. Üreticiler, Avrupa pazarına açılmak için standartlara uyumlu kalmayı tercih ederken, bu maliyetin araç fiyatlarına yansıması kaçınılmaz olacak gibi görünüyor.
Ancak uzmanlara göre, trafik güvenliği adına bu maliyet artışı kaçınılmaz ve uzun vadede hem can kayıplarını hem de sigorta zararlarını azaltarak ekonomik kazanç sağlayacak.
