İnsan düşüncesinin son kaçış noktası ütopya, yani gerçekleşmeyeceğini bilsek de kusursuz hayatlar, zamanlar ve ülkeler düşlemek, Platon'dan beri var. Bu anlamda Latin dili ve edebiyatı Profesörü Çiğdem Dürüşken'in çevirisiyle bir ciltte getirilen ütopyanın üç klasiği, meraklıları için çok yararlı bir çalışma
Mutlu ve esen bir şimdi ya da geleceğe umudumuzu yitirdiğimizde,
hayallerimizi ifade için kullanıyoruz ütopyayı; sırtını ta Platon'un Devlet'ine dayamış, sayısız düşünür ve yazarı etkilemiş o terime.
Tanımının için de "gerçekleşmesi imkansız" şerhine rağmen, bir esenlik ve kurtuluş beklentisiyle, 'şimdi'nin yoksunluklarından ve acılarından kaçarak düşünü kurduğumuz yaşantı, ülke ve ortamı ifade etmek kullanıyoruz.
Edebiyat ve felsefenin albatros kanatlarından olan bu terim, ilk kez 16. yüzyılda bir yapıtla birlikte ölümsüzleşti.
Thomas More, 1516 yılında yazdığı ve tasarladığı mükemmel ada devletini anlattığı Utopia adlı yapıtında bu terime (tam adı: De Optimo Reipublicae Statu deque Nova Insula Utopia) terminolojik anlamını yükledi.
Eski Yunancadan çevirildiğinde kelime anlamı olarak Yok ülke olarak çevrilse de bu anlam iyi ülke, şanslı ülke, yaşanası ülke anlamlarına da evrilmiştir.
Öte yandan da, biraz farklı bir amaçsallıkla ifade edersek ütopya; çağımızın, ülkemizin bugünlerin amansızlığından sığındığımız düşler limanı.
HEP DAHA İYİ HEP DAHA HUZURLU...
İstanbul Üniversitesi Latin Dili ve Edebiyatı öğretim Üyesi Prof. Dr. Çiğdem Dürüşken, birçok klasik felsefe yapıtını Türkçeye kazandıran önemli bir isim. Latin dili ve felsefesi üzerine inceleme, araştırma ve basılı eserleri de bulunan Prof. Dr. Çiğdem Dürüşken'in çevirdiği Üç Klasik Ütopya, dünya edebiyatını ve düşüncesini etkileyen üç büyük klasik yapıtı bir araya getirmesi, araştırmacılar ve konunun meraklıları için pratik bir çözüm sunuyor. Öte yandan Dürüşken'in sunuş yazısı, konuya dair spesifik bilgi edinmek isteyenler için bir mini kılavuz niteliğinde.
Son sözü ütopyadan bahis ile koyar ve Çiğdem Dürüşken'in sunuş yazısındaki cümleyi evirerek kullanabiliriz;
"Hep daha iyi, hep daha huzurlu ve en önemlisi adaleti bütün hücrelerine sindirmiş, mükemmel bir devlet kurma ve o devlette yaşama isteği" hepimizin gönlünden geçirdiği, özlemini duyduğu bir düş.
İnsanın olduğu yerde katıksız güzellik ve mutluluk asla var olmayacak. Bu acı gerçekten bize düşen pay ise sınırsız beklentilerimizi düşlerimize ve ütopyalara yüklemek.
EBEDİ MUTLULUK TASARIMLARI
Üç Klasik Ütopya, şu yapıtlardan meydana geliyor...
THOMAS MORE - Ütopia: Yaşlı denizci yazara, son seyahati sırasında keşfettiği utopia adasını anlatır. İdeal devletin ta kendisi olan o adada emek ortak sarf edilir, açlık, kıtlık yoktur, gelecek korkusu yaşanmaz. Çünkü Ütopia ülkesi, adaletin yeryüzündeki simgesidir.
FRANCIS BACON - Yeni Atlantis: Yazar bu eserinde Platon’un Devlet, Timaeus ve Critias'ı ile Thomas More'un Ütopya'sından esinlenmiştir. Yeni Atlantis, yazarın toplumların bilimle gelişeceğine olan inancının aynasıdır.
CAMPANELLA - Güneş Ülkesi: Sonsuz bilgelik üzerine yazılmış bir kitap. Yazarın özgürlük arayışının ifadesi olan Güneş Ülkesi, Afrika'daki Taprobana adasında komünal düzeni tesis eden yurttaşların hayatını anlatır. Bu adada her şey, herkese aittir.
Üç Klasik Ütopya / Çeviren Çiğdem Dürüşken / Alfa Yayınları
Dune gezegeninde macera sürüyor
Film ve dizi uyarlamalarıyla da büyük ilgi gören bilim kurgu serisinin konusu şöyle... Paul Atreides, Dune adlı çöl gezegenindeki Fremenlerin lideri Muad'Dib olmadan, şeytani Baron Harkonnen, Atreides Hanedanı'nı yok etmeden ve baharat ile kumsolucanlarının sırrı keşfedilmeden çok uzun zaman önce bir mit vardı. Mentatların, Zensünni Gezginlerinin ve Bene Gesseritlerin doğuşunun da anlatıldığı bir hikâye.
Dune-Butleryan Cihadı / B. Herbert - K. J. Anderson / İthaki Yayınları
Eco ile 'o konuşan tuhaf kutu'su
Günümüzde aptal kutusu olmanın da ötesine geçen, Kendi tabiriyle "konuşan o tuhaf kutu" televizyon ve yarattığı popüler kültür fırtınası, 8 yıl önce yitirdiğimiz ünlü İtalyan düşünür, edebiyatçı, akademisyen yazar ve Umberto Eco'nun nazarından kurtulamıyor. Yazarın yaşamının altmış yılına yayılmış bu makaleler, modern dünyanının alışkanlıklarını ve bunların ne anlama geldiklerini anlamak için eşsiz bir kılavuz niteliğinde.
Televizyona Dair / Umberto Eco / Can Yayınları
Hayata yeniden başlayabilmek
Çağdaş İtalyan romanının bu ilginç örneği, keder, yas ve hayatta kalmanın sevincine dair sıcacık bir öykü anlatıyor. Tunamide annesi ve kızını kaybettikten sonra Yui'nin günleri, keder ve hesaplaşmayla geçmektedir. Eski bir telefon kulübesi, rüzfar telefonu, çıkılan haclar derken Yui'nin tek amacı vardır artık; Hayatın mutluluğunu yakalamak.
Rüzgara Emanet Ettiklerimiz / Laura Imai Messina / Kafka Kitap
Portre meraklısı Fatih Sultan Mehmet
Edebiyatçı, şair, yazar, gazeteci Beşir Ayvazoğlu, bu kitabına katledilen şehzadeleri, söz konusu dönemin Batıdan ve Doğudan önemli ressamlarını, başta şebih surete (portre) pek meraklı Fatih olmak üzere sultanları konuk ediyor. Birçoğu çocuk şehzade infazları can yaksa da, tarihi konuların öykülerle işlendiği kitap keyifli bir okuma vaad ediyor.
Çiçek Hanımın Rüyaları / Beşir Ayvazoğlu / Kapı Yayınları
İçinden büyük yazarlar geçen roman
Alman yazar Sebald'in Doğu İngiltere'deki Suffolk Kontluğu'nda yürüyerek yaptığı yolculuğa, aralarında Hayyam'dan Descartes'a, Borges'ten Conrad ve Chateaubriand'ın da bulunduğu dünya edebiyatının dev isimleri eşlik ediyor. Yolculuk notlarıyla şekillenen ve insan eseri yıkım ve yok oluşlarla ilerleyen romanın yazarı, trajik bir raslantı eseri, bu yolda bir trafik kazası sonucu hayata veda etmişti.
Satürn'ün Halkaları / W.G. Sebald / Can Yayınları
Psikomitolojik öyküler seçkisi
İstanbul Psikomitoloji Çalışma Grubu (İPM), 2015 yılından itibaren çalışmaları sürdürüyor. Grup, insanın kendi bilgisi olan psikolojiyi, masalların ve mitlerin unsurlarını kullanarak aktarma yöntemi olarak tanımlanabilecek psikomitolojiyi, farklı etkinliklere ve sonuç itibariyle kitaplaşmış öykü seçkilerine taşınmasına önayak oldu. Ortaya çıkan psikomitolojik öyküler hem psikoloji hem de mitoloji meraklıları için...
Psikomitoloji / M. Bilgin Saydam, Hakan Kızıltan / Minotor Kitap
Beyaz adam tüm uğursuzluğuyla gelince...
2018 Alternatif Nobel Ödülü sahibi Karayipli yazarın romanının konusu şöyle... Beyaz adam Coliba Nehri’nin kıyılarına geldiğinde, herkes uğursuzluğun bacadan sızdığını sezer. Din savaşlarıyla birlikte Segu’nun yüksek toprak surlarının ihtişamına gölge düşer. Traoréler bir anda kendilerini kaosun içinde bulur. Dökülen kan da kaderi değiştirmeyince kurtuluş dinlerin muğlak vaatlerinde aranmaya başlar.
Segu Toprak Surlar / Maryse Condé / Bilgi Yayınevi
