ÖZEL/ Didar DEMİRCİ- Ülkemizde her geçen gün tarımdaki nüfus yaşlanmasını, tarımsal girdi fiyatlarının artması sebebiyle ürünün fiyatının maliyetini kurtarmayışını ve beraberinde bir çok sorunun katlanarak büyüdüğünü konuşuyoruz. Bu konuda ciddi önlemler alınması gerektiğini ve de çiftçilerin toprağından koparılmaması, üretime devam ettirilmesi gerektiğini söylüyoruz. Ancak tüm bunlar olurken bir yandan da çiftçi bir ailenin eğitim almış gençleri bir yerlerde bu sorunların aşılması için çaba gösteriyor. O çaba gösterenlerden biri de İstanbul Ticaret Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümü mezunu Uğur Mursaloğlu. Hayata adım attığı dönemde ailesinin çiftliklerinin büyük bir bölümünü kaybetmesi Mursaloğlu’nu çözüm arayışına itiyor. O çözüm arayışından bugün 800 çiftçi ile ortalama 2 bin ürün çeşidinin satılmasına olanak sağlayan ciftcideneve.com kuruluyor.

İNANANLARLA YOLA ÇIKTIK

Ciftcideneve.com internet satış sitesinin kuruluş hikayesi hakkında bilgi veren Mursaloğlu, “Benim ailem çiftçi. Onların yaşadığı problemler sonucunda çiftliğimiz satıldı ve 2015 yılında bu sorunun çözümü için bu şekilde bir platform kurma kararı aldım. Üreten hak ettiği değeri kazanmıyor maalesef. Çok ciddi bir çaba, efor var. Bu kolay bir iş değil ama sevgiyle yapılan bir iş. Benim babamdan gördüğüm oydu. Ama çiftlik anca kendini çeviriyor diyordu. Çiftliği ayakta tutmak için çaba sarf ediyorduk. En son arazileri toprakları satmak zorunda kaldık” diye konuştu. Hatay’da çiftçilikle uğraşan ailesinin pamuktan mısıra, buğdaydan soğana kadar üretim yaptığını ancak işin sonunda ellerinde 20 dönüm kadar zeytinlik kaldığını aktaran Mursaloğlu, “Bu platformu yaparken sadece babamın zeytinlikten elde ettiği zeytinyağlarını satmak gibi bir düşüncem olmadı. Tüm üreticilerin ürünlerini satabileceği bir platform olsun diye kurdum. Çiftçilerin çoğu bu teknolojiyi kullanamaz deniyordu. Şimdi benim gibi genç çiftçiler de geldi. Hemen hemen hepsi burada satış yapmaya başladı. Biz de bu platform sayesinde bir nevi çiftçinin dijital ajansı gibi olduk” sözlerini kaydetti. İnternet sitesini geliştirmek ve daha fazla çiftçiyi topluluğa katmak için ilk olarak aile çiftliklerini ve Hatay’daki çiftçileri ziyaret ettiğini belirten Mursaloğlu, “Pek çoğu en başta bu iş internetten olmaz dedi. Tamam deneyelim diyenlerle yola çıktık. Şu an tüm Türkiye’de 800’den fazla üretici var. Daha çok kadın üretici var. Orta ve küçük üreticilerle çalışıyoruz ama büyük üreticiler de var” dedi.

ORGANİKSEN ÖNDESİN

Ciftcideneve.com sitesinde satışa sunulan ürünlerin güvenilirliği konusundaki soruya da açıklık getiren Mursaloğlu, bu konuda izledikleri yolu şu şekilde aktardı:

“İlk etapta üretim yöntemlerini şeffaflaştırmak gerekiyor. Çiftçi; neyi, nerede, nasıl ürettiğini belgeleriyle yükleyip sisteme görünür hale getiriyor. Bu süreçte de tabi çok faydası olduğunu gördüm. Şu an yüzde 8 organik sertifikalı üretici var, yüzde 25 iyi tarım sertifikalı bir kısmı ev yapımı ürünler bir kısmı da konvansiyonel. Biz her üreticiyi sisteme alıyoruz. Ama sistemde geliştirdiğimiz algoritmada daha organik daha çevreye duyarlı üretimi ön plana çıkartacak şekilde ayarladığımız için bu da insanları organik üretime teşvik ediyor. Organik ve iyi tarım uygulamalarına önem vermemizin sebebi ise tarımsal iyileşmeyi sağlamaya teşvik etmek. Ama tabi şu an üreticinin esas problemi para kazanamıyor olması. Bu nedenle öncelikle onların para kazanmasını önemsiyoruz. Zaten çiftçiler yeteri kadar gelir elde etmeye başladıktan sonra daha iyi nasıl üretirim diye düşünmeye başlayacaktır.”

SOSYAL TARAFI ÖN PLANDA

Türkiye ve dünyada etkili olan pandemi, beraberinde bu yıl yaşanan Kahramanmaraşlı depremler çiftçilerin üretime devam etmesini zorlayan büyük olaylardı. Tabi bu olaylar aynı zamanda gıda tedariğini ve güvenliğini riske de atıyordu. Tüm bu olaylara karşılık da ciftcideneve.com sitesinde hayata geçirdikleri projeler ve uygulamalarla adeta bir sosyal sorumluluk ağına dönüştürdüklerini de belirten Mursaloğlu, “Ben kapsayıcı düşünüyordum hep. Daha fazla çiftçiye ulaşacağımı hala da düşünüyordum. Felaketler maalesef hep oluyor. Pandemide de İzmir Ödemiş’te bir fide üreticisi olan Hasan Amca vardı. Hem hayvancılık hem de fide üretimi yapıyormuş. Hayvanlarını satmak üzereyken bizim siteyi tavsiye ediyorlar ve hayvanlarını satmıyor, fidelerini satarak üretime devam ediyor. Öylesi zor bir süreçte o bir üreticiyi desteklemek beni motive ediyor. O motivasyonla ben besleniyordum. O yüzden sosyal tarafı daha ön planda bu platformun. Hedefim çiftçilerin babam gibi tarımdan uzaklaşmak zorunda kalmadan çiftçilerimizin üretime eskiden olduğu gibi şevkle devam edebilmesini sağlamak” açıklamasını yaptı.

Öte yandan Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra hayata geçirdikleri kampanya hakkında bilgi veren Mursaloğlu, “Depremde ben de ailemden insanları ve evimizi kaybettim. Ancak buna rağmen durmadık ve bölgedeki insanlara nasıl yardım edebilirim diye düşündük. Böylece bir kampanya başlattık. Bölgedeki çiftçilerin tamamıyla görüştük ve onları bölgedeki aş evleriyle buluşturan bir sistem geliştirdik. Mesela pazar olmadığı için lahanası tarlada kalan bir üreticinin lahanalarını aş evlerine satabilmesini sağladık. Bir de bunu gönüllüye çevirdik. O bölgedeki üreticilerden hizmet bedelimizi almadan tamamen sosyal bir iş olarak bunu yaptık” dedi.

İHRACATI ARTIRMAK İSTİYORUZ

Çiftçi ile tüketici arasındaki aracı farkını ortadan kaldıran bir sisteme imza atan Mursaloğlu, gelecek hedefleri hakkında da konuştu. Mursaloğlu, “Bugün özellikle ihracat tarafına odaklanmaya başladık. Çünkü bir ürün ihracatla daha değerinde satılabiliyor. Simsar dediğimiz olay hala var. Geliyorlar ürünleri en ucuza almaya çalışıyorlar. Çiftçilerin zarar görmesine sebep olan şeylerden biri de bu durum. Ama onlar da büyük alım yaptığı için çiftçiler ürünlerini topluca verip devam etme niyetinde. Biz bu gibi sebeplerden biraz daha ihracatı hedefleyen çalışmalar yapıyoruz. Şu anda da Almanya’ya İsviçre’ye ürün gönderiyoruz ama daha büyük hareket etmek istiyoruz. Yurt dışında genellikle restoran gibi yerler bizim çiftçimizden ürün almaya çalışıyor. Bu süreci kolaylaştıracak hizmetleri hayata geçirmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” mesajını verdi.

BENİM ELİM AYAĞIM TUTTU

Ödemiş’te organik tarım modeliyle patates üreten çiftçi Levent Korukoğlu, ciftcideneve.com ile olan işbirliği hakkında görüşlerini paylaştı. Organik patates üretmeye başladığı dönemde ürünlerini satamadığını belirten Korukoğlu, “Bir arkadaşla tanıştım. Bana çiftçideneve.com sitesinden bahsetti. Ardından Uğur Bey bizi ziyaret ederek, bilgi verdi. Sadece İzmir’de bile çok satış yapamazken bugün 81 il ve yurt dışına ürün gönderme imkanı elde ettim. Pandemi döneminde de güvenilir bir şekilde satış yapabildim. Tüketici de çiftçi de mağdur olmadan alışveriş yapabiliyor” dedi. Korukoğlu, “Ciftcideneve.com sayesinde benim elim ayağım tuttu. Ne üreticiyi ne tüketiciyi ezdirmiyorlar. Çiftçiyi kurtaran bir sistem olmuş. Tokatçılar var. Onların eline düştüğün zaman bir daha bu ürünü üretemiyorsun. Burada takip ediliyor. Ben tavsiye ediyorum. Ben memnun olmasam tavsiye etmem. Hasan Amca’ya yardım eden biri ona fayda sağlayan biri bize hayli hayli fayda sağlar. Burada çiftçi ürününü istediği fiyata satabiliyor. Mesela burada büyük projelere girebiliyorsunuz. Büyük projeleri de kapıp bizimle paylaşabiliyorlar. Yoğurdun kaymağını burada hepimiz paylaşıyoruz. Burada ürünün fiyatını da çiftçi belirliyor. Maliyetiniz neyi kurtarıyorsa ona satıyorsunuz” sözlerini kaydetti.