Temmuz 2025, sadece takvim yapraklarında değil, iklim tarihinde de derin izler bıraktı. Avrupa Birliği’nin uydu izleme sistemi Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) tarafından yayımlanan son rapora göre, geçtiğimiz ay küresel ölçekte bugüne kadar yaşanan en sıcak üçüncü temmuz oldu. Ortalama yüzey hava sıcaklığı 16,6 derece olarak kaydedildi. Bu değer, 1991-2020 döneminin temmuz ayı ortalamasının 0,45 derece üzerinde gerçekleşti.
Avrupa özelinde ise ortalama sıcaklık 21,12 derece olarak ölçüldü. Bu rakam, kıta genelindeki mevsim normallerinin 1,3 derece üzerine çıkarak, Avrupa tarihindeki dördüncü en sıcak temmuz ayı olarak kayıtlara geçti.
Sanayi öncesi döneme kıyasla 1,25 derecelik artış
Copernicus verilerine göre, Temmuz 2025'te ölçülen sıcaklıklar, sanayi öncesi döneme (1850-1900) göre 1,25 derece daha yüksek. Bu seviye, küresel ısınmayı 1,5 derecede sınırlandırma hedefinin eşiğinde olduğumuzu bir kez daha ortaya koyuyor. Uzmanlar, artış eğiliminin bu şekilde devam etmesi halinde iklim felaketlerinin kaçınılmaz hale geleceği uyarısında bulunuyor.
Kuzey Avrupa'da yağışlar arttı, güneyde kuraklık rekor kırdı
Temmuz ayı boyunca Avrupa kıtasında iklim farklılıkları çarpıcı boyutlara ulaştı. C3S’nin raporuna göre:
-
Orta Avrupa, Kuzey Fransa, Birleşik Krallık’ın doğusu, Güney İrlanda ve Kuzey İtalya’da yağışlar ortalamanın üzerinde seyretti.
-
Buna karşın, Güney Fransa, Yunanistan, Balkanlar, Karadeniz kıyıları ve Fennoskandinavya bölgelerinde ciddi kuraklık yaşandı.
Bu dengesiz hava koşulları, tarım faaliyetlerinden enerji üretimine kadar pek çok sektörü doğrudan etkiledi. Uzmanlar, iklim değişikliğinin sadece sıcaklık artışıyla sınırlı olmadığını, yağış rejimlerinde yaşanan kaymaların da ciddi sonuçlar doğurduğunu belirtiyor.
Orman yangınları çok sayıda bölgeyi tehdit etti
Artan sıcaklıklar ve kuraklıkla birlikte orman yangınları da Avrupa genelinde alarm verdi. Yunanistan, İspanya, Fransa, İtalya ve Balkan ülkeleri, temmuz ayı boyunca çok sayıda yangınla mücadele etti. Yüksek sıcaklık, düşük nem ve şiddetli rüzgar gibi faktörler yangınların kontrol altına alınmasını güçleştirdi. Bazı bölgelerde acil tahliyeler yapılırken, binlerce hektarlık ormanlık alan kül oldu.
Yetkililer, iklim krizinin etkilerinin artık doğrudan yaşandığını ve orman yangınlarının mevsimsel değil sürekli hale geldiğini vurguluyor.
Arktik deniz buzları rekor seviyeye yaklaştı
C3S’nin yayımladığı verilerde dikkat çeken bir başka başlık ise Arktik bölgesi oldu. Temmuz 2025’te deniz buzu alanı, 47 yıllık uydu kayıtlarında ikinci en düşük seviyeye geriledi. Bu düşüş, 2012 ve 2021 yıllarında yaşanan rekor seviyelere oldukça yakın. Arktik buzullarındaki erime, deniz seviyelerinin yükselmesi ve küresel iklim dengelerinin bozulması açısından kritik bir risk taşıyor.
Bilim insanları uyarıyor: 1,5 derece sınırı hızla aşılıyor
İklim uzmanları, küresel sıcaklık artışının bu hızla devam etmesi halinde, Paris İklim Anlaşması’nın 1,5 derece sınırının birkaç yıl içinde aşılabileceğine dikkat çekiyor. Bu sınırın geçilmesi, daha sık ve şiddetli sıcak hava dalgaları, aşırı hava olayları, deniz seviyesi yükselmeleri ve ekosistem çöküşleri gibi geri dönüşü olmayan etkiler yaratabilir.
