Birleşmiş Milletler'in yayımladığı Gıda İsrafı Endeksi'ne göre, Türkiye her yıl 8.7 milyon ton gıda israfı yaşıyor. Bu rakam, evlerden çöpe atılan gıda miktarını ifade ediyor ve ciddi bir kaynak israfına yol açıyor. Aynı zamanda bu durum, çevresel etkiler ve ekonomik kayıplarla birleşerek toplumu derinden etkiliyor.
Gıda israfı, yalnızca besin kaybı anlamına gelmiyor. Bunun yanında, doğal kaynakların boşa harcanmasına neden oluyor ve sera gazı emisyonlarını artırıyor. Gıda üretimi için büyük miktarda su, enerji ve toprak kullanılır. Ancak bu gıdalar tüketilmeden atılıyor. Dolayısıyla, israfın doğurduğu çevresel etkiler de oldukça büyük.
Gıda israfını önlemek için evimizde neler yapabiliriz?
İşte gıda israfını önlemek için yapabileceğiniz etkili yöntemler...
1. Alışveriş listesi oluşturun
Alışveriş yapmadan önce, ihtiyacınız olan ürünleri listeleyin. Bu, gereksiz ürünlerin alınmasını engeller ve evde mevcut olan gıdaların gereksiz yere yenilerinin alınmasını önler. Ayrıca, yemek planınızı önceden yaparak, hangi malzemelere ne kadar ihtiyacınız olduğunu belirleyebilirsiniz.
2. Porsiyonları kontrol edin
Yemek yaparken, porsiyon miktarlarını doğru bir şekilde ayarlamak israfı önler. İnsanlar genellikle fazla yemek yapar ve bu yemekler sonrasında çöpe gider. Aile bireylerinin iştahını göz önünde bulundurarak, herkesin rahatça yiyebileceği kadar yemek hazırlayın.
3. Artan yemekleri değerlendirin
Yemeklerden artanları bir kenara bırakmak yerine, farklı yemekler hazırlayarak değerlendirebilirsiniz. Örneğin, kalan makarna, pilav veya sebzeleri başka bir yemekle birleştirerek yeni bir öğün hazırlayabilirsiniz. Ayrıca artan yemekleri buzdolabında saklayarak, ertesi gün tekrar tüketebilirsiniz.
4. Gıdaları doğru şekilde saklayın
Gıdaların doğru şekilde saklanması, bozulmalarını engeller ve uzun süre taze kalmalarını sağlar. Sebzeler, meyveler ve et ürünleri için uygun saklama koşullarına dikkat edin. Buzluk kullanımı, özellikle meyve ve sebzelerin uzun süre muhafaza edilmesi için önemli bir çözümdür. Ayrıca, gıda etiketlerine dikkat ederek, son kullanma tarihlerini takip edebilir ve ürünlerin zamanında tüketilmesini sağlayabilirsiniz.
5. Kalan yemekleri doğru şekilde değerlendirin
Artan yemekleri sadece yeni yemekler yapmakla değil, aynı zamanda kalan gıdaları farklı şekilde değerlendirmekle de kullanabilirsiniz. Örneğin, eski ekmekleri kırıntı haline getirerek, çeşitli yemeklerde kullanabilirsiniz. Yiyecekleri dondurarak, bozulmalarını engelleyebilir ve sonrasında ihtiyaç duyduğunuzda tekrar kullanabilirsiniz.
6. Gıda etiketlerine dikkat edin
Ürünlerin son kullanma tarihlerine dikkat etmek, gıda israfını engellemek için önemlidir. Ancak unutmayın, "son kullanma tarihi" ile "tüketim tarihi" farklıdır. Birçok ürün, son kullanma tarihinden sonra bile tüketilebilir. Bu nedenle, son kullanma tarihine dikkat ederek, gıda israfını en aza indirebilirsiniz.
7. Kompost yaparak atıkları değerlendirin
Organik atıkları çöpe atmak yerine, bahçenizde veya balkonunuzda kompost yapabilirsiniz. Kompost, organik atıkların yeniden doğaya kazandırılmasını sağlar ve toprak için faydalıdır. Böylece, gıda atıkları çevreye zarar vermek yerine, doğada geri dönüşüm sağlar.
