Haber - İnci ONGUN / Türkiye, her yıl yaz aylarında tekrarlanan orman yangınları gerçeğiyle bir kez daha karşı karşıya. Ancak bu kez sadece alevler değil, göz göre göre gelen ihmaller de can aldı. Tarım ve Orman Emekçileri Sendikası (Tarım Orkam-Sen) Genel Başkanı Serap Baysal, yangın sezonu başlamadan önce defalarca uyarıda bulunduklarını hatırlatarak, “Haziran sonunda, iklim krizinin etkileriyle yangın risklerinin arttığını ve bir dizi önlemin alınması gerektiğini kamuoyuyla paylaştık. Yangına sadece sahadaki personelin değil, hepimizin hazırlıklı olması gerekiyor. Doğa, orman, hava, su hepimizin ortak geleceği. Sessiz kalmamalıyız,” dedi. Eskişehir’de 10, İzmir’de 1 işçinin yaşamını yitirdiği yangınlar, Baysal’ın uyarılarının neden hayati olduğunu acı bir şekilde ortaya koydu. Yangına müdahale eden personelin koruyucu ekipmandan yoksun, eğitimsiz ve hazırlıksız olduğunu belirten sendika, sorumluluğun açıkça devlete ait olduğunu vurguladı.
YANGINLAR DEĞİL, İHMALLER ÖLDÜRDÜ
Baysal, yangınla mücadelede kullanılan ekipmanların görünürde var olmasına rağmen, pratikte yetersizliğini şu sözlerle dile getirdi: “İtfaiye ekipmanlarının olması, diğer yangın müdahale ekipmanlarının da yeterli olduğu anlamına gelmiyor. Yangının ilk çıktığı anlarda hızla sahaya giden personelin donanımı denetlenmediği için, ekipman eksikliği çoğu zaman fark edilmiyor. Özellikle orman muhafaza memurlarının yeterli koruyucu giysi, maske ya da zehirli dumanlara karşı destekleyici gıdalarla sahaya gönderilmediğini biliyoruz. Bu sadece bireysel değil, sistemsel bir güvenlik sorunu.”
EĞİTİMSİZ PERSONEL SAHADA
Baysal, yangın sahasına gönderilen birçok personelin hiçbir saha eğitimi almadan görevlendirildiğini söyledi. “Yeni atanan personelin, en az altı ay uygulamalı eğitimden geçmesi gerekir. Ancak bugün sahada olanların çoğu deneyimsiz ve yönlendirilmeden hareket ediyor,” diyen Baysal’ın bu tespitini, yangında görev yapan bir orman işçisi de doğruladı. İsmini vermek istemeyen bir işçi, “Normalde 6 ay eğitim almamız gerekirken sadece 1–2 gün eğitimle sahaya gönderildik,” diyerek hazırlıksızlığa dikkat çekti.
MEVSİMLİK İŞÇİ GERÇEĞİ
Yangınlara müdahale eden ekiplerin sadece kadrolu personelden oluşmadığını vurgulayan Baysal, geçici istihdamın da sorunlara yol açtığını ifade etti: “Ekiplerin önemli bir bölümü kadrolu olsa da, personel yetersizliği nedeniyle her yıl sözleşmeli, mevsimlik işçi alımı yapılıyor. Bu kişiler aynı zorlukları yaşıyor, aynı risklerle karşı karşıya kalıyor. Güvencesizlik, sahadaki zaafların başlıca nedenlerinden biri.”
HAVADAN MÜDAHALE SORUNU
Eskişehir’de yaşanan yangında iki yangın söndürme uçağının arızalı olduğuna dikkat çeken Baysal, bu durumun ciddi bir kurumsal eksikliği ortaya koyduğunu savundu: “Bakanlık, kendi kusurunu görmese bile iki uçağın arızalı olması her şeyi ortaya koyuyor. Havadan müdahale eksik kaldı, ama karadan müdahaleyi de yeterli ve deneyimli personelle desteklemedikçe tablo değişmiyor. Bu koordinasyon eksikliği ve hazırlıksızlık, telafisi olmayan kayıplara neden oluyor.”
EKSİKLER HER YERDE
Baysal, sahada gözlemledikleri eksiklikleri şöyle özetledi: “Yetersiz yangın söndürme uçağı, koruyucu giyimin olmaması, deneyimsiz personel ve koordinasyon eksikliği… Bunların üzerine bir de yetkililerin, örneğin bakanın sahada olmaması ve kamuoyuna güven vermemesi eklenince tablo daha da ağırlaşıyor.”
BU ÖLÜMLER ENGELLENEBİLİR
Yaşanan can kayıplarının “kader” olmadığını vurgulayan Serap Baysal, şu acil önlemlerin hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi: “Yangın ne kadar büyük olursa olsun, uygun ekipman ve eğitimle önlenebilir kayıplardır bunlar. Sahada çalışacak herkesin alanında deneyimli olması gerekir. Koruyucu ekipman eksiksiz sağlanmalı. Müdahale kapasitesi hem karada hem havada artırılmalı. Her yıl yaşadığımız bu acılar kader değil, tedbirsizliğin sonucu.”
DOĞANIN VE İNSANIN YANINDAYIZ
Serap Baysal, sendika olarak yalnızca personel haklarını değil, doğayı da savunduklarını şu sözlerle dile getirdi: “Yaşam alanlarımız yanıyor. Canlılar ölüyor. Biz sadece çalışanların değil, doğanın da savunucusuyuz. Bu sadece iş güvenliği meselesi değil; bu, yaşam hakkı meselesi. Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için mücadelemizi sürdüreceğiz.”
