Cambridge Sözlüğü, 2025 yılının ruhunu en iyi yansıtan kelime olarak “parasosyal” terimini seçti. Sözlüğün tanımına göre parasosyal; bir kişinin tanımadığı ünlü biriyle ya da sosyal medyada izlediği bir figürle arasında hissettiği tek taraflı bağ anlamına geliyor. Bu ilişki modeli, özellikle sosyal medyanın ve hızlı dijitalleşmenin etkisiyle milyonlarca insanın günlük yaşamının parçası hâline gelmiş durumda.
Cambridge Sözlüğü editörü Colin McIntosh, terimin popülerleşmesinde sosyal medya dinamikleri ve yapay zekânın etkili olduğunu belirterek şunları kaydetti:
“Parasosyal, 2025’in ruhunu doğru şekilde yakalıyor. Milyonlarca insan parasosyal ilişkilere dahil; çok daha fazlası ise bu yükselişi merak ediyor.”
Uzmanlara göre hayranlık kültürü yeniden şekilleniyor
Cambridge Üniversitesi Deneysel Sosyal Psikoloji Profesörü Simone Schnall, parasosyal ilişkilerin özellikle sosyal medya çağında dönüşüm geçirdiğini vurguladı. Schnall, insanların geleneksel medya kaynaklarına duyduğu güvenin azalmasıyla birlikte influencerlara yöneldiğini belirterek, bunun “sağlıksız ve yoğun ilişkilerin” zeminini hazırladığını ifade etti.
Schnall’a göre bu durum, yalnızca hayranlık kültürünü değil; ün kavramını, bireylerin çevrim içi etkileşim biçimlerini ve özellikle yapay zekâ ile kurulan ilişkileri yeniden tanımlıyor. Parasosyal ilişkiler, artık sadece ünlülerle değil, kullanıcılarla sohbet eden yapay zekâ sistemleriyle de gelişen yeni bir ilişki formuna dönüşmüş durumda.
Sözlüğe yapay zekâ terimleri de eklendi
Cambridge Sözlüğü bu yıl yalnızca “parasosyal” kelimesini öne çıkarmadı; aynı zamanda dijital çağın etkisiyle ortaya çıkan yeni kavramları da sözlüğe dahil etti. Özellikle sosyal medya akışını dolduran toplu üretilmiş, anlamsız yapay zekâ görsellerini ve videolarını tarif eden “slop” kelimesi dikkat çeken eklemeler arasında yer aldı.
Bir diğer yeni terim ise görselleri hızla internette yayılan bir meme’e dönüştürme eylemini tanımlayan “memeify” oldu. Bu kavramlar, yapay zekânın içerik üretimindeki rolünün ne kadar görünür hâle geldiğini bir kez daha ortaya koyuyor.
