Evet, 4 Aralık'ta başlıyoruz... Bakalım bu defa hepimizi şoke edecek bir sonuç çıkacak mı? Öyle bir fantaziniz var mı?
Asgari ücret tespit komisyonu 4 Aralık'ta ilk toplantısını yapacak. Süreç, Türkiye’de asgari ücretle çalışan milyonlarca kişiyi ilgilendirdiği gibi ücret artışları asgari ücret artış oranına göre tespit edilen hemen hemen tüm çalışanları ilgilendiriyor. 'Benim maaşım asgari ücret değil ki' diyerek bu sürece kulaklarınızı tıkayamazsınız. Evet, sevgili beyaz yakalı dostum, seni de ilgilendiriyor!
Artık herkes biliyordur sanırım. Komisyonda işçileri en fazla üye sayısına sahip olan Türk-İş temsil ediyor.
Türk-İş'in birkaç gün önce yayınladığı araştırmaya göre; 2020 Kasım ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 516 lira, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 8 bin 197 lira, bekâr bir çalışanın 'yaşama maliyeti' ise aylık 3 bin 73 lira oldu.
Peki komisyon nasıl bir zam oranı belirleyecek?
Çeşitli senaryolara göre asgari ücrette yapılacak olası artışlar şöyle; Merkez Bankası 2021 yılında enflasyonun yüzde 9.4 olacağını tahmin ediyor. Bu oranda artış yapıldığında net asgari ücret 2 bin 542 lira olur.
Orta Vadeli Program’da 2021 yılı için enflasyonun yüzde 8 olacağı öngörülüyor. Asgari ücret bu hedef doğrultusunda yüzde 8 artırılırsa net asgari ücret 2 bin 510 lira olur.
Merkez Bankası 2020 yılı enflasyon tahminini son raporunda yüzde 12.1 olarak revize etti. Asgari ücret artışı yüzde 12.1 yapılırsa net asgari ücret 2 bin 605 olur.
Merkez Bankası’nın 2021 yılı enflasyon hedefine 3 puan refah payı eklenerek yüzde 12.4 artış yapılırsa net asgari ücret 2 bin 612 lira olur.
Peki yakın geçmişte asgari ücrete hangi aranlarda zam yapılmıştı?
2015 yılı enflasyonu yüzde 8.81 olmasına karşın önemli bir genel seçim sürecinde olduğumuz için, 2016 asgari ücreti yüzde 30 oranında artırıldı. 2016 yılı enflasyonu yüzde 8.53 olurken, 2015'teki yüksek artış nedeniyle, 2017 yılı asgari ücretindeki artış yüzde 7.9’da kaldı. 2017 yılı enflasyonu yüzde 11.92 çıkarken, 2018 asgari ücreti yüzde 14.2 oranında, 2018 yılı enflasyonu yüzde 20.30 olurken 2019 yılı asgari ücreti ise yüzde 26.1 oranında artırıldı. 2019 yılı enflasyonu yüzde 11.84 olarak gerçekleşirken 2020 asgari ücretinde de yüzde 15 oranında artış yapıldı.
Yukarıda değindiğim araştırmadan yola çıkarsak Türk-İş'in asgari ücret komisyonunda talep edeceği ücret 3 bin lira civarında olacaktır. İşverenin vereceği zam ise, geçmişteki örnekleri de dikkate alarak, yüzde 15'i geçmeyecektir. Bu hesaba göre 2021 yılında uygulanacak asgari ücretin 2 bin 672 lira civarında olması muhtemeldir.
Koronavirüs salgını nedeniyle neredeyse bütün sektörler can çekişirken, komisyonun insanca yaşayacak bir asgari ücret belirleyeceğini beklemek bu yıl her zamankinden çok daha fazla hayalperestlik olur.
